نقص مادرزادی قلب به معنی وجود اختلال در ساختار قلب است. همانطور که اصطلاح «مادرزادی» گویای آن است، این عارضه در زمان تولد رخ می‌دهد. یعنی کودک با یک قلب ناقص به دنیا می‌آید. این مشکل می‌تواند در بخش دیواره و یا دریچه‌های قلب رخ دهد یا اینکه شریان‌ها و وریدهای قلبی را با مشکل مواجه کند. نقص مادرزادی قلب (CHD) بیش از 1،310،000 نوزاد را در سراسر جهان درگیر خود کرده است و باعث مرگ‌ومیر بسیاری از نوزادان در بدو تولد می‌شود. در هند، از هر 1000 کودک، 19.14 درصد دچار این عارضه هستند که در سنین 0 تا 5 سالگی تشخیص داده می‌شود.
بسیاری از موارد نقص قلب به درمان نیازی ندارند. اما در برخی مواقع ممکن است اوضاع وخیم شود. بنابراین اگر هر یک از علائمی را که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم در کودک خود دید یا احساس کردید که قلب او دچار مشکل است، سریعا به یک پزشک قلب مراجعه کنید.
علائم نقص مادرزادی قلب (CHD)
متخصص اطفال از طریق معاینه فیزیکی به دنبال نشانه‌های نقص مادرزادی قلب در کودک می‌گردد. علائم زیر شایع‌ترین نشانه‌های این عارضه هستند:
فاصله گرفتن سوراخ‌های بینی: برخی از نواقص قلبی بر ریه‌ها تاثیر می‌گذارند و باعث بروز مشکلات تنفسی و فاصله گرفتن سوراخ‌های بینی از همدیگر می‌شوند. سوراخ‌های بینی در این حالت بیش از حد طبیعی باز می‌شوند، چون ریه‌ها برای اکسیژن‌رسانی باید سخت‌تر کار کنند.
لب سیانوتیک: اگر بخش داخلی لب‌ها به رنگ آبی یا بنفش در بیاید، به این معنی است که سطح اکسیژن در خون کم است. سطح اکسیژن پایین به معنای نقص قلب است.
برجستگی رگ‌های عروقی در گردن: اگر قلب قادر به پمپاژ موثر خون نباشد، رگ‌های عروقی برجسته می‌شوند.
انقباض عضله ریه: در این حالت، عضله ریه کودک در حین تنفس به سمت درون و زیر دنده‌ها کشیده می‌شود.
شنیدن صدای غیرطبیعی از قفسه سینه: شنیدن هر گونه سر و صدا و یا احساس هر نوع ضربه غیرطبیعی در اطراف قلب می‌تواند نشانه نقص قلب باشد. این امر ممکن است به دلیل تجمع مایعات داخل ریه‌ها نیز رخ بدهد.
تورم شکم: این عارضه به دلیل احتباس آب و بزرگ شدن کبد رخ می‌دهد که هر دو نشانه نقص مادرزادی قلب هستند.
ضربان خیلی ضعیف یا خیلی قوی در بازو یا پاها می‌تواند نشانه نقص مادرزادی قلب باشد.
سردی پوست: وقتی جریان خون داخل عروق ضعیف باشد یا قلب به اندازه کافی قادر به پمپاژ نباشد، بدن به طور خودکار با محدود ساختن انتقال خون به نقاط غیرضروری مانند دست و پاها باعث سرد شدن پوست در این نواحی می‌شود. درنتیجه درجه حرارت کلی بدن نیز کاهش می‌یابد.
ناخن‌های بنفش یا آبی
رشد کند کودک
فعالیت بدنی کم
قلب چگونه کار می‌کند؟
در این قسمت شما را با عملکرد قلب آشنا می‌کنیم:
• قلب به واسطه دیواره‌های خود به چهار بخش تقسیم شده‌است.
• دو بخش فوقانی به نام‌های دهلیز چپ و دهلیز راست و دو بخش تحتانی به نام‌های بطن چپ و بطن راست شناخته می‌شوند.
• دهلیز خون را دریافت می‌کند؛ اما بطن چپ خون را از قلب پمپاژ می‌کند.
• خون از سایر بخش‌های بدن وارد دهلیز راست شده و از طریق یک دریچه سه‌گوش وارد بطن راست می‌شود.
• خون فاقد اکسیژن از بطن راست عبور کرده و از طریق دریچه ریوی وارد بطن ریوی می‌شود.
• شریان‌های ریوی خون را به ریه‌ها رسانده و آن را با اکسیژن مخلوط می‌کنند.
• سپس خون دارای اکسیژن وارد دهلیز چپ می‌شود.
• در مرحله بعد، خون از دهلیز چپ وارد دریچه میترال شده و از آنجا وارد بطن چپ می‌شود.
• خون دارای اکسیژن از طریق دریچه وارد آئورت شده و پس از آن به نقاط مختلف بدن پمپاژ می‌شود.
منبع: thehealthsite
قسمت دوم را اینجا بخوانید
نخستین علائم بیماری‌های قلبی در کودکان چاق