انواع نقص‌های مادرزادی قلب
نواقص مادرزادی قلب بسته به جایی که مشکل در آن بروز پیدا می‌کند، انواع مختلفی دارند. این عارضه به دسته‌های زیر تقسیم میشود:
1. وجود سوراخ در قلب
نقص دیواره بین دهلیزی: در این عارضه، یک سوراخ بزرگ در دیواره بین دو دهلیز فوقانی قلب پدید می‌آید. به دلیل وجود این سوراخ، خون سرشار از اکسیژن از دهلیز چپ به دهلیز راست سرریز میشود و دیگر به بطن چپ نمی‌رسد. در نتیجه، خون سرشار از اکسیژن با خون فاقد اکسیژن مخلوط شده و خون به اندازه کافی در بدن کودک به گردش در نمی‌آید. پوست و ناخن کودک در این شرایط به رنگ آبی کم‌رنگ در می‌آید. همچنین ممکن است علائم تورم در پاها و تنگی نفس مشاهده شود.
نقص دیواره بین بطنی: در این عارضه، یک سوراخ در سپتوم بین دو بطن ایجاد شده و جریان خون را از بطن چپ به بطن راست منتقل می‌کند.
نقص مجرای شریانی باز: این عارضه زمانی رخ می‌دهد که خون دارای اکسیژن به دلیل وجود یک سوراخ در بین شریان و آئورت ریوی با خون فاقد اکسیژن ترکیب میشود. سایر علائم این عارضه تنگی نفس و تعریق شدید است.
2. دریچه‌های تنگ یا غیرطبیعی قلب که باعث محدود شدن جریان خون میشوند
تنگی ریوی: در این مورد، دریچه‌ای که خون را از بطن راست به شریان ریوی می‌رساند، سفت و محکم شده و باعث میشود که دریچه به طور کامل باز نشود. این امر پمپاژ خون را در بدن تضعیف می‌کند، به طوری که خون به شریان ریوی منتقل نمی‌شود. در موارد خفیف، کودک هیچ علائمی ندارد و ممکن است نیازی هم به درمان نداشته باشد. اما در مواردی که تنگ شدن دریچه بیش از حد باشد، خستگی و بی‌میلی به غذا خوردن مشاهده خواهد شد.
تنگی آئورت: در این عارضه، دریچه آئورت بیش از حد تنگ شده و مانع از جریان یافتن خون از بطن چپ به آئورت میشود.
ناهنجاری ابشتین: در این عارضه، دریچه سه‌گوشی که دهلیز راست را از بطن راست جدا می‌کند، تغییر شکل پیدا کرده و باعث برگشت جریان خون به درون دهلیز میشود. در موارد حاد، اصلاح مشکل به انجام عمل جراحی نیاز دارد.
آترزی ریوی: در این مورد، دریچه ریوی که جریان خون انتقالی از بطن راست را تنظیم می‌کند، تغییر شکل داده و باعث نقص جریان میشود. بسته به میزان نقص، متدهای درمانی زیر توصیه میشود:
• پروستاگلاندینE1
• کاتتریزاسیون قلب
• عمل جراحی قلب باز
• پیوند قلب
3. عروق خونی غیرطبیعی
جابه‌جایی شریان‌های بزرگ: در این عارضه، دو شریان اصلی -شریان و آئورت ریوی- جابه‌جا میشوند. در نتیجه، خون سرشار از اکسیژن به سایر نقاط بدن نمی‌رسد و پوست به رنگ آبی مایل به بنفش در می‌آید. درمان این عارضه به عمل جراحی فوری نیاز دارد. در غیر این صورت، کودک ظرف 6 ماه از بین می‌رود.
کوآرکتاسیون آئورت: این عارضه قلبی 5 تا 8 درصد از تمام نواقص قلبی را شامل میشود. در این عارضه، دیواره آئورت ضخیم شده و باعث تنگی آئورت میشود. کوآرکتاسیون آئورت موجب افزایش فشار خون شده که نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد. با این حال، پیشرفت‌های قابل‌توجهی که در عرضه تکنیک‌های جراحی رخ داده، شانس بقای بیماران را دو چندان کرده است.
سندرم هیپوپلازی سمت چپ قلب: در این عارضه، سمت چپ قلب به درستی توسعه نمی‌یابد. بنابراین، خون سرشار از اکسیژن به درستی پمپاژ نمی‌شود.
4. ترکیبی از نواقص قلب
تترالوژی فالوت: این عارضه نادر و پیچیده ترکیبی از چهار نقص قلبی است که نقص دیواره بین بطنی، تنگی ریوی، تنگی آئورت و هیپرتروفی بطن راست نام دارند. در کودکان مبتلا به تترالوژی فالوت، نشانه‌هایی از سیانوز و خستگی مفرط مشاهده میشود. عمل جراحی قلب باز تنها راه درمان این نقص قلبی است. زمان انجام این عمل جراحی به شدت انسداد شریان‌های ریوی بستگی دارد.
چرا نقص قلبی به وجود می‌آید؟
قلب نوزاد در 6 هفته اول دوران بارداری شکل می‌گیرد؛ بنابراین، نقص قلبی در 6 هفتگی رخ می‌دهد. به عنوان مثال، تقسیم شدن دیواره‌های قلب در هفته پنجم شروع میشود و این زمان، وقت بروز ناهنجاری است. بسیاری از نواقص قلبی بدون هیچ دلیل خاصی رخ می‌دهند. از این رو، دانشمندان هنوز به دنبال یافتن علت دقیق این عارضه هستند. با این حال، دانشمندان بر این باورند که عوامل ژنتیکی و محیطی نقش به‌سزایی در بروز نواقص مادرزادی قلب دارند. بسیاری از کارشناسان امر معتقدندکه سیگار کشیدن و مصرف الکل در دوران بارداری باعث بروز این نواقص میشود.
منبع: thehealthsite
قسمت اول را اینجا بخوانید
آنچه باید درباره عمل پیوند قلب کودکان بدانید