در واقع، اولین بار سال 1897، این سم در مسمومیتهای ناشی از نگهداری نامناسب غذا کشف شد اما امروزه از تزریق مقدار کم آن به صورت زیر پوستی برای صاف کردن چین و چروکهای صورت و جوانتر نشان داده شدن پوست استفاده میشود.
اگر بوتاکس در گرمای بالای ۸۵ درجه بیش از 5 دقیقه بماند، از بین میرود و از آنجایی که مولکول آن خیلی حساس است، باید از هنگام تولید تا مصرف در دمای بین 0 تا 2 درجه سانتیگراد نگهداری شود. بهدلیل احتمال وجود اسپورهای باکتری کلستریدیوم بوتولینوم است که دادن عسل به کودکان زیر یک سال ممنوع است.
نام بوتاکس را شرکت آلگران اواخر سال 1980 روی این ماده گذاشت. سازمان غذا و داروی آمریکا استفاده از بوتاکس را بهعنوان یک داروی زیبایی، آرایشی برای از بین بردن چین و چروکهای پوستی متوسط تا عمیق در سال 2002 تایید کرده است.
تزریق بوتاکس برای خانمهای باردار و شیرده و افرادی که عفونت فعال پوستی در محل تزریق دارند، ممنوع است. حداقل سن مجاز برای تزریق بوتاکس 18 تا 20 سالگی است اما بهطور کلی، انجام این عمل قبل از ظاهر شدن چینهای متوسط تا عمیق پوستی توصیه نمیشود.
اگر یک بار تزریق بوتاکس داشته و متوجه شدهاید که به آن حساسیت دارید، دیگر هرگز این عمل را تکرار نکنید. افرادی که دچار بیماریهای نقص ایمنی هستند نیز بهتر است از بوتاکس استفاده نکنند زیرا سیستم ایمنی این افراد ضعیفتر از افراد عادی است. مبتلایان به بیماریهای عضلانی- اسکلتی مثل میاستنیگراو و ALS هم داوطلبان خوبی برای بوتاکس نیستند.
اگر از بوتاکس برای رفع چین و چروک گردن استفاده شود، ممکن است عوارضی مانند تغییر صدا و مشکل در بلع ایجاد کند. برخی مواقع از بوتاکس برای کاهش میزان تعریق در کف دستها یا زیر بغل استفاده میشود. سازمان غذا و داروی آمریکا این کاربرد بوتاکس را در سال 2004 تایید کرد.
مکانیسم اثر بوتاکس به این صورت است که پس از تزریق، در انتهای اعصابی که به عضله دستور انقباض میدهد، مستقر میشود و از آزاد شدن مواد شیمیایی که مسوول انقباض عضله است، جلوگیری میکند و در نتیجه عضله فلج میشود و این فلج 3 تا 6 ماه طول میکشد.
در مواردی که برای زیبایی از تزریق بوتاکس استفاده میشود، مقدار تزریق بسیار کم است بنابراین معمولا وارد گردش خون نمیشود و در نتیجه عوارض سیستمیک چندانی ندارد اما ممکن است در برخی افراد، عوارض موضعی ناشی از تزریق بوتاکس آزاردهنده شود. از جمله این عوارض میتوان به سوزش و قرمزی در محل تزریق که پس از چند ساعت خودبهخود برطرف میشود و افتادگی پلک اشاره کرد. بیاحساس و ماسکه شدن صورت افراد نیز از عوارض تزریق بوتاکس است.
منبع: هفته نامه سلامت – up to date
لینک مرتبط: تزریق بوتوکس در چه سنی مناسب است؟
سم بوتاکس در لیست 5 سم مرگبار جهان!