پیوند مو یا به اصطلاح عامیانه کاشت مو، یکی از موثرترین راه‌های جلوگیری از طاسی سر محسوب می‌شود که در چند سال اخیر نظر بسیاری را به خود جلب کرده است. مو یکی از اعضای بدن است که کمک زیادی به زیبایی فرد می‌کند و وقتی دچار ریزش می‌شود، خیلی از افراد نگران می‌شوند و در پی درمان آن هستند. با دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده، عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی تهران، درباره اینکه کاشت مو را از چه زمانی و چطور باید آغاز کنیم، گفت‌وگو کرده‌ایم. با ما همراه شوید.
علل اصلی ریزش مو چیست؟
هر شاخه از موی سر انسان، دارای یک چرخه رشدی است که به‌طور ژنتیکی برای آن طراحی شده و این چرخه شامل رشد، پیری و ریزش است. به‌طور متوسط روزانه 50 تا 100 تارمو می‌ریزد. البته این تعداد در افراد مختلف متفاوت است. همچنان که یک مو می‌ریزد، موی جدیدی جای آن را می‌گیرد. مشکل زمانی آغاز می‌شود که موهای ریزش‌یافته بیشتر از موهای رویش‌یافته جدید باشد یا رشد موهای جدید ضعیف شود. در این حالت پس از مدتی از تعداد کل موها کاسته می‌شود و فرد متوجه کاهش حجم موهایش خواهد شد. این علت اصلی ریزش مو است. در واقع، عوامل مختلفی می‌توانند بر چرخه رشد مو اثر کنند و باعث ریزش موقت یا دائمی آن شوند.
علت ریزش موی آقایان چیست؟
معمول‌ترین علل ریزش مو در آقایان، مساله آندروژنیک است و همان‌طور که از نام آن مشخص است، 2 عامل مهم هورمون آندروژن و ژنتیک نقش اصلی را در این ریزش مو ایفا می‌کنند. در خانم‌ها هم این نوع ریزش مو دیده می‌شود ولی معمولا باعث نازک‌شدن مو و ریزش منتشر در سر می‌شود. در آقایان بعد از بلوغ با افزایش سطح هورمون‌های آندروژنی نازک شدن موها و عقب رفتن موهای ناحیه پیشانی شروع می‌شود.
آیا موهای پیوندی، موهایی واقعی و طبیعی محسوب می‌شوند؟
ببینید، موهای کاشته‌شده از پشت سر برداشته می‌شوند و این موها نسبت به دی‌هیدروتستوسترون (DHT) حساس نیستند. اثر این هورمون عامل از بین رفتن فولیکول‌هاست بنابراین بقای این موها همیشگی است و از آنجا که انتقال از موهای سر خودتان انجام می‌شود، کاملا طبیعی است.
چه افرادی می‌توانند عمل کاشت یا پیوند مو را انجام دهند؟ محدودیت سنی ندارد؟
به‌طور کلی، افراد مناسب برای پیوند مو شامل افرادی با ریزش موی آندروژنیک مردانه، زنانه با ریزش موی ژنتیکی و زنان با طاسی آندروژنیک مشابه الگوی مردانه هستند زیرا موهای ناحیه دهنده آنها، تراکم بالایی دارد و احتمال ریزش ندارد. ریزش‌های موضعی در اطراف خط مو ناشی از جراحی کششی پوست صورت، ریزش موضعی ناشی از نحوه آرایش موها و وارد آوردن کشش زیاد به مو، جوشگاه ناشی از تصادف، سوختگی، جراحی یا بیماری‌های التهابی و عفونی در سر هستند. اگر در یک مرد جوان زیر 25سال با پس‌روی خط رویش مو و کم‌پشت شدن موهای فرونتال، با یک جلسه پیوند مو، یک خط رویش موی جدید بنا به درخواست خود بیمار و پرتر و پایین‌تر از خط رویش اولیه‌اش ایجاد کنیم، این کار فعلا بیمار را راضی می‌کند ولی این رضایت موقتی خواهد بود زیرا در سال‌های بعد با پیشرفت طبیعی ریزش مو در پشت این خط جدید، موهای باقیمانده در ناحیه دونر، برای پر کردن سر او تا خط جدید کافی نیستند و موهای او نمایی غیرطبیعی پیدا می‌کنند. بنابراین پیوند مو قبل از 25 سالگی توصیه نمی‌شود. بعد از 25سالگی بیمار به مرحله بلوغ کامل می‌رسد و با بررسی میزان ریزش فعلی موی بیمار، پیش‌بینی چگونگی گسترش آن در آینده امکان‌پذیر است. بیمار در این سن منطقی‌تر فکر می‌کند و میزان طاسی فعلی خود را در نظر می‌گیرد. به این ترتیب داشتن یک خط رویش موی جدید به شکل یک مرد بالغ باعث خشنودی و رضایت وی می‌شود. اگرچه این خط رویش مو بالاتر از آن حدی است که در جوانان می‌بینیم.
افراد مسن‌تر چطور؟ آیا می‌توانند این جراحی را انجام دهند؟
بیماران مسن اواخر دهه 6 یا 7 یا حتی 8 می‌توانند داوطلب مناسبی برای پیوند مو باشند زیرا بسیاری از این بیماران آرزو دارند تنها مقداری مو داشته باشند و تقاضای موی پرپشت ندارند.
آیا موی کاشته‌شده دچار ریزش می‌شود؟
معمولا به هر روشی که کاشت مو انجام شود، 3-2 هفته پس از کاشت، موها وارد فاز استراحت می‌شوند و می‌ریزند. البته ریشه مو سالم و زنده است و فقط ساقه آن می‌ریزد. رشد مجدد موها 4-3 ماه بعد آغاز می‌شود و در مجموع 6 ماه طول می‌کشد تا موها کاملا رشد کنند.
فردی که پیوند مو داشته، چگونه می‌تواند زندگی عادی‌اش را شروع کند؟
با توجه به نوع کار بیمار، متفاوت است. اگر شغل اداری دارد و با ارباب رجوع سر و کار ندارد، می‌تواند از روز دوم سر کار برود اما اگر با مشتری سرو کار دارد، باید مدتی صبر کند تا ظاهرش بهتر شود. این زمان به نوع گرافت‌های کاشته‌شده نیز بستگی دارد. در صورتی که از تکنیک فولیکولار یونیت استفاده شود، 2 تا 3 روز و در گرافت‌های گرد و اسلات 2 تا 3 هفته ممکن است طول بکشد.
عمل پیوند مو خطر ندارد؟
عمل جراحی پیوند مو یک عمل سنگین است. خیلی از بیماران ممکن است برای انجام آن تردید داشته باشند ولی معمولا اگر کاشت مو را متخصص پوست باتجربه و آشنا به جزییات بیماری‌های پوست و مو و با رعایت شرایط استاندارد فیزیکی و استریل انجام دهد، عارضه‌ای نخواهد داشت. البته پس از کاشت مو ممکن است عوارض موقتی وجود داشته باشد، از جمله تورم خفیف در پیشانی که با تنظیم حالت نیمه‌نشسته حین خواب در چند شب اول و کمپرس سرد بلافاصله پس از کاشت مو قابل‌بهبود است.
ترمیم و کاشت مو چه تفاوتی دارند؟
ترمیم را معمولا موسسات ترمیم مو انجام می‌دهند که موهای مصنوعی را بین موها می‌بافند یا متصل می‌کنند. این کار در اغلب موارد با ریزش بیشتر موها همراه است ولی در کاشت مو، موهای خود فرد از پشت سر به جلوی سر منتقل می‌شود.
آیا کاشت مو باعث تقویت موهای کرکی سابق می‌شود یا نه؟
ریزش موی مردانه یک روند رو به جلو و دائمی است و برای تقویت موهای موجود فرد که با وضعیت ژنتیکی او ارتباط دارد و امکان ریزش آنها در آینده وجود دارد، راهی به جز استفاده از ماینوکسیدیل و فیناستراید نیست. البته لازم به ذکر است اگر کاشت مو را افراد بدون صلاحیت علمی انجام دهند احتمال آسیب رسیدن به موهای موجود فرد وجود دارد و ممکن است این موها به‌دلیل آسیب دچار ریزش شوند.
چه کسانی باید پس از پیوند مو ماینوکسیدیل بزنند؟
در افرادی که موهای کم‌پشت و نازکی دارند، حدود 1 ماه پس از پیوند مو، ممکن است موهای قبلی در اثر استرس وارد فاز استراحت شوند و بریزند. این ریزش مو طبیعی است و در خانم‌ها بیشتر قابل‌توجه است. این وضعیت ممکن است 6-4 ماه طول بکشد و این کم‌پشتی ناراحت‌کننده ولی موقتی است و با بیرون آمدن از حالت استراحت و رشد موهای کاشته‌شده، نمای محل کاشت به حالت عادی درمی‌آید. معمولا برای تقویت موهای قبلی فرد باید از داروهای تقویت‌کننده مثل ماینوکسیدیل، فیناستراید و مولتی‌ویتامین استفاده کرد و در اکثر موارد لازم است مصرف این داروها خصوصا ماینوکسیدیل برای مدت طولانی (گاهی همه عمر) ادامه پیدا کند.
منبع: هفته نامه سلامت