نبود آمارهای دقیق در این حوزه نشان می‌دهد پدیده‌هایی از قبیل «قاچاق» و «واردات چمدانی» وجود دارد که مسئولین باید نسبت به آن هوشیار باشند. کوچک بودن اقلام مصرفی دندانپزشکی شرایطی را برای واردکنندگان و قاچاقچیان به وجود می‌آورد تا بتوانند به راحتی این مواد را وارد کشور کنند. محمد مهدی گلابگیران، رئیس اداره تجهیزات دندانپزشکی سازمان غذا و دارو، درباره میزان کالای قاچاق در تجهیزات و مواد دندانپزشکی به خبرنگار سپید می‌گوید: «کالای قاچاق در همه حوزه‌های تجهیزات اعم از پزشکی، آزمایشگاهی و دندانپزشکی همیشه بوده اما در هر دوره‌ای کم و زیاد شده است”
شهبازیان، عضو کمیسیون اتحادیه تامین‌کنندگان مواد و تجهیزات دندانپزشکی، نیز درباره حجم بالای واردات می‌گوید: «مواد و تجهیزات دندانپزشکی، چه اقلامی که در داخل تولیدشان وجود دارد و چه ندارد، وارداتشان به صورت جدی صورت می‌گیرد. بخشی از آن از طریق کانال‌های وزارت بهداشت، با کسب مجوزهای لازم انجام می‌شود که از سلامت نسبی هم برخوردار است. این اقلام از نظر کیفیت و قیمت خوب کنترل شده‌اند”
او درباره وضعیت تولید در این حوزه می‌گوید: «به عنوان مثال در حوزه ایمپلنت‌های دندانی همه اقلام و ملزومات آن وارداتی است. همچنین در تولید یونیت‌های دندانپزشکی، در چند سال اخیر تولید و واردات برابر بوده است”
شهبازیان ضعف آماری در این حوزه را مشکل جدی میداند و می‌گوید: «قاچاق کالا، واردات چمدانی و کالای تقلبی از مواردی است که باید به آنها توجه کرد و نگران آنها شد”
این عضو کمیسیون اتحادیه تامین‌کنندگان مواد و تجهیزات دندانپزشکی از تشکیل کمیسیون واردات تجهیزات و مواد دندانپزشکی در این اتحادیه خبر می‌دهد و می‌گوید: «امیدواریم این کمیسیون بتواند درها را باز نگه دارد و فعالان صنفی به عنوان سازمان‌های مردم‌نهاد بتوانند حرف‌هایشان را بزنند و نقطه نظرات و تجربیات خود را بیان کنند تا بتوان این تجربیات را به بدنه تجهیزاتی کشور منتقل کرد تا تصمیمات درست‌تر و منطقی‌تری در این حوزه گرفته شود”
نظارت دقیق‌تر، واردات سالم‌تر
وجود دو پدیده «قاچاق» و «واردات چمدانی» نشان می‌دهد که نظارت و کنترل باید در این حوزه بیشتر شود. گلابگیران درباره وضعیت نظارت بر تجهیزات پزشکی می‌گوید: «کد IRC برای ثبت کالاها در سازمان غذا و دارو است که شرکت‌هایی که کالاهایشان این کد را دریافت کرده‌اند، می‌توانند برچسب اصالت کالا را بگیرند”
برچسب اصالت و کدهایی از قبیل IRC روش‌هایی است که می‌توان با آنها نشان داد که کالا مجوزهای لازم را دارد یا نه ولی برای نظارت و کنترل بیشتر واردات باید نظارت دقیق‌تری وجود داشته باشد تا مراکز دندانپزشکی این مواد و تجهیزات را تنها از اداره کل تجهیزات پزشکی تهیه کنند.
وزارت بهداشت باید حامی مصرف‌کننده باشد نه تولیدکننده
شهبازیان در انتقاد به وضعیت نظارت و عملکرد کنونی می‌گوید: «کار وزارت بهداشت حمایت از حقوق مصرف کننده است، متاسفانه طی سال‌ها وزارت بهداشت در حوزه حمایت از تولیدکننده یا در حوزه قیمت‌گذاری وارد شده که این موارد کار این سازمان نیست”
او پیشنهاد می‌کند: «اگر وزارت بهداشت وظیفه خود را تعقیب کند، روند بهبود پیدا می‌کند. اگر این سازمان از ورود کالای قاچاق جلوگیری کند تا کالای قاچاق وارد نشود و تولیدات و واردات شناسنامه‌دار شوند، کالای تقلبی هم کاهش می‌یابد”
به گفته این عضو کمیسیون اتحادیه واردات مواد و تجهیزات دندانپزشکی با وجود این روند، ورود افراد به حوزه مواد و تجهیزات دندانپزشکی با معیارها و شاخص‌های مناسب اتفاق می‌افتد و به‌خودی خود مسیر اصلاح می‌شود.
شهبازیان با تاکید بر تعامل‌های برون سازمانی وزارت بهداشت توضیح می‌دهد: «وزارت بهداشت باید با وزارت صنایع، وزارت بازرگانی، موسسه استاندارد، گمرک‌ها و وزارت دارایی نقاط تعامل درستی را تعریف کند”
عضو کمیسیون اتحادیه واردات مواد و تجهیزات دندانپزشکی، بی‌ثباتی در سیاست‌ها را علت نبود سرمایه‌‌گذاری‌های جدی در تولید مواد و تجهیزات دندانپزشکی میداند و می‌گوید: «به دلیل اینکه سیاست‌ها ثباتی ندارد، طبیعتا کسی مایل نیست به صورت جدی در حوزه تولید، سرمایه‌گذاری جدی کند. اگر هم تولیدی اتفاق می‌افتد تولید سطحی است، یعنی همان 10 الی 15 درصد بخش مونتاژی است که تنها به جهت این است که بگویند تولید کننده هستند و از امتیازات تولید بهره‌مند شوند”
او در انتقاد به نمایشگاه‌های تجهیزات دندانپزشکی می‌گوید: «یک نمونه از ضعف‌های مدیریتی، بحث ساماندهی نمایشگاه تجهیزات دندانپزشکی است که متاسفانه هیچ سامانی ندارد. متاسفانه این نمایشگاه‌ها فقط تبدیل به منشا تامین هزینه‌های مالی کنگره‌ها شده بدون اینکه صاحبان سرمایه و تجارت نقشی در روند وشکل‌گیری این نمایشگاه‌ها داشته باشند”
شهبازیان در مورد مقایسه وضعیت نمایشگاه‌های تجهیزات دندانپزشکی با دنیا توضیح می‌دهد: «نمایشگاه‌های تجهیزات خیلی حرفه‌ای برگزار می‌شود. نمایشگاه‌های تجهیزات و مواد دندانپزشکی، یک واقعه صنعتی و تجاری است که بازارهای منطقه یا بازارهای قاره‌ای و بین‌المللی را هدف قرار می‌دهند”
منبع: سپید