مری راه عبور موادغذایی از دهان به معده است. غذا بعد از جویده‌شدن در دهان با حرکات ارادی عضلات حلق وارد مری شده و بعد با کمک حرکات دودی عضلات جدار مری به پایین رانده شده و وارد معده می‌شود.
محل اتصال مری به معده به علت وجود زاویه تند و قرارگرفتن حداقل ٢ تا ٣ سانتی‌متر از انتهای مری در داخل شکم و تاثیر فشار مثبت داخل شکم بر روی این قسمت و چند عامل دیگر به‌صورت یک دریچه یک‌طرفه عمل می‌کند و اجازه عبور غذا را از مری به معده می‌دهد ولی از برگشت محتویات معده به داخل مری جلوگیری می‌کند.
کار این دریچه فیزیولوژیک به علت عوامل مختلف از قبیل چاقی، بالارفتن فشار داخل شکم به دلیل تجمع چربی، پرخوری و انباشتن معده از غذا می‌تواند اختلال پیدا کند و در نتیجه محتویات معده که شامل موادغذایی، شیره معده (که به‌شدت اسیدی است) و ترشحات قلیایی صفراوی است به داخل مری برگشت نماید. خوردن بعضی از موادغذایی مانند قهوه، شکلات و استعمال دخانیات همراه با پرخوری زمینه را برای این کار مساعد می‌کند.
گاهی قسمتی از معده که در حالت طبیعی تماما در شکم قرار دارد، به داخل قفسه صدری می‌رود، در این حالت نیز دریچه فیزیولوژیک محل اتصال مری به معده کار طبیعی خود را نمی‌تواند انجام دهد و در نتیجه شیره معده به داخل مری وارد می‌شود.
ترشحات معده اسیدی است، بعضی از اوقات به علت برگشت محتویات دوازده (قسمتی از روده باریک که بلافاصله بعد از معده شروع می‌شود) که حاوی صفرا و کاملا قلیایی است، محتویات معده قلیایی می‌شود.
حال اگر به علل گفته شده در بالاتر ترشحات معده چه اسیدی و چه قلیایی به داخل مری برگشت کند، مخاط مری که بسیار حساس بوده و عادت به ترشحات اسیدی و قلیایی ندارد، دچار سوختگی شده و در نتیجه ورم مری ایجاد می‌شود.
این تورم مری می‌تواند از یک قرمزی ساده مخاط تا زخم سطحی یا عمیق و در مراحل پیشرفته حتی به تنگ‌شدن مری منجر شود.
علایم بالینی این بیماری می‌تواند به‌صورت درد یا سوزش پشت استخوان جناق سینه و گاهی به صورت دردهای شدید قفسه صدری که معمولا در پشت جناق سینه در قسمت پایین پیدا می‌شوند، بروز کند.
بعضی اوقات این دردها فوق‌العاده شدید شده و می‌تواند با دردهای قلبی آنژین صدری و سکته قلبی و دیگر دردهای قفسه صدری اشتباه شود، علایم بالینی می‌تواند به‌صورت ترش‌شدن حلق و دهان که به آن «ترش‌کردن» می‌گویند، تظاهر کند یا می‌تواند به صورت تلخی دهان و برگشت موادغذایی داخل معده به داخل حلق و دهان خودنمایی کند.
شکل ساده این برگشت موادغذایی معمولا بعد از صرف مقداری زیاد غذاهای آبکی مثل: سوپ، آبگوشت، آش، بیشتر اتفاق می‌افتد. در اثر تکرار برگشت شیره معده به داخل مری، کم‌کم مخاط مری که با این نوع مواد سازگاری ندارد، متورم و بعد زخم می‌شود و گاهی‌اوقات زخم منجر به ورم مزمن و بالاخره تنگی مری می‌گردد، که در این صورت بیمار دچار اشکال در عمل بلع می‌شود. این اشکال در بلع اول نسبت به غذاهای مایع و بعدا نسبت به غذاهای جامد خواهد بود.
در نهایت ممکن است ورود غیرطبیعی و مکرر شیره معده به داخل مری باعث تغییر مخاط طبیعی مری به یک بدخیمی یا سرطان مری شود که در این مواقع درمان بدون عمل جراحی دیگر امکان‌پذیر نیست.
درمان در مراحل اولیه و در صورتی که فتق معده به داخل قفسه سینه وجود نداشته باشد، شامل کم‌کردن وزن (در صورت چاقی)، جلوگیری از پرخوری و دست‌کشیدن از غذا قبل از سیرشدن و صرفنظر کردن از چند لقمه آخر و در نتیجه جلوگیری از بزرگ‌شدن معده و جلوگیری از بلع هوا در ضمن غذا خوردن است.
معمولا در طی نوشیدن یا حرف زدن زیاد ضمن غذا خوردن یا تند خوردن مقدار قابل توجهی هوا همراه غذا بلع می‌شود؛ مخصوصا در موقع خوردن غذاهای مایع مثل سوپ و آش و آبگوشت، چای و مشابه آن این مساله بارزتر است.
برای دفع هوا، راه رفتن بعد از صرف غذا و پرهیز از خوابیدن یا دراز کشیدن بلافاصله بعد از صرف غذا مخصوصا در مورد غذاهای شامگاهی توصیه می‌شود، غذا باید چند ساعت قبل از خواب صرف شود تا معده وضعیت کافی برای تخلیه مواد غذایی به داخل روده‌ها را داشته باشد.
خودداری از خوردن غذاهای محرک مثل ادویه‌جات، شکلات، چای پررنگ، قهوه و استعمال دخانیات مخصوصا چپق (پیپ) نیز در کاهش علایم موثر است.
ادامه مطلب را در ریفلاکس مری و همه دردسرهای آن! (قسمت دوم) بخوانید
منبع: سلامت نیوز
لینک مرتبط: رفلاکس معده در نوزادان:همه ی نکاتی که باید بدانید…
علت دندان های ترک خورده یا خرد شده چیست؟
کودک ۲ ساله ام رفلاکس مری دارد و تحت درمان است آیا این بیماری در بزرگسالی هم با او همراه خواهد بود؟