بیش از 80درصد از این مبتلایان، بدون علامت هستند؛ بنابراین جلوگیری از گسترش بیماری دشوار است. درمان هرپس تناسلی عبارت است از کوتاه کردن دوره علامتدار بیماری و بهبود کیفیت زندگی فرد. درمانهایی که هم اکنون برای هرپس تناسلی موجودند، به خوبی از سوی بیماران تحمل میشوند و اثربخشی مطلوبی دارند. تحقیقات وسیعی روی گزینههای درمانی جدید در حال انجام است.
هرپس تناسلی به دلیل طبیعت عودکننده بیماری، احتمال انتقال آن بدون وجود علائم بالینی و پتانسیل عارضه دار شدنش، یک نگرانی بهداشت عمومی است. این بیماری انتقال یافته از طریق تماس جنسی، توسط انواع 1و2 ویروس هرپس سیمپلکس و بیش از همه توسط ویروس هرپس سیمپلکس نوع 2 ایجاد میشود. هرپسهای تناسلی، شایعترین علت زخم تناسلی در آمریکا محسوب میشوند. بیش از 50 میلیون آمریکایی به آن آلودهاند و تخمین زده شده که به این جمعیت سالانه 776هزار مورد جدید اضافه شود. بسیاری از موارد هرپس تناسلی هرگز گزارش نمیشوند، زیرا فرد از آلودگی خود بی اطلاع است. بیشتر افراد آلوده به ویروس 1-HSV یا 2-HSV، بدون علامت هستند یا علائم خفیفی دارند که معمولا با بیماریهای پوستی اشتباه گرفته میشود.
استانداردهای درمان هرپس تناسلی
آنالوگهای آسیکلیک گوآنوزین نظیر آسیکلوویر، والاسیکلوویر و فامسیکلوویر متداولترین گزینههای درمانی برای 1-HSV و 2-HSV هستند. این داروها، مهارکنندههای رقابتی DNAپلی مراز ویروسی هستند که موجب توقف تکثیر ویروس میشوند. در بهترین حالت، درمان باید طی 24 تا 72 ساعت اول پس از شروع علائم آغاز شود. هدف اصلی از درمان، کوتاه کردن طول بیماری و بهبود کیفیت زندگی فرد است. هرچند که داروهای موجود در این کلاس دارویی مشابه فرض میشوند، این داروها فارماکوکینتیک متفاوتی دارند که میتواند به برتری یکی نسبت به دیگری منتهی شود. فراهمی زیستی آسیکلوویر در مقایسه با والاسیکلوویر، 5 تا 15درصد است که به معنای بهبود 3 تا 5 برابری در فراهمی زیستی است. فامسیکلوویر، پیش داروی پنسیکلوویر، بالاترین فراهمی زیستی را دارد(نزدیک به 77درصد). این تفاوتها موجب نیاز به مصرف دارو در فواصل زمانی کوتاهتر میشود. این خانواده دارویی به خوبی تحمل میشوند و شایعترین عوارض ناخواسته آنها عبارتاند از تهوع، اسهال، بثورات جلدی و سردرد. از میان داروهای این خانواده، فقط آسیکلوویر به صورت فرمولاسیون داخل وریدی موجود است که معمولا برای درمان عفونتهای شدیدی نظیر عفونتهای دستگاه عصبی مرکزی درنظر گرفته میشود. آسیکلوویر در اشکال موضعی نیز موجود است. به دنبال درمان اپیزود اولیه، بیمار ممکن است نیازمند درمان مزمن مهاری باشد و نه درمان دورهای. درمان مزمن مهاری بیشتر برای بیمارانی مناسب است که عودهای مکرر(بیش از 6 مورد در سال) را تجربه میکنند؛ اما حتی در سایر بیماران نیز چنین درمانی موجب بهبود کیفیت زندگی میشود. با استراتژی درمانی مذکور، تواتر عود بیماری تا 80درصد کاهش مییابد. فایده دیگر درمان مزمن مهاری، کاهش خطر انتقال میان زوجهاست. در نقطه مقابل، درمان دورهای هزینه کمتری به بیمار تحمیل میکند و پذیرش آن نیز از سوی بیماران بیشتر است. پس از شروع درمان طی اپیزود اولیه، تمام داروهای این گروه را میتوان با یکدیگر جابهجا کرد. البته دادههایی به نفع اثر کمتر فامسیکلوویر در کاهش تکثیر ویروس وجود دارد. با وجود مصرف مرتب این داروها در بخش درمانی، مقاومت دارویی مشکلی نسبتا ناشایع است. مقاومت ممکن است طی مکانیسمهای مختلفی ایجاد شود. یکی از این مکانیسمها، کمبود یا فقدان تیمیدین کیناز ویروسی است. برخی از سوشهای ویروسی ممکن است دچار موتاسیونهای DNA پلی مراز شده باشند.
درمانهای پیش رو
هرچند که طی 15 سال گذشته روند درمان تغییر یافته، همچنان مطالعات متعددی آغاز میشوند که افقهای درمانی تازهای را نشان میدهند. پریتلیویر(Pritelivir)، مهارکننده 2-HSV هلیکاز است که نتایج مطالعات آن امیدوارکننده بوده است. البته شک به مسمومیتهای پوستی و خونی در آزمایشهای حیوانی روی این دارو مطرح شده است. فرمولاسیون ژل تنوفوویر، دیگر مهارکننده نوکلئوتید است که در برابر عفونت 2-HSV اثر حفاظت کنندگی دارد. در نهایت، تحقیقات روی واکسن این بیماری ادامه دارد.
مشاوره جنسی برای پیشگیری و درمان
اثربخشی کاندوم در پیشگیری از انتقال ویروس 2-HSV کمتر از اثربخشی آن در پیشگیری از انتقال HIV است. البته استفاده صحیح از کاندوم لاتکس در پیشگیری از انتقال 2-HSVنسبتا موثر است. بهترین راه پیشگیری از انتقال هرپس تناسلی، پرهیز از برقراری تماس جنسی با شریک دچار زخمهای هرپسی در ناحیه تناسلی یا دارای علائم بیماری است. مشاوره اقدامی ضروری است تا بیمار بداند حتی در شرایطی که بدون علامت است، میتواند شریک جنسی خود را آلوده سازد، بنابراین مشاوره با فرد آلوده به ویروس هرپس و نیز شریک جنسی وی، برای مدیریت هرپس تناسلی لازم است، اما مشاوره فقط بر پیشگیری از گسترش بیماری متمرکز نیست. عود هرپس تناسلی ممکن است مرتبط با عوامل روانشناختی که ممکن است با مهار دستگاه ایمنی موجب افزایش تکثیر ویروس شوند، باشد در بیمارانی که از کنترل استرس خود عاجز هستند، دفعات عود بیشتری تجربه میشود. اطلاع بیمار از ابتلا به هرپس تناسلی، موجب بروز احساساتی نظیر اضطراب، افسردگی، گناه، شرم و مشکل در برقراری ارتباط بین فردی در فرد آلوده میشود. این علائم روانشناختی باید از سوی پزشک مانیتور شوند و در صورت تشخیص ابتلا به هر کدام از آنها، درمان لازم شروع شود.
منبع: روزنامه سپید