آفلاتوکسین را می‌شناسید؟ آیا می‌دانید دوز پایین این سم قارچی می‌تواند کم‌کم بدن را مستعد به ابتلای سرطان کند؟ آیا می‌دانید این سم خیلی هم از شما دور نیست و با کمی بی‌دقتی می‌تواند حتی در کابینت آشپزخانه شما جا پیدا کند و حتی در وعده‌های غذای روزانه وارد بدن‌تان شود؟ آیا می‌دانید ادویه‌های خوش‌رنگ و لعابی که برای خوش‌طعم و رنگ کردن غذاهای‌تان استفاده می‌کنید، متهم‌های ردیف اول هستند و می‌توانند این سم را در خود جا دهند و خیلی راحت وارد بدن شما شوند؟ این هشدارها فقط برای آگاهی شماست. لطفا خیلی نگران نشوید، اما با دقت و کلمه به کلمه این گزارش را بخوانید تا دست‌تان بیاید که آفلاتوکسین چیست؟ از کجا می‌آید؟ چگونه وارد بدن شما می‌شود و در بدن چه فعالیت‌هایی انجام می‌دهد؟ همچنین در این گزارش می‌خوانید چطور باید ادویه‌های سالم را از ادویه‌های تقلبی و ناسالم تشخیص بدهید و یک سد بزرگ در راه ورود این سم‌ها به بدن درست کنید. البته اگر از این ادویه‌ها استفاده کرده‌اید چه کار کنید که در بدن‌تان خنثی شود و شما را به دردسر نیندازد، پس با خونسردی کامل این گزارش را بخوانید.
قصه از کجا شروع شد؟
ماجرا از پخش گزارشی در شبکه خبر استان اصفهان شروع شد. جایی که در یک کارگاه تاریک و مخروبه کارگران مشغول تولید ادویه بودند؛ ادویه‌هایی با نان خشک کپک زده، مواد رنگی غیر‌مجاز و سموم قارچی. البته اگر از تاریکی و آلودگی کارگاه بگذریم مهم‌ترین نکته نگران‌کننده گونی‌های نان خشک کپک زده و رنگ‌های شیمیایی قرمز و نارنجی و حتی گونی شبیه سیمان بود. ادویه‌هایی مثل زردچوبه، فلفل‌قرمز، دارچین و فلفل‌سیاه که مصرف بیشتری دارند در این لیست جای می‌گیرند. اما چطور می‌توان این ادویه‌های پر‌مصرف را شناخت و البته سلامت‌شان را تشخیص داد. اینکه ترکیب اصل هستند یا مخلوطی از چند جنس دیگر.
زردچوبه زرد است، نارنجی نیست
دلش نمی‌خواهد اسمش را بگوید اما می‌گوید 50سال است که کارش همین است. برای همین کافی است تا به یک نگاه متوجه شود کدام ادویه اصل است و کدام تقلبی.
زرد چوبه؛ زرد‌چوبه‌ای اصل است که خیلی رنگش نارنجی نباشد و بوی مطبوع زردچوبه را باید از آن حس کنید. زردچوبه نباید گلوله‌گلوله و دارای بافت‌های متخلل باشد، بلکه یک پودر صاف و الک کرده است. رنگ زیاد زردچوبه کمی مشکوک است، بنابراین اگر می‌خواهید بدانید اصل است یا نه یک قاشق چای‌خوری از زردچوبه را درون یک لیوان آب جوش بریزید و هم بزنید، اگر در چند ثانیه آب جوش رنگی شد به‌وجود رنگ‌های شیمیایی غیر‌مجاز در آن شک کنید. زردچوبه اصل که از ریشه این گیاه به‌دست می‌آید خیلی دیر رنگ پس می‌دهد و زردی ملایمی دارد. از موادی که در زردچوبه تقلبی استفاده می‌کنند، می‌توان به پوست پسته آسیاب شده، پودر هویج خشک، رنگ‌های شیمیایی و البته پودر نان خشک اشاره کرد.
فلفل؛ فلفل قرمز را می‌توان از بوی تند و تیز و اصیلی که دارد، تشخیص داد. وقتی کمی از فلفل قرمز اصیل را کف دست‌تان بریزید، تندی و خالص بودن آن باعث می‌شود دست‌تان بخارد و بسوزد و وقتی آن را نزدیک بینی‌تان می‌برید تا انتهای گلوی‌تان را می‌سوزاند. در فلفل قرمز تقلبی از پودر گوجه خشک شده، پودر پوست فندق خشک و بلوط و رنگ غیر‌مجاز شیمیایی استفاده می‌کنند. بیشتر فلفل‌های تقلبی هیچ تندی ندارند و انگار که نه انگار از آنها در غذا استفاده کرده‌اید و بیشتر به‌خاطر رنگ گوجه و فندق باعث می‌شوند رنگ غذای‌تان تغییر کند و نه اینکه تند شود.
فلفل سیاه؛ فلفل سیاه مثل فلفل قرمز تند و تیز نیست، اما به‌دلیل بوی خاصی که دارد خیلی راحت قابل تشخیص است. فلفل سیاه قیمت کمی ندارد. مثلا در بازار بسته به نوع مرغوبیتش می‌توانید از کیلویی 100هزار تا 150هزار تومان پیدا کنید، بنابراین اگر یک بسته200گرمی از فلفل سیاه را 3هزار تومان فروختند حتما باید به مرغوبیت آن شک کنید. فلفل تقلبی می‌تواند حاوی این مواد باشد؛ آرد نخودچی، آرد عدس، خاک اره و تفاله زیتون.
ادامه ی این مطلب را در شماره ی 147 مجله ی سیب سبز بخوانید