یک متخصص بیماریهای مغز و اعصاب در گفتوگو به «ایران» میگوید: پژوهشها ثابت کردهاند شیوع میگرن با هورمونهای جنسی زنانه ازقبیل استروژن و پروژسترون در ارتباط است به طوری که تغییرات سطح این هورمونها منجر به بروز عادت ماهیانه و سردرد میگرنی میشوند.
دکتر فرشته نادری با اشاره به تأثیر قرصهای ضد بارداری بر میگرن میافزاید: قرصهای ضدبارداری از موادی تشکیل شدهاند که از نظر ساختمانی بسیار شبیه هورمونهای جنسی هستند به همین دلیل این قرصها حتی در درمان بسیاری از بیماریها مانند اندومتریوز، دیس منوره شدید، آکنه و انواع دیگر بیماریها استفاده میشوند. عضو انجمن سردرد با تأکید بر لزوم آشنایی با انواع قرصهای ضد بارداری عنوان میکند: قرصهای ضد بارداری حدود 40 سال پیش وارد بازار شدند اما با پیشرفت دانش، متخصصان برای کاهش عوارض ناخواسته استفاده از این قرصها تلاش کردند میزان هورمون موجود در آنها را نسبت به نسلهای اولیه بسیار کاهش دهند. او در ادامه میافزاید: قرصهای ضد بارداری از نظر کلی به دو دسته اصلی تقسیم میشوند. دسته اول یا همان قرصهای ترکیبی، شامل استروژن و پروژسترون هستند، اما نوع دوم که آن را با نام مینی هم میشناسند صرفاً حاوی پروژسترون است. البته قرصهای ترکیبی خود انواع مختلفی دارند که از میان آنها میتوان به منوفازیک، دو فازه و سه فازه اشاره کرد. همه قرصهای منوفازیک در طول یک سیکل (قرصهای فعال) حاوی میزان یکسانی از هورمونها هستند. اما قرصهای دو فازه (بای فازیک) یا سه فازه (تری فازیک) میزان متفاوتی از هورمونها را در طول یک سیکل در خود دارند. به گفته دکتر نادری تأثیرقرصهای ضد بارداری بر سردرد میگرنی متفاوت است. گاهی دیده میشود بیمار سابقهای از سردرد نداشته باشد و به دنبال شروع این قرصها دچار سردرد شده باشد در این موارد معمولاً با گذشت زمان این سردردها کاهش مییابد. اما گاهی دستهای از زنان مدعی هستند بعد ازشروع این قرصها سردردشان بهبود پیدا کرده است در چنین مواردی میتوان گفت سردردهای میگرنی در شخص با عادت ماهیانه بسیار مرتبط است که مصرف مداوم قرصهای ضد بارداری در کاهش سردرد آنها سودمند خواهد بود. در این میان عدهای از تشدید سردردشان شکایت دارند که با ادامه مصرف دارو سردرد هم بیشتر میشود. برخی هم از تغییر ویژگیهای سردرد بعد از مصرف قرصها میگویند. برای مثال ممکن است سردرد آنها به شکل «با اورا» در آید. ایجاد اورا به معنی نشانههایی از بروز سردرد قبل از آغاز آن مانند اختلالات بینایی یا احساس گزگز و مورمور در دستها و پاها یا صورت است. اما بیشتر مبتلایان به سردرد تغییری در شدت و نحوه سردرد خود احساس نمیکنند. عضو انجمن سردرد تصریح میکند: معمولاً در زمان استفاده از قرصهای با دوز پایین، سردرد کمتر اتفاق میافتد ولی این مسأله برای همه به طور یکسان نخواهد بود. از اینرو باید قرص مناسب برای هریک از بیماران تجویز شود. او درباره نحوه استفاده از قرصهای ضد بارداری میگوید: معمولاً 21 روز قرص فعال تجویز میشود سپس برای 7 روز یا دارو توصیه نمیشود یا استفاده از قرصهای بدون هورمون توصیه میشود. البته بسیاری از افراد پس از 21 روز که قرص خود را قطع میکنند، دچار سردرد میگرنی میشوند که دلیل آن کاهش استروژن بدن است. در چنین بیمارانی با راهکاری سودمند میتوان از بروز این مشکل جلوگیری کرد. در این دسته از بیماران توصیه میشود 3 دوره پشت سر هم قرص را استفاده کنند و سپس 7 روز استفاده نکنند (بستهبندی قرصها در این شیوه به صورت 84 قرص فعال و 7 قرص غیر فعال است) این روش منجر به ثبات استروژن در بدن میشود و سردردها را کاهش میدهد. اما روش دیگری که میتوان از آن نام برد این است که فرد در تمام سیکل ماهانه قرص را مصرف کند. در این روش زمان ایجاد خونریزی در شخص غیر قابل پیشبینی میشود و این روش به بررسیهای بیشتری احتیاج دارد. این متخصص بیماریهای مغز و اعصاب درباره خطر مصرف قرص ضد بارداری در افراد میگرنی عنوان میکند: اگر زنی با کمتر از35 سال سن دچار میگرن بدون اورا باشد و هیچگونه فاکتور خطر برای سکته مغزی یا بیماری لخته در وریدهای عمقی بدن نداشته باشد در صورت مصرف درست قرص ضدبارداری با خطری روبهرو نیست. اما اگر میگرن با اورا باشد، یا بیمار دارای یکی از فاکتورهای خطر برای بیماری سکته مغزی یا قلبی مانند فشار خون بالا، چربی بالا، سن بالا، چاقی، کشیدن سیگار و غیره باشد یا سابقه قبلی وجود لخته وریدی داشته باشد با مصرف این گونه قرصها، احتمال سکته مغزی یا ایجاد لختهوریدی افزایش مییابد. دکتر نادری در خاتمه اظهار میکند: به طور کلی مصرف این قرصها در بسیاری زنان مبتلا به میگرن امکان پذیر است آنها باید به طور مداوم برای بررسی فاکتورهای خطر و نوع سردرد معاینه شوند.
منبع: روزنامه ایران