لطفا ابتدای مطلب را در «اگر در سفر دچار گزیدگی شدید مهمترین کار کدام است؟ (قسمت اول)» بخوانید
مار گزیدگی
مارگزیدگی به عنوان یکی از فوریت‌های پزشکی محسوب می‌شود. اقدامات فوری که در مار گزیدگی باید انجام دهید عبارتند از: بیمار را آرام کنید و از حرکات بیش از حد او جلوگیری کنید ومحل گزیدگی را تمیز نمایید. عضو گزیده شده توسط مار را باید بی حرکت و هم سطح یا کمی پایین‌تر از سطح قلب نگه داشت.
بستن یک نوار محکم و پهن به اندازه 3 تا 4 انگشت بالاتر از محل گزیدگی مار بویژه اگر محل گزیدگی در دست‌ها یا پاها باشد. بستن نوار نباید آنقدر سفت باشد که جریان خون اندام را مختل کند. اگر ورم باعث سفت شدن نوار شد، آن را باز کنید و از محلی بالاتر ببندید. هر 10 تا 15 دقیقه یکبار، به مدت یک دقیقه نوار را باز کرده و دوباره ببندید. این کار باید تا زمان آماده شدن پادزهر ادامه یابد.
در مارگزیدگی باید از سرد کردن عضو با آب سرد یا یخ خودداری کرد، چون باعث کاهش جریان خون و از بین رفتن بافت می‌شود. هرچه سریع‌تر فرد مارگزیده را به بیمارستان منتقل کنید و زمان را با تلاش برای کشتن و یا گرفتن مار از دست ندهید. اگر طی 5 تا 7 سال اخیر فرد مارگزیده، واکسن کزاز تزریق نکرده است، به پزشک اطلاع دهید.
جهت خنثی نمودن سم مارها از پادزهر یا ضد سم استفاده می‌شود. پادزهر باید در موارد واکنش‌های شدید مانند شوک، اختلالات انعقاد خون، نارسایی تنفسی و جهت جلوگیری از مرگ مورد استفاده قرار بگیرد. پادزهر زمانی بیشترین اثر را دارد که طی 12 ساعت اول پس از مارگزیدگی تزریق شود.
سم حشره دراکولا
حشره دراکولا نه نیش می‌زند و نه گاز می‌گیرد، بلکه ترکیبات سمی ترشح می‌کند که باعث ایجاد زخم‌های پوستی و چشمی می‌شود. سم حشره دراکولا باعث ایجاد صدمات بافتی، زخم و تاول می‌شود. علائم به صورت قرمز شدن موضعی، جوش‌های کوچک همراه با خارش و در انتها پوسته پوسته شدن پوست می‌باشد. له شدن حشره دراکولا روی پوست یا خاراندن پوست سبب انتشار سم و تشدید زخم‌های روی پوست خواهد شد.
درمان قطعی برای سم حشره دراکولا وجود ندارد و عارضه بعد از مدتی خودبخود خوب می‌شود. برای کاهش عارضه پوستی سم حشره دراکولا، می‌توان در ساعات ابتدایی، با آب و صابون معمولی محل عارضه را شستشو داد. استفاده از الکل سفید روی موضع آلوده به سم حشره دراکولا می‌تواند در کاهش علائم موثر باشد.
گزیدگی آبزیان
شنا کردن در فصل بهار و حتی اواخر اسفند، ممکن است خطر گزیدگی آبزیان را افزایش دهد، چرا که جفتگیری و تخم‌ریزی بسیاری از آبزیان در این هنگام صورت می‌گیرد.
اختاپوس، توتیای دریایی، مرجان، ستاره دریایی، شقایق دریایی، ماهیان سمی و بسیاری گونه‌های دیگر هستند که می‌توانند برای گردشگران مشکلات بسیاری فراهم آورند. اما یکی از شایع‌ترین گزیدگی‌ها که در خلیج‌فارس و جزایر آن گزارش می‌شود، گزیدگی فرد به واسطه عروس دریایی است. اگر با بدن برهنه وارد آب شده باشید، به‌راحتی از سوی این جانور گزیده می‌شوید.
در ظرف چند دقیقه، در محل گزش عروس دریایی، تورم، سرخی، التهاب و سوزش بسیار شدید احساس می‌شود که بتدریج به سردرد، درد عضلانی، تهوع، استفراغ، تشنج، تب و مشکلات قلبی ریوی و بلعی منتهی خواهد شد.
اگر در منطقه زیست عروس دریایی غواصی یا شنا می‌کنید، حتما یک شیشه سرکه سفید در کیف کمک‌های اولیه خود داشته باشید تا هنگام گزیدگی محل مورد صدمه را با سرکه بشویید. توجه داشته باشید که هرگز محل صدمه دیده را با آب شیرین شست‌وشو ندهید، چرا که سبب پخش سم به داخل بافت پوستی بدن می‌شود.
منبع: سلامت نیوز
لینک مرتبط: چرا باید ریحان بخوریم ؟