با وجود دسترسی آسان، نمیتوان از عوارضی که مصرف فستفودها دارند، چشمپوشی کرد. مصرف فستفودها در دهههای اخیر، باعث بروز نگرانیهای جدی در سلامت شده است و جزو غذاهای مضر محسوب شدهاند.
جلالالدینمیرزای رزاز، رئیس انجمن تغذیه ایران، در این مورد به خبرنگار سپید میگوید: «مصرف غذای حاضری یا فست فود باعث افزایش دریافت چربی و نمک، بیشتر از نیاز فرد شده و در نهایت باعث چاقی و افزایش فشار خون و همچنین بیماریهای مختلف میشود. از سوی دیگر دریافت انواع ویتامین و مواد معدنی را نیز کاهش میدهد.»
لیلا آزادبخت، عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران، درباره عوارض این سبک غذایی میگوید: «گذار تغذیهای رخ داده در کشور باعث شده که دریافتهای غذایی که از غذاهای سنتی بوده به سمت رژیمهای غذایی مدرن و غربی برود. فستفودها، غذاهای آماده، نوشیدنیهای شیرینشده همواره موجب دریافت بیشتر چربیهای نامطلوب است.»
به گفته این استاد تغذیه، در رژیم غذایی سنتی، مصرف حبوبات، غلات و سبزیجات فراوان بود و غذاهایی مانند آشها غنی از این مواد بودهاند.
شیوع بیماریهای غیرواگیر با افزایش مصرف فستفود
در خیابانهای شهر آنچه فراوان یافت میشود، رستورانهای فستفود است که برخی از آنها با پایینترین قیمت ساندویچ، پیتزا و غیره را به مردم میفروشند. قیمت پایین این غذاها باعث شده تا مصرف آنها در سالهای اخیر بیشتر شود. از سوی دیگر زمانی که درهای کشور به روی رستورانهای غربی باز شد، مردم از رستورانهای غربی استقبال زیادی داشتند. چیزی که باعث شده تا متخصصین تغذیه نسبت به آن اعلام نگرانی کنند. آزادبخت میگوید: «مصرف غذاهای فستفود باعث شیوع بیشتر بیماریهای غیرواگیردار نظیر چاقی، دیابت نوع دو و سندرم متابولیسم شده است.»
هدایت حسینی، رئیس انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور، معتقد است مصرف فستفودها در چاقی و اضافه وزن تاثیر نامطلوبی داشته است. او میگوید: «یکی از مهمترین مشکلات امروز در جامعه، اضافه وزن و چاقی است که طبق آمارهای ارائه شده بین 40 الی 45 درصد افراد بالغ در کشور دچار آن هستند.»
بهگفته میرزای رزاز در سال ۲۰۰۴ میلادی نیز برای نشان دادن اثرات مضر فست فودها بر سلامت انسان، فیلم مستندی ساخته شد که کارگردان این فیلم در مدت یک ماه، هیچ چیز به جز فست فودهای مک دونالد را نمیخورد و هیچ ورزش و فعالیتی انجام نمیداد. در پایان این مدت او بسیار چاق شده و به بیماریهای مختلفی نیز دچار شده بود. میرزای رزاز معتقد است که صرف اینکه محصولات از سوی شرکتهای خارجی تولید میشوند، دال بر تضمین بهداشت و سلامتی غذا نیست.
تبلیغات فستفود ممنوع
رویکرد سازمان غذا و دارو در چند سال اخیر به دنبال کاهش چربیهای ترانس، نمک و شکر بوده است. در نتیجه با این هدف مخالف افزایش مصرف این نوع غذاها و ورود برخی رستورانها غربی در کشور است. برخی از منتقدین این سبک غذایی نیز با افزایش مصرف و ورود رستورانهای غربی مخالف هستند. رئیس انجمن تغذیه ایران در این مورد میگوید: «اقدامات اساسی در این زمینه باید انجامشود و صرفا مخالفت با ورود برخی شرکتهای تولید مواد غذایی، نمیتوان اصول و سبک ایرانی را حفظ کرد. چنانچه در حال حاضر نیز، انواع فروشگاههای تهیه غذای حاضری در سراسر ایران مشغول به فعالیت هستند و صرف ممانعت با چند شرکت، حلال مشکلات نخواهد بود.»
هدایت حسینی، رئیس انستیتو تحقیقات تغذیهای و صنایع غذایی کشور به برنامه پنجم اشاره میکند و توضیح میدهد: «بر اساس برنامه پنجم، تبلیغ کالاهای آسیبرسان به سلامت ممنوع است. قطعا غذاهایی که چربی دارند، غذاهایی که نمک زیاد دارند یا غذاهای خیلی شیرین هستند، در لیست غذاهای آسیبرسان سلامت هستند و تبلیغ آنها هم ممنوع است. اگر این ممنوعیت به صورت کامل اجرا شود در روند مصرف مواد غذایی تغییر اساسی رخ میدهد و مردم به سمت یک سبد محصول غذایی سالم میروند.
حسینی معتقد است که با یک رویکرد مناسب باید به سمت غذاهای سنتی حرکت کرد که اقلیمی و بومی کشور هستند، غذاهایی که میتوانند نیازهای فرد را تامین کنند و با وجود آنها از میزان مصرف فستفودها در کشور کاست.
به هرحال این گذار تغذیهای در کشور رخ داده و نمیتوان وجود آن را انکار کرد، اما به نظر میرسد این مردم هستند که باید انتخاب کنند چه چیزی بخورند. در نتیجه آگاهیهای لازم باید به مردم داده شود. آزادبخت، عضو هیئتعلمی دانشگاه تهران نیز معتقد است که باید نسبت به عوارض این سبک غذایی آگاهیهای لازم داده شود. او توضیح میدهد: «باید تلاش شود تا مردم غذای سالم را انتخاب کنند. همچنین تاثیر این مواد غذایی بر کودکان را میتوان از طریق خانواده، دریافتهای غذایی را کنترل کرد.»
منبع: روزنامه سپید