به گزارش روز چهارشنبه گروه علمی از ستاد ویژه توسعه نانو ریاست جمهوری،دیابت یکی از شایع‌ترین بیماری‌هایی است که بسیاری از افراد جامعه به آن مبتلا هستند. پیش‌بینی می‌شود تعداد مبتلایان به این بیماری از 171 میلیون نفر در سال 2010 به 366 میلیون نفر در سال 2030 برسد.
یکی از پیامدهای ابتلا به بیماری دیابت عدم بهبود یا روند بسیار کند بهبود زخم‌هاست. غلظت بالای گلوکز مانع از پیشرفت مراحل مختلف فرایند بهبود و ترمیم زخم می‌گردد. ازاین‌رو معرفی روش‌هایی که بتوان به‌وسیله آن‌ها روند ترمیم زخم را تسریع کرد، یکی از اقدامات ضروری در جهت پیشگیری از وخامت شرایط جسمی بیمار است.
دکتر عادله قلی پور کنعانی محقق دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تولید پوشش‌های پلیمری متشکل از نانوالیاف جهت تسریع روند درمانی زخم را به‌عنوان اهداف دنبال شده در این طرح معرفی نمود.
استفاده از این پوشش نانویی علاوه بر افزایش سرعت ترمیم زخم‌ها، کاهش هزینه ترمیم زخم‌ها به دلیل چند منظوره بودن این پوشش‌ها را نیز به دنبال دارد.
قلی پور ضمن تشریح خصوصیات یک پوشش ایده آل، خواص برجسته این پوشش تولید شده در این طرح و نحوه عملکرد آن را بدین شرح بیان کرد: پوشش‌های مناسب برای ترمیم زخم باید دارای خصوصیاتی از قبیل ضد میکروب بودن و تخلخل باشد. پوشش‌های نانویی به دلیل تخلخل بالا به‌راحتی می‌توانند چرک، خون و عفونت را از روی زخم خارج کنند. همین امر موجب مرطوب شدن پوشش و عدم چسبندگی پانسمان بر روی زخم و تنفس پذیر بودن پانسمان را موجب می‌گردد.
به گفته وی پلیمر به کار رفته در تولید این پوشش، پلیمر کیتوسان است که علاوه بر دارا بودن ویژگی ضدمیکروبی، به دلیل شباهت ساختار شیمیایی‌اش به کلاژن موجود در بافت‌های طبیعی وقتی به شکل نانوالیاف بر روی بافت آسیب‌دیده قرار می‌گیرد، شرایط ماتریس خارج سلولی طبیعی را برای زخم شبیه‌سازی می‌کند. بدین ترتیب فیبروپلاست به‌سرعت از طریق ایجاد سیگنال‌های بیوشیمیایی به ناحیه‌ی زخم جذب شده و ترمیم با سرعت بالاتری اتفاق می‌افتد.
قلی پور در ادامه به بیان مراحل تولید و ارزیابی این پوشش‌های نانویی پرداخت و افزود: در مرحله اول پلیمرهای موردنظر (کیتوسان، پلی ونیل الکل و پلی کاپرولاکتون) تهیه شده و محلول همگن از مخلوط دو و سه‌جزئی از پلیمرهای نامبرده تولید شد. در مرحله‌ی بعد، پارامترهای فرایند الکتروریسی تعیین شده و داربست‌های نانولیفی بی بافت تولید شد.
وی تصریح کرد: آزمون‌های SEM، FTIR، DCS، تخلخل سنجی و استحکام سنجی بر روی پوشش حاصل شده انجام شد و در نهایت از این پوشش جهت ترمیم زخم ایجاد شده بر روی بدن موش صحرایی مورد استفاده قرار گرفت.
محقق دانشگاه صنعتی امیر کبیر خاطر نشان کرد: نتایج حاصله نشان‌دهنده اثر فوق‌العاده مناسب پوشش‌های نانویی در ترمیم زخم‌های دیابتی است، به‌طوری‌که پس از گذشت بیست روز زخم‌هایی که با پوشش نانویی پانسمان شده بودند به‌طور کامل ترمیم شدند.
از طرح حاضر دو اختراع با عنوان‌های تولید زخم بندهای نانولیفی مخلوط کیتوسان-پلی وینیل الکل به‌منظور ترمیم زخم‌های برشی تمام عمق به شماره‌ی ثبت 73384 و تولید وب‌های نانولیفی چندلایه از کیتوسان و پلی کاپرولاکتان به‌منظور افزایش خواص مکانیکی وب و کاربرد آن در ترمیم زخم‌های برشی و سوختگی به شماره‌ی ثبت 73391 به ثبت رسیده است.
این تحقیقات حاصل تلاش‌های دکتر عادله قلی پور کنعانی- محقق دوره پسادکترای دانشگاه صنعتی امیرکبیر- دکتر سید هژیر بهرامی- عضو هیأت علمی دانشگاه صنعتی امیرکبیر- و دکتر شهرام ربانی- عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران- است. نتایج این کار در مجله IET Nanobiotechnology (جلد 10، شماره‌ی 1، سال 2016، صفحات 1 تا 7) به چاپ رسیده است.
منبع: ایرنا