خانم لاهوتی در ایمیل خودشان نوشتهاند که: «گربه کوچولوی خانه ما چند روز پیش حین بازی با پسر 4 سالهام گردن او را خراش داد. مدتی بعد از آن پسرم دچار تب و تورم در اطراف ناحیه خراش شد. به یک متخصص عفونی مراجعه کردیم. پزشک علت تورم غدد لنفاوی گردن را بیماریای به نام خراش گربه اعلام کرد. البته با تجویز آنتیبیوتیک حال فرزندم خوب و تورم غدد هم کمتر شده است اما از اینکه بیماری کاملا ریشهکن شده باشد و خطری در آینده متوجه فرزندم نباشد، نگرانم. موضوع دیگر ترس و تنفری است که او از گربه خانگیمان پیدا کرده است که در این مورد اصلا نمیدانم چه باید بکنم…» متاسفانه این روزها نگهداری از حیوانات خانگی در میان برخی از خانوادههای ایرانی رایج شده و این در حالی است که حیوانات خانگی هم در هر حال حیوان هستند و آلودگیهای خاص خودشان را دارند و در ضمن رفتارهایشان نیز غیرقابل پیشبینی است.
ترس و تنفر کودک از گربهگربههای خانگی کمتر به صاحبان خود حمله میکنند ولی ممکن است ناخنها یا دندانهای گربه حین بازی، باعث ایجاد خراش روی پوست کودک شود. وقتی کودک از سوی گربه یا هر حیوان دیگری تهدید جسمی میشود، طبیعی است که ترس و گاهی هم تنفر در او ایجاد شود.
ترس و تنفر رفتارهای محافظتی محسوب میشوند که کودک بهطور ناخودآگاه از خود بروز میدهد. اولین اقدام در این مواقع دور کردن حیوان از کودک است. اگر این خانواده هنوز گربه خانگی خود را نگه داشتهاند باید مدتی گربه را از خانه دور کنند. با دور کردن گربه، کودک تا حد زیادی آرامش خود را به دست خواهد آورد اما تنفر و ترس او نباید پایدار باقی بماند و به آرامی باید کاری کرد که ترس کودک ریخته شود. این کار ابتدا به شکل ذهنی در کودک ایجاد میشود. یعنی باید به او گفت حیوانی مانند گربه ترسناک نیست و گربه مانند انسانها معنای بد و خوب را نمیفهمد و رفتارهایش براساس غریزه شکل گرفته و واقعا قصد نداشته به تو آسیبی وارد کند. تو باید از این به بعد مراقب باشی که گربه به تو چنگ نزند. مرحله بعدی مواجهه کودک با تصویر حیوان است. میتوان نقاشی حیوانی که برای کودک ترس ایجاد کرده را کشید یا کارتونهایی پخش کرد که در آن گربه وجود دارد. مرحله بعدی مواجهه کودک از دور با حیوان است که میتوان کمکم فاصله را کاهش داد. باید دقت کنید حین این آموزشها کودک دچار تپش قلب و اضطراب نشود. در این صورت آموزش را باید متوقف و آن را به زمان دیگری موکول کنید. بهتر است این مراحل با رواندرمانگر طی شود.
دکتر میترا حکیمشوشتری
عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی ایران
نیمی از گربههای خانگی حامل باکتری بارتونلا هنسلا هستند
تقریبا نیمی از گربهها حتی گربههای خانگی که به ظاهر تمیز هستند، حامل باکتری بارتونلاهنسلا هستند که در گربه بیماری ایجاد نمیکند ولی اگر باکتری وارد بدن انسان شود، باعث بروز بیماری خواهد شد. بیماری خراش گربه نیز همانطور که از نامش پیداست، از طریق چنگ زدن، گاز گرفتن و لیس زدن پوست انسان توسط گربه ایجاد و باعث بروز تب 3-2 روزه و تورم غدد لنفاوی در اطراف ناحیه زخم میشود. تورم حدود 1 یا 2 هفته بعد از ایجاد خراش در پوست همان ناحیه به وجود میآید؛ یعنی اگر خراش در ناحیه گردن، باشد غدد لنفاوی اطراف گردن و اگر خراش در محل بازو باشد، غدد لنفاوی زیر بغل متورم میشوند. بیماری خراش گربه اصلا خطرناک نیست و تورم غدد لنفاوی به مرور و ظرف مدت 1 ماه برطرف میشود. کودکان بهدلیل اینکه تماس بیشتری با گربهها دارند بیشتر به این بیماری مبتلا میشوند. بیماری به درمان دارویی نیاز ندارد ولی اگر علائمی مانند آنفلوانزا، تب شدید، تهوع و استفراغ، ضعف و کاهش اشتها، تورم غدد لنفاوی همراه با درد شدید و دانههای ریز پوستی در بیمار ایجاد شود، حتما نیازمند درمان است. بیماری خراش گربه به ندرت ممکن است اندامهای حیاتی مانند قلب و کلیهها را گرفتار کند ولی در افراد دچار نقص سیستم ایمنی، بیماری ایدز، دیابت و… علائم خطرناکی ایجاد میکند. تستهای آزمایشگاهیای هم وجود دارد که به کمک آنها میتوان بیماری را تایید کرد.
دکتر حمید عمادی
عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی تهران
شستشوی دست با آب و صابون یادتان نرود!
بیماری خراش گربه در اثر باکتری ایجاد میشود. این باکتری از طریق کک بین گربهها منتقل میشود. کک بین موهای گربه زندگی میکند ولی باکتری از طریق گاز گرفتن یا چنگزدن گربه وارد بدن انسان میشود. گربه و اغلب حیوانات خانگی دندان و پنجههای تیزی دارند و ممکن است حین بازی یا خشم به پوست انسان آسیب برسانند.
اما نکته مهم آلوده بودن بزاق حیوانات است. حیوانات برای تمیز کردن خودشان بدن و دست و پایشان را لیس میزنند. پس هیچگاه نباید به تمیز بودن آنها اعتماد کرد. بنابراین خانوادههایی که گربه نگه میدارند حتما باید گربه را به دامپزشک نشان دهند و از تمیز بودن آن مطمئن شوند.
اگر دچار خراش پوستی در اثر حمله گربه شدید، اولین و بهترین کار شستن بلافاصله ناحیه زخم با آب و صابون است. در صورتی که محل زخم عمیق است حتما باید به پزشک مراجعه کنید چون زخمهایی که عمیق هستند نیاز به مصرف آنتیبیوتیک و پیگیری دقیقتری دارند.
پنجه گربه ممکن است به خاک هم آلوده باشد. احتمال دارد میکروب کزاز در خاک وجود داشته باشد. در این مواقع باید مطمئن شویم بیمار در چند سال اخیر واکسن دریافت کرده یا نه.
اگر واکسیناسیون انجام نشده بود لازم است واکسن کزاز یا حتی ایمونوگلوبین کزاز هم تزریق شود.
یکی از خطرهایی که بهخصوص از سوی حیوانی مانند سگ، انسان را تهدید میکند، خطر هاری است که آن هم نیاز به تزریق واکسن دارد.
دکتر نساء آقازاده
عضو هیئتعلمی دانشگاه علومپزشکی تهران
منبع: هفته نامه سلامت