دو شیوع عمده طاعون «جاستینیان» و «مرگ سیاه» مرگبارترین همهگیریهای تاریخ بشر هستند. یک تیم بیناللمی تحقیق کشف کردند که دو سویهی مختلف از یک باکتری عامل این دو شیوع طاعون بودند.
شیوع طاعون جاستینیان در قرن ششم میلادی رخ داد و برآورد میشود 30 تا 50 میلیون نفر در آسیا، شمال آفریقا، عربستان و اروپا را به کام مرگ برد.مرگ سیاه یا طاعون خیارکی حدود 800 سال بعد اتفاق افتاد. این طاعون بین سالهای 1347 و 1351 در اروپا جان حدود 50 میلیون نفر را گرفت.آن طور که محققان میگویند، اطلاعات کمی دربارهی عامل طاعون جاستینیان و اینکه آیا با عامل مرگ سیاه مرتبط است وجود دارد. برای بررسی این موضوع، محققان DNA به دست آمده از دندانهای دو قربانی طاعون جاستینیان که در باواریا آلمان دفن شده بودند را بررسی کردند. این DNAها قدیمیترین ژنوم بیماریزایی هستند که تا کنون پیدا شده است.
محققان به کمک DNAهای پیدا شده، ژنوم قدیمیترین باکتری عامل طاعون جاستینیان یعنی «یرسینیا پستیس» را بازسازی نمودند. سپس ژنوم طاعون با بیش از 100 سویهی معاصر از باکتری مورد نظر مقایسه شد. با این بررسی، محققان کشف کردند که سویهی یرسینیا پستیس عامل طاعون جاستینیان از لحاظ تکاملی به بنبست رسیده و یک سویهی متفاوت دیگر از باکتری مذکور مسئول مرگ سیاه و طاعونها متعاقب آن بود. این بدان معناست که شیوع طاعون آغاز شد، جان میلیونها نفر را گرفت و سپس خود از بین رفت.
محققان بر این باورند که سویهی باکتری یرسینیا پستیس عامل سومین شیوع طاعون که در سال 1885 در هنگکنگ به وقوع پیوست، میتواند محصولی از سویهی عامل مرگ سیاه باشد؛ و همین امر موفقیت بیشتر آن نسبت به سویهی عامل طاعون جاستینیان را توضیح میدهد.
(منبع: medicinenet)
آیا هنوز احتمال شیوع طاعون وجود دارد؟