خیانت، به‌زعم بسیاری از ما دردناک‌ترین مشکلی است که می‌تواند در یک ارتباط وجود داشته باشد. شاید بسیاری از ما به‌دلیل حس مسئولیت، پذیرش بالا و محبت خود با هر مشکلی در زندگی زناشویی خود کنار بیاییم و سعی کنیم سازگار باشیم اما کمتر کسی است که از خیانت بیش از هرچیز دیگری آزرده نشود. شاید برخی خصوصیاتی دارند که گویای احتمال خیانت آنان باشد. به‌علاوه سبک زندگی و رویه‌ای که برخی افراد در زندگی خود پیش گرفته‌اند نیز در این زمینه مهم است و گاهی از برخی نشانه‌ها می‌توان به خیانت پی برد. مهم شیوه رویارویی و حل بحران است. نمی‌خواهیم نگرانتان کنیم اما بهتر است کمی بیشتر راجع به دلایل و نشانه‌های خیانت آگاهی کسب کنیم تا بتوانیم از بروز آن پیشگیری کنیم و برای همیشه کانون خانواده را گرم و پرعشق حفظ کنیم. با دکتر روشنک امامزاده، روانشناس در این باره به گفت‌وگو نشستیم. نیازی نیست نسبت به همه چیز بدبین شوید، کافی است این مطلب را بخوانید.
ذاتا خائن است؟
دو عامل در بحث خیانت زوجین وجود دارد؛ در اولین عامل که فراوانی زیادی هم ندارد و در برخی افراد دیده می‌شود، فرد به‌دلیل مشکلات شخصیتی، اخلاقی، جنسی و… به همسر خود خیانت می‌کند. در‌واقع این عامل از قبل در وجود فرد هست و فرقی نمی‌کند که همسر او چه کسی یا شرایط زندگی او چطور باشد، او به هر حال خیانت می‌کند. در حقیقت چیزی که در لفظ عامیانه گفته می‌شود که فردی ذاتا خیانتکار است، اشاره به همین موضوع دارد، اما باید گفت هیچ کس ذات بد و خیانتکاری ندارد بلکه اختلالاتی وجود دارد که فرد را به خیانت می‌کشاند.
شب پای ماهواره و تلگرام است
عامل بعدی به محیط و عوامل پیرامون فرد مربوط می‌شود. اولین نکته نوع ارتباط فرد با همسر خود است که ممکن است دستخوش مشکلاتی شده باشد. زن و مرد یکدیگر را درک نمی‌کنند، کمتر با هم صحبت می‌کنند و درنتیجه روز‌به‌روز از هم دور می‌شوند. این دور شدن در‌حالی است که همه نیازها همچنان وجود دارد اما تامین نمی‌شود، بنابراین فرد به‌دنبال شخص دیگری می‌گردد تا نیازهای خود را برآورده کند. بسیاری از مراجعانی که با این مشکل مراجعه می‌کنند عنوان می‌کنند که با همسر خود صحبت نمی‌کنند و به کسی نیاز داشته‌اند که بتوانند با او حرف بزنند. این افراد عنوان می‌کنند که فرد دیگری توانسته به خوبی آنها را درک کند و دوست داشته باشد. در این میان ممکن است دوری عاطفی به حدی باشد که ارتباط زناشویی هم قطع شده باشد که مسلما شرایط را بدتر خواهد کرد و میل به افراد دیگر و انگیزه برای ارتباط برقرار کردن بیشتر خواهد شد. در دسته عوامل محیطی موثر در خیانت، گسترده‌تر شدن ارتباطات هم قرار دارد که شبکه‌های اجتماعی مختلف و ماهواره و… را دربر می‌گیرد. دیدن تصاویر تحریک‌کننده، جاذبه‌های جنسی مختلف و… از یک سو باعث تحریک و میل به تنوع می‌شود و از سوی دیگر فضاهای مجازی که ارتباط با دیگران در آنها به‌سادگی انجام می‌شود فضا را برای ارضای تنوع‌طلبی باز می‌کند، یعنی در حقیقت ماهواره و شبکه‌های اجتماعی و… هم زمینه تحریک را ایجاد کرده و هم فضا را برای ارتباطات غیر از خانواده فراهم می‌کنند. این عوامل همگی دست به دست هم می‌دهند تا فرد به سمت خیانت برود.
ادامه زندگی با خیانت یا جدایی؟
متاسفانه به‌دلیل اینکه جوانان ما مهارت حل مشکلات را نیاموخته‌اند، سعی می‌کنند راه‌حل مشکلات خود را از این و آن بگیرند؛ یعنی از کسانی که خودشان هم مهارت ندارند، بنابراین متاسفانه در این مواقع معمولا خیلی هیجانی عمل می‌کنند. شاید در ابتدا حتی سعی کنند نشان دهند که مشکل حل شده است اما آثار آن در زندگی وجود دارد. نیش و کنایه‌های روزمره، به رخ کشیدن دوباره موضوع، بی‌اعتمادی و… تا آنجا پیش می‌رود که تصمیم به جدایی می‌گیرند؛ گاهی جدایی عاطفی در کسانی که به دلایل مختلف مجبورند با هم بمانند و گاهی هم جدایی قانونی که ثبت می‌شود، در‌حالی که به‌راحتی می‌شد با رعایت نکته‌های کوچکی که باعث مشکلات بزرگ می‌شود، مشکل را حل کرد.
تکلیف اعتماد چه می‌شود؟
کسی که خیانت دیده معمولا اعتماد خود را تا حد زیادی نسبت به افراد از دست می‌دهد و به نوعی بدبینی دچار می‌شود. چنین فردی اگر دوباره هم ازدواج کند، باز هم نسبت به فرد بعدی حس بی‌اعتمادی دارد و ممکن است به رفتارهای کنترل‌گرانه افراطی مثل چک کردن‌های مداوم وسایل شخصی همسر خود روی بیاورد. گفته‌اند مار گزیده از ریسمان سیاه و سفید می‌ترسد. به‌علاوه ممکن است نوعی حس انتقام هم به‌وجود بیاید، زیرا از طرف هم‌جنسان همسر خود طرد شده بوده و می‌خواهد انتقام آن را از تمام افراد هم‌جنس او بگیرد.
چطور از خیانت پیشگیری کنیم؟
مسلما می‌توان از خیانت پیشگیری کرد که بخشی از آن به آموزش مهارت‌های زندگی پیش از ازدواج مربوط است. زن و مرد باید قبل از ازدواج و در کنار آزمایش‌های مختلف که برای خون و ژنتیک و… انجام می‌دهند و آموزش جنسی دریافت می‌کنند، مهارت‌های ارتباطی را هم آموزش بگیرند. زن و مرد باید بیاموزند که مشکلات خود را حل کنند، نه اینکه آن را رها کرده و به‌دنبال فرد دیگری بگردند. باید مهارت‌های همدلی، صحبت کردن، ابراز احساس
پرونده ی مفصل در مورد خیانت را در شماره ی 154 مجله ی سیب سبز بخوانید