استرس والدینی چیست؟
پذیرفتن نقش والدین، یکی از مهم ترین عوامل استرس زا در سطح خانواده است.بی تردید همه والدین گاهی در ایفای نقش والدینی خود و پذیرفتن مسئولیت های توام با آن دچار استرس می شوند.این استرس از منابع مختلفی سرچشمه می گیرد که ممکن است مربوط به کودک، والدین یا جامعه باشد.
مشکلات رفتاری و ارتباطی کودک، نگرانی مادران درباره دوام و ثبات شرایط کودک، حمایت های کم اجتماعی، مشکلات مالی، انزوا و کمبود آگاهی والدین درباره تحول و پیشرفت کودک، از مهم ترین عوامل موثر بر افزایش استرس در آنهاست.به اعتقاد متخصصان ویژگی های والدین کودکان همراه با متغیرهای موقعیتی بیرونی و عوامل تنش زای زندگی (مثل طلاق، مشکلات شغلی و غیره) دلیل افزایش عملکرد بد والدین است.
استرس والدینی از چه طریق تاثیر می گذارد؟
در دوران طفولیت عمدتا محیط کودک را والدین به وجود می آورند.در این دوره اطفال شروع به ساختن رابطه عاطفی عمیقی در درجه اول با والدین و به تدریج با سایر اعضای خانواده می کنند، بنابراین به آسانی تحت تاثیر شرایط عاطفی و فشار روانی والدین قرار می گیرند.
برا ی مثال، شرایط شغلی مادر، مانند حجم زیاد کار و زمانی که برای انجام دادن آن نیاز دارد استرس زا است.عوامل زمینه ای دیگر نیز بر استرس والدین اثر می گذارد مانند زمینه های فرهنگی متفاوت، تفاوت در انتظارات والدین در مورد رشد کودکان و تفاوت در نحوه تربیت کردن آنها استرس والدین را به وجود می آورد.استرس والدین ممکن است مستقیما روی دل بستگی و رشد عاطفی- اجتماعی کودک تاثیر بگذارد.
پیامدهای استرس والدینی بر والدین و کودکان
سطوح بالای استرس والدین پیامدهایی نامطلوبی برای کودکان به همراه دارد و چه بسا بر سلامت آنها اثرات بلندمدت داشته باشد.از سوی دیگر مطالعات، تاثیر استرس والدین را در افزایش افسردگی و اضطراب کودکان آشکار ساخته اند.افزایش استرس مادر بر تحول هیجانی و رفتاری کودکان تاثیر مهمی دارد و می توان گفت از هنگام تشکیل نطفه هیچ زمانی وجود ندارد که این استرس بر کودک اثر نداشته باشد (به طور مثال در دوران بارداری می تواند رشد مغز کودک را به شدت مختل کند.
محققان معتقد هستند که سطوح بالای استرس والدین در طول سه سال نخست زندگی کودک، موجب ایجاد رابطه والد- فرزندی ناامن تر و منفی تری می شود و اغلب به افزایش مشکلات عاطفی و رفتاری در کودکان می انجامد و می تواند آنها را مستعد ابتلا به اختلالات خلق و اعتیاد، بیش فعالی و اتیسم کندئ.
منبع: مجله پزشک شهر، تنیدگی والدین و سلامت عمومی(پژوهش)/پریرخ دادستان، فصلنامه روان شناسان ایرانی.سال دوم، شماره 7
لینک مرتبط: آیا استرس مادر در دوران بارداری بر رشد حرکتی کودک اثر می‌گذارد؟
چگونه با یک روش طبیعی استرس خود را کاهش دهیم؟