در ادامه‌ی قسمت اول به بررسی علل شایع ناباروری و راه‌های درمانی آن می‌پردازیم.
استرس
نسل‌های قبل از ما درک و شناختی از این مسئله نداشتند که ناباروری مقوله‌ای پیچیده است و بر این باور بودند که این مسئله اصلا ربطی به استرس ندارد. باید بدانید که داستان فراتر از این‌هاست. استرس در تمام بیماری‌ها از جمله ناباروری نقش دارد. اما اگر استرس تنها عاملی باشد که منجر به ناباروری شود، باید در سطوح بسیار شدیدی مسبب این اتفاق شود… چیزی که واقعا مصیبت‌بار است. اگر زنی به واقع با چنین میزانی از استرس روبه‌رو شود، این مسئله نقش مهمی در پیشگیری و یا اختلال عملکرد هیپوتالاموس ایفا خواهد کرد که مسئول کنترل غده هیپوفیز بوده و خودش غده‌های تیروئید و غدد فوق کلیوی و تخمدان‌ها را کنترل می‌کند و در نهایت منجر به قاعدگی‌های نامنظم می‌شود. 
درمان
متخصصان توصیه می‌کنند که در این دوران بهتر است به دنبال راهکارهایی برای کنترل میزان استرس خود در آغازی‌ترین مراحل درمان باشید. به دنبال گروه‌های حامی بگردید، در کلینیک‌های بالینی به دنبال روان‌شناس باشید، برای باروری تمرینات یوگا انجام دهید یا مراقبه کنید. طب سوزنی هم می‌تواند گزینه خوبی باشد.
بیماری لوله‌های رحمی
بخشی از تشخیص علت ناباروری زنان، بررسی و سنجش این مسئله است که آیا فرد به مشکلی هم‌چون مسدود شدن لوله‌های رحمی به خاطر عفونت دچار شده است یا نه. ممکن است تخم‌های زن و اسپرم مرد هر دو بدون مشکل باشند، اما آنها باید فضای مناسبی برای لقاح داشته باشند. بخشی از این بررسی در قالب شکلی از سنجش با پرتوشناسی به منظور حصول اطمینان از باز بودن لوله‌ها و یا وضعیت مثبت رحم انجام می‌شود. 
درمان
بیماری مربوط به لوله‌های رحمی طی دهه‌های اخیر کمتر جزو عوامل ناباروری محسوب شده است. اگر به زنانی که در سنین ۶۰ تا ۷۰ سالگی هستند نگاه کنید، می‌بینید بیماری لوله‌های رحمی زمانی رخ داده که لوله‌های رحمی آنها مسدود شده یا آنکه این لوله‌ها به خار عفونت یا کلامیدیا و یا اندومتریوز دچار پارگی شده و به مشکلات ساختاری منتهی شده است. 
بالا رفتن سن 
بالا رفتن سن در زن هم‌چنان یکی از عوامل متغیر بسیار مهم در روند بارداری او محسوب می‌شود. زن‌ها با تمام تخم‌های خود به دنیا می‌آیند- تقریبا در زمان تولد بین یک تا دو میلیون تخم دارند – و هر ماه مقداری از آن را از دست می‌دهند، چه به لحاظ کمی و چه کیفی. اما مردان در زمان بلوغ تنها ۳۰ هزار اسپرم دارند و حدود ۳۰۰ تا از آنها در نهایت در تخمدان منتشر می‌شوند. این فقدان تدریجی تخم‌ها را آترزی می‌نامند، بنابراین زمانی که زنی مثلا در سن ۵۱ سالگی به یائسگی می‌رسد، دیگر تخمی برایش باقی نمی‌ماند.
درمان
کمبود مداوم تخم‌ها – مانند خودِ فرآیند سالخوردگی – برگشت‌ناپذیر است. شما نمی‌توانید آن را درمان کنید؛ در واقع نمی‌توانید تخم‌های بیشتری بسازید. اما اگر این مسئله را بررسی کنید که چرا شیوع ناباروری بسیار شایع است، در واقع داستان به سن متوسط زن برای باروری ارتباط پیدا می‌کند: یعنی حدود ۳۵ و ۳۶ سالگی که اصطلاحا آن را عامل تخم می‌نامند. یکی از کارهایی که متخصص در این زمینه انجام می‌دهد اطمینان از این مسئله است که همه چیز را کنترل کند تا ببیند تخم‌ها سالم و خوب هستند. مسائلی مانند ترک سیگار، کاهش وزن (اگر فرد چاق باشد)، بررسی مشکلات تیروئید و استفاده از مکمل‌هایی مانند روغن‌های ماهی، ویتامین D ، پروبیوتیک‌ها و ویتامین‌های پیشازایمانی با کیفیت بالا که همه و همه در تعیین کیفیت تخم نقش بسزایی دارند.
سیگار
سیگار کشیدن تأثیری منفی بر باروری دارد و در وهله اول زمان آبستن شدن را به تعویق می‌اندازد. در واقع مصرف تنباکو و ماری‌جوآنا باعث کاهش تعداد اسپرم و قدرت تحرک آن در مردان شده اما باید این مسئله را مد نظر قرار داد که سیگار کشیدن،‌ یک عامل خطرزای تغییرپذیر است اما به خودیِ خود در قالب نخستین عامل باروری تلقی نمی‌شود. زنانی که مدت‌هاست سیگار می‌کشند دچار مشکلات ناباروری می‌شوند.
درمان
راه‌کار بسیار ساده است: ترکِ سیگار. خبر خوب این است که اثرات سیگار کشیدن در برخی موارد برگشت‌پذیر است. در واقع چند ماه پیش از تلاش برای باردار شدن، باید این عادت را ترک کرده و بدن‌تان را برای آنچه پیش رو دارید آماده سازید. هرچه سالم‌تر باشید، بدن برای بارورشدن و حفظ یک زایمان سالم، مجهزتر خواهد بود. 
منبع: parenting 

عفونت مجاری ادراری در مردان، عامل مرموز ناباروری