وقتی کودک در فضای مذهبی شادی قرار دارد، ناخودآگاه هیجانات مثبت همچون نشاط و شادابی در او تقویت میشود و اینجاست که میتوان به تدریج او را با فلسفه روزه گرفتن و نماز خواندن آشنا کرد.
اگر یکی دو سال به همین سبک به کودک آموزش دهیم، ذهن او مانند آهنربا شده و عطش مذهبیاش تحریک میشود. خانوادهها نباید تکالیف دینی را یکباره و طوطیوار به بچه القا کنند؛ چرا که همین امر، تکالیف را سخت و مشقت آور کرده و به شدت از روحیه دینداری و دین باوری کودک میکاهد.
در پاسخ به کودکی که میپرسد چرا روزه میگیریم چه باید بگوییم؟
میتوانیم کودک را با مفهوم صبر و گرسنگی محرومان آشنا کنیم و بگوییم که با روزه گرفتن برثواب اعمال ما افزوده میشود و گناهانمان پاک میشود. برای تشویق او به شروع تمرین عملی روزه گرفتن نیز شور و شوق خود را به شروع ماه مبارک و اوقات افطار ابراز کنیم.
او را گاهی در وقت سحر بیدار کنیم. در کنار کتابهای غیرمذهبی، گاهی برای او کتب داستان دینی بخریم. برای تقویت گرایشات مذهبی به ویژه در ماه مبارک، او را همراه خود به مجالس مذهبی، مساجد، مراسم نماز جماعت، مراسم تفسیر و ختم قرآن یا مهمتر آن که کودک را به همراه خود به مراسم افطار که بیشتر از سوی اقوام برگزار میشود، ببریم.بهدلیل آنکه در این نوع مهمانیها کودک بیشتر با همسالان روزهدار که از خویشاوندان هستند، مجاورت دارد، بعد هیجانی و عاطفی او تحریک شده و گرایش او به تکالیف دینی بیشتر میشود.
روزه کله گنجشکی
وقتی بچه به سن تمیز میرسد و آمادگی و توانایی روزه گرفتن در او پیدا میشود، لازم است او را تشویق کنیم که گاهی به مقدار تواناییاش (نصف روز، بیشتر یا کمتر) روزه بگیرد و اگر بیتاب شد، وسط روز به او آب یا غذای مختصری بدهیم.
هر چه توانایی کودک در تحمل گرسنگی و تشنگی بیشتر شود، پس از مدتی ارادهاش تقویت شده و میتواند روزه را کامل بگیرد. به تدریج که تعداد روزههای کودک زیادتر شد در آخر ماه رمضان میتوانیم گاهی برای تشویق به او هدیهای بدهیم.
این هدیه میتواند یک تحسین کلامی تأثیرگذار در جمع خانواده یا اقوام یا یک هدیه مادی باشد. البته نباید کودک را زیاد وابسته به مشوقهای مادی کنید، چرا که انگیزه مذهبی او ناپایدار خواهد ماند.حتی اگر کودک به سن تکلیف رسیده باشد باید توانایی او را در نظر بگیریم. اگر نوجوان، به ویژه روزه اولیها در هوای گرم، توان گرفتن روزه به طور مرتب را نداشته باشند، باید برای آنان تدابیر و محمل شرعی در نظر بگیریم.
به عنوان مثال در روزهایی از ماه مبارک او را به مسافرت ببریم و این همان رأفت اسلام در انجام تکالیف الهی است که همیشه و هر کجا بر اساس ظرفیت و توانایی افراد، درجه و میزان اعمال آنان را تعیین میکند.
منبع: بیتوته
لینک مرتبط: دلایل بوی بد دهان روزه داران + راهکار رفع آن
تاثیرات روزه بر فرزند شیرخواره!
چه موقع روزه گرفتن مفید نیست؟!