از این عارضه به عنوان Telogen Effluvium نیز یاد میشود. حدود ۹۰ درصد از موی انسان همواره در حال رشد است و ۱۰ درصد باقیمانده نیز در مرحله استراحت قرار دارد. تقریبا هر دو تا سه ماه موهایی که در مرحله استراحت قرار دارند شروع به ریزش میکنند و بدین ترتیب موهای جدید رشد میکنند.
در زنانی که دچار ریزش مو میشوند معمولا شاهد آغاز بروز این وضعیت در دوره بارداری هستیم اما این فرآیند پنهان است و نتیجه آن پس از زایمان نمایان خواهد شد. به عبارت دیگر ریزش مو در زنانی که صاحب فرزند میشوند ریزش مود در سطوح مختلف معمولا پس از زایمان صورت میگیرد. البته تاکنون علت مشخصی برای ریزش موی مرتبط با بارداری ارایه نشده است و این درحالی است که این عارضه ۴۰ تا ۵۰ درصد زنان را در دوران حاملگی تحت تأثیر قرار میدهد. اما خبر خوشحال کننده این است که برخلاف بسیاری از تغییراتی که در دوران بارداری روی میدهد، ریزش مو در زنان تازه زایمان کرده موقتی است و پس از زایمان کاملا از بین میرود.
آیا ریزش موی مرتبط با دوران بارداری غیرطبیعی است؟
ریزش مویی که با بارداری در ارتباط است معمولا پس از زایمان صورت میگیرد. دراقع در طول دوران حاملگی شمار زیادی از موها وارد مرحله استراحت شده که بخشی از فرآیند طبیعی ریزش موها میشود و معمولا پس از تولد نوزاد است که ریزش آنها آغاز میشود. این وضعیت چندان حاد و نگران کننده نیست زیرا به طاسی دائمی یا شکلگیری لکه های بدون مو در سر نمیشود. در بسیاری از زنان باردار از بین رفتن این عارضه بین ۳ تا ۴ ماه پس از زایمان صورت میگیرد. تحقیقات پزشکی نشان میدهد ریزش مو در دوران بارداری بیشتر به دلیل کاهش مواد معدنی یا ویتامین ها صورت میگیرد.
تأثیر هورمونها
شایعترین دوره ریزش موی مرتبط با حاملگی تقریبا سه ماه پس از زایمان است. درحقیقت افزایش سطح هورمونها در دوره بارداری مانع از ریزموها میشود. اما پس از زایمان سطح هورمونها به وضعیت قبلی بازمیگردد که در نتیجه آن موها شروع به ریزش کرده و به چرخه طبیعی خود باز میگردند. به بیان دیگر میتوان گفت ریزش موها که در دوران بارداری دچار تأخیر شده است حالا و پس از به دنیا آمدن نوزاد بار دیگر وارد چرخه طبیعی خود میشود.
این احتمال وجود دارد که تا ۶۰ درصد موهایی که در مرحله رشد قرار دارند وارد مرحله استراحت telogen شوند. همچنین آگاهی از این نکته بد نیست که معمولا اوج ریزش مو سه تا چهار ماه پس از زایمان است و این زمانی است که فولیکلهای مو به تدریج جوان میشوند. با این حال همانطور که پیشتر هم گفته شد ریزش مو در دوران بارداری فرآیندی موقتی است و شش تا ۱۲ هفته پس از زایمان به تدریج از بین میرود.
تأثیر عوامل دیگر
برخی این پرسش را مطرح میکنند که آیا سایر عوامل از جمله اختلالات مربوط به دستگاه تناسلی تأثیری در ریزش مو خواهد داشت؟ در پاسخ باید گفت ریزش مو میتواند ناشی از هر عاملی از جمله بروز تغییراتی در تعادل استروژن در بدن شود. در زیر به عوامل تأثیرگذار در ریزش موی مرتبط با دوران بارداری پرداخته شده است:
روشهای هورمونی کنترل زاد و ولد
سقط جنین یا به دنیا آوردن جنین مرده
برهم خوردن تعادل هورمونی بدن
تأثیر مثبت حاملگی بر موها
در طول ۹ ماهه حاملگی شاهد افزایش چشمگیری در سطح هورمون استروژن هستیم. ترشح این هورمون موجب باقیماندن موها در مرحله رشد میشود که در نتیجه شاهد رشد بیشتر موها خواهیم بود. از این رو چندان جای تعجب نخواهد داشت که در دوره حاملی، موها پرپشتتر و به مراتب چشمگیرتر از قبل به نظر میآید. اما با پایان بارداری، ریزش آنها شروع میشود.
توصیه کارشناسان
مجموعهای متنوع از توصیهها و پیشنهادات درخصوص حفظ سلامت موها در دوره بارداری و کاهش ریزش آنها پس از زایمان وجود دارد که در زیر ارایه شده است:
با پزشک خود در تماس باشید تا همواره از تعادل منطقی هورمونها در بدنتان مطمئن باشید.
پس از زایمان کمتر از کش مو و سایر وسایل نگهدارنده مو استفاده کنید تا بدین ترتیب استرس کمتری به آنها وارد شود.
همچنین بهتر است در این دوران موها کمتر بافته شود.
توصیه میشود در رژیم غذایی خود از میوه و سبزیجات به وفور استفاده شود. این مواد غذایی حاوی ترکیباتی موسوم به flavonoids و آنتیاکسیدانها هستند که از فولکیلهای مود محافظت کرده و رشد بیشتر آنها را موجب میشوند.
از شامپوهایی استفاده کنید که حاوی سیلیکا و بیوتین هستند.
موهای خیس معمولا حساستر از موهای خشک هستند به همین دلیل در حمام و یا زمانی که موها خیس هستند به آرامی آنها را شانه کنید.
اگر به استفاده از سشوار عادت کرده اید، توصیه میشود که از وضعیت باد سرد استفاده کنید.
مکملهای مغذی برای مو
ترکیباتی که دارای ویتامین B هستند.
بیوتین
ویتامین C
ویتامین E (البته باید در مصرف مکملهای حاوی این ویتامین زیاده روی نشود.)
روی (در استفاده از ترکیبات مکلی که حاوی این ماده هستند نیز باید دقت شود.)
منبع : بیتوته