مصرف دخانیات (سیگار) معضلی نیست که به دیروز و چند سال پیش برگردد، سیگار حدود از ١٠هزار سال پیش در دنیا ریشه دوانده است. براساس نوشته‌های تاریخ‌نویسان و همچنین آثار حکاکی شده در یونان باستان از تنباکو و توتون به عنوان گیاه دارویی استفاده شده است. همچنین زمانی‌که کریستیف کلمب و همراهانش در سال ١٤٩٢ میلادی به جزیره‌ای نزدیک کوبا می‌رسند، متوجه می‌شوند که مردم آنجا تنباکو را دود می‌کنند.
کلمب مقداری از برگ‌ها و دانه‌های این گیاه را با خود به اسپانیا می‌برد و به این ترتیب آن‌ها هم شروع به استفاده از این گیاه کردند. همچنین توتون در سال ١٦٠٥میلادی در عثمانی، مصر و هند شناخته شد و پس از آن وارد ایران شد.
تاریخ‌نویسان ورود توتون به ایران را به سال ١٥٩٠ میلادی مطابق با سال ٩٩٩ هجری قمری می‌دانند و بنابه نوشته‌های تاریخ‌نویسان در زمان شاه عباس استفاده از این گیاه در ایران رواج یافت. در سال ۱۳۱۶ هجری- شمسی کارخانه‌ی دخانیات ایران سالیانه ۶۰۰ میلیون نخ سیگار تولید می‌کرد.
در سال ۱۳۵۶ یعنی چهل سال بعد از آن تاریخ، این میزان به ۲۴ میلیارد نخ یعنی چهل برابر چهل سال پیش رسید. از این تعداد سیگار ۱۳میلیارد نخ آن داخلی و ۱۱میلیارد بقیه خارجی بود. طی سالهای اول ۱۳۵۷ کاهش مختصری در تولید سیگار ایجاد شد اما از سال ۱۳۶۰ مجددا سیر صعودی سریع‌تری گرفت و در سال ۱۳۶۲ به ۲۷میلیارد نخ رسید.
جالب است بدانید که در سال ۱۳۱۵ هجری- شمسی نزدیک به ۱۲۰۰۰ هکتار و در سال ۱۳۷۴ ۳۰۰۰۰ هکتار از مرغوب‌ترین زمین‌های حاصل‌خیز کشور زیر کشت توتون بوده است. در گزارش وضعیت جهانی استعمال دخانیات برای ۱۹۰ کشور جهان توسط سازمان جهانی بهداشت در سال ۱۹۹۷م چنین آمده است: در ابتدای دهه‌ی ۱۹۹۰میلادی در جهان یک میلیارد و صد میلیون نفر سیگاری زندگی می‌کردند.
به‌عبارت دیگر ۴۷درصد همه مردان پانزده ساله و بالاتر و ۱۲درصد همه زنان پانزده ساله و بالاترجهان سیگاری بوده‌اند. در این حال میانگین مصرف روزانه سیگاری‌ها در کل ۱۶نخ سیگار و برای آفریقا با کمترین میزان مصرف ۱۰نخ و آمریکا و اروپا با ۱۸نخ بالاترین میزان مصرف بوده است. برآورد می‌شود که شیوع سیگارکشیدن در سطح اروپا در میان نوجوانان سنین ۱۵تا۱۸ سال حدود ۳۰ درصد باشد.
رابطه‌ی سیگار و سرطان
تا سالهای ۱۹۳۰ سرطان ریه به علت سیگار کشیدن مشخص نشده بود و رابطه‌ی علت و معلولی سیگار و سرطان تا سال ۱۹۵۷ در انگلیس و سال ۱۹۶۴ در آمریکا، ثابت نشده بود. در کمال تعجب، تا پیش از این زمان، تأثیرات مفیدی هم برای سیگار‌ها قائل بودند و سیگار‌ها حتی در دانشنامه‌های دارویی تا سال ۱۹۰۶ فهرست می‌شدند و حتی پزشکان به بیمارانی که سرفه داشتند، سرما خورده بودند یا مبتلا به سل شده بودند، مصرف سیگار را توصیه می‌کردند. اولین‌بار پژوهشگران آلمان نازی بودند که رابطه بین سرطان ریه و دخانیات را ثابت کردند.
اما تحت تبلیغات وسیع متفقین در جریان جنگ جهانی دوم بسیاری از موفقیت‌های پزشکی در آلمان نازی از یاد رفت به طوری‌که بسیاری از مردم گمان می‌کنند اولین‌بار دانشمندان آمریکایی و بریتانیایی به این مسئله پی برده‌اند. مبارزه با دخانیات در آلمان نازی بسیار گسترده بود و جنبش مبارزه با دخانیات تحت پشتیبانی مستقیم هیتلر قرار داشت به‌طوری‌که نازی‌ها ترک سیگار و دخانیات را یک وظیفه ناسیونال سوسیالیستی می‌دانستند.
مدت‌ها تصور می‌شد که وجود قیر و دیگر مواد شیمیایی در تنباکو، دلیل اصلی بروز سرطان در افراد سیگاری است. اما به مرور و آزمایش‌های مختلف ثابت شد که نیکوتین خاصیت سرطان‌زایی دارد، به این دلیل که این ماده جلوی عملکرد طبیعی بدن به منظور دفع کردن سلول‌های آسیب دیده را که ممکن است در آینده سرطانی شوند، می‌گیرد. به همین دلیل، مصرف نیکوتین را سرطان‌زا اعلام کردند.
منبع: سلامت نیوز- روزنامه سایه
لینک مرتبط:
هشدار درباره خطرات سیگارهای الکترونیک