به گزارش خبرنگار کلینیک گروه علمی پزشکی باشگاه خبرنگاران: نکات رژیم غذایی و پیشنهادات متخصصان سلامت در خصوص تناسب اندام همواره در حال تغییرند. البته این امر به دلیل افزایش تدریجی منابع در دسترس محققان و ماهیت تحقیقات بلندمدت، فرآیندی طبیعی محسوب میشود.
گاهی مشاهده میشود که متخصصان سلامت تغذیه در یک زمان خوردن غذایی را منع میکنند، اما همان غذا در زمانی دیگر از سوی آنان پیشنهاد میشود! در چنین حالتی افراد در حالت بلاتکلیفی قرار گرفته و نمیدانند کدام اقدام درست است.
در این بخش مروری به مطالعات سه سال اخیر در مورد مسئله کاهش وزن داشتهایم تا نتایج تحقیقات جدید معرف حضورتان قرار گرفته و موارد ضد و نقیض مرتبط با آنها تا حدودی برطرف شوند. البته فراموش نکنید، موضوع کاهش وزن و راهکارهای مرتبط با آن ممکن است بین افراد مختلف کمی متفاوت باشد.
مورد اول
عقیده دانشمندان در گذشته: رژیم و ورزش باعث کاهش وزن میشوند
اکنون: فرقی نکرده است. تنها این مورد به جمله بالا اضافه شده است: «مشاوره حضوری با متخصص نیز باید صورت گیرد».
در سال 2013، انجمن “سلامت قلب آمریکا” و دانشکده “مطالعات قلب در آمریکا” رهنمودهایی را برای درمان اضافه وزن منتشر کرد. البته پیش از آن، رهنمودهای مشابه در سال 1998 انتشار یافت. موسسات یاد شده برای تدوین راهکارهای مقابله با چاقی 133 تحقیق کلینیکی را به انجام رساندند.
رژیمهای غذایی صحیح و ورزش به عنوان موثرترین راهکارهای جلوگیری از اضافه وزن از همان سال 1998 مطرح شد. تفاوت گزارش سال 2013 در این است که تاکید فراوانی بر مشاورههای حضوری با متخصصان رژیم غذایی شده است. در این مشاورهها رژیمهای غذایی صحیح و ابزار مناسب در اختیار افراد قرار میگیرد.
مورد دوم
در گذشته: روزی سه وعده غذا میل کنید
اکنون: هر زمان گرسنه شدید، غذا بخورید
این ایده که مردم باید فقط روزی سه وعده غذا بخورند ریشه در قاره آمریکا دارد. گفته میشود اروپاییهای ساکن آمریکا غذا خوردن را محدود به زمانهای خاصی میکردند در حالی که سرخپوستان هر زمان که تمایل داشتند، غذا میخوردند. اشتها چارچوب زمانی خاصی ندارد، به طوری که گرسنگی بین صبحانه و ناهار چندان عجیب نیست.
به تازگی دانشمندان اعلام کردهاند خوردن صبحانهای سنگین به منظور سرکوب کردن گرسنگی تا زمان ناهار کار اشتباهی است. علاوه بر آن تحقیقات جدید نشان میدهند عمل گرفتن روزه در صورتی که به صورت پراکنده و دورهای صورت گیرد، در کاهش وزن موثر خواهد بود. این در حالی است که مطالعه بر روی حیوانات نشان داده است کاهش کالری مصرفی به میزان 30 تا 40 درصد باعث افزایش عمر به میزان یک سوم یا بیشتر میشود.
مورد سوم
در گذشته: باشگاه بدنسازی را ترک کنید
اکنون: در مدتی کوتاه به تناسب اندام دست یابید
تحقیقی نشان میدهد بدنسازی تاثیر بیشتری در کاهش وزن نسبت به دویدن، دوچرخهسوار و پلهنوردی دارد. توجه کنید هر تمرین ورزشی در کاهش وزن موثر است، اما چنانچه با کمبود زمان مواجهاید، تمرینات فشرده بدنسازی برای شما چارهساز است.
مورد چهارم
در گذشته: پرخوری باعث اضافه وزن میشود
اکنون: پرخوری علاوه بر اضافه وزن باعث تغییراتی در مغز میشود
تحقیقات اخیر نشان میدهند خوردن غذاهای پرچرب باعث ورود سلولهای متورم به هیپوتالاموس میشود. این اتفاق نیز منجر به سر ریز شدن نورونها و بروز آسیبهای عصبی میشود.
پس از اینکه عصبها آسیب دیدند، کارکرد هورمونهای محرک گرسنگی لپتین و گرلین و در نتیجه سوخت و ساز طبیعی بدن تحت تاثیر قرار میگیرند. با وجود اینکه بعضی از آسیبها ممکن است تبعات جدی و دائمی در بر داشته باشد، در اکثر موارد با کاهش کالری مصرفی و حذف غذاهای چرب میتوان از پیشرفت آنها جلوگیری کرد.
مورد پنجم
در گذشته: کاهش وزن با رویکرد حذف مواد غذایی
اکنون: کاهش وزن با رویکرد افزودن مواد غذایی
بسیاری از رژیمهای غذایی موفق بر راهحلهای کوتاهمدت و مصرف موادی خاص تاکید دارند. مثلاً در بیشتر آنها مصرف فراوان گوشت توصیه شده است. این در حالی است که در برنامههای غذایی دیگر مصرف مقادیر مشخصی از چربی، پروتئین، کربوهیدراتها، شکر و نمک به چشم میخورد.
در واقع نحوه ترکیب این مواد از اهمیت فراوانی برخوردار است. در تحقیقی نشان داده شد، افزودن فیبر بیشتر به یک برنامه غذایی ممکن است باعث شروع مکانیسمهای کاهش وزن در بدن شود.
آنچه مسلم است، نمیتوان به طور قطعی بهترین رژیم غذایی را انتخاب کرد. در حقیقت هیچ رژیم غذایی نسبت به دیگری برتری ندارد و اساس همه آنها کاهش کالری مصرفی است.
مورد ششم
در گذشته: چربیهای سفید و زرد میتوانند به چربیهای قهوهای تبدیل شوند
امروز: پروتئین خاصی باعث بروز این تغییر میشود
دو نوع چربی در بدن وجود دارد؛ چربیهای سفید، زرد و چربیهای قهوهای. چربیهای سفید و زرد پیرامون ارگانهای حیاتی بدن تشکیل میشوند، انرژی اضافی را ذخیره میکنند و در جابهجایی هورمونهای استروژن، آدرنالین، کورتیزول و تنظیمکنندههای گرسنگی و اشتها نقش دارند. از طرفی، چربیهای قهوهای در سوختوساز بدن و پایداری انسولین موثرند. علاوه بر آن، چربیهای قهوهای از کالری برای گرم نگه داشتن بدن استفاده میکنند.
بر اساس نتایج تحقیقات گذشته، چربیهای سفید و زرد میتوانند تبدیل به چربیهای قهوهای شوند. گزارشی در مجله علمی-پزشکی “اوبیستی” از دلیل اصلی این تغییر شکل پرده برداشته است. دانشمندان میگویند پروتئینی خاص موسوم به “فاکتور تکثیر Zfp16” باعث میشود این اتفاق رخ دهد. گفته میشود علاوه بر ورزش، هوای سرد نیز میتواند باعث تغییر حالت چربیهای سفید و زرد به چربیهای قهوهای شود که به عقیده محققان این امر میتواند زمینه لازم را برای کشف درمان قطعی دیابت و اضافه وزن فراهم آورد.
منبع: باشگاه خبرنگاران جوان
شیوه اندازه گیری در رژیم غذایی، با کف دست
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟