کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات محیط‌زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه بحث سمی ناشی از فتالات در مواجهات انسانی بسیار مهم است، اظهار کرد: ترکیبات فتالات ها در ساخت بسیاری از محصولات آرایشی و بهداشتی، ظروف یک بار مصرف، عطرها و اسانس‌ها، بطری‌های آب، لوازم پلاستیکی مانند ظرف آشپزخانه و اسباب‌بازی‌ها و… به کار می‌رود و بسیاری از بیماری‌های شایع در جامعه ریشه در این ترکیبات دارد.
کریم ابراهیم با بیان اینکه فتالات ها بیشتر به عنوان پلاستیلایزر و منعطف کننده به محصولات پلاستیکی مختلف اضافه میشود، افزود: ترکیبات فتالاتی تنوع زیادی دارد و امروزه بیش از 50 نوع فتالات مختلف در صنایع کاربرد دارد که برخی از آنها مانند دی اتیل هگزیل فتالات (دی. ای.اچ.پی) بسیار خطرناک هستند و توصیه سازمان‌های بهداشتی بر این است که در تولید لوازم پلاستیکی از فتالات های کم‌خطر استفاده شود.
وی با بیان اینکه ترکیبات فتالاتی در محصولات مختلف به مرور در محیط آزاد شده و امکان مواجهات جدی افراد جامعه با این ترکیبات فراهم میشود، تصریح کرد: رابطه این ترکیبات سمی با برخی بیماری‌های جدی در انسان مانند سرطان‌ها، اختلال در سیستم هورمونی و تولیدمثل در تحقیقات جدید اثبات شده است، بنابراین سازمان بهداشت جهانی هشدار جدی در مورد محدود کردن مصرف آنها داده است.
ابراهیم با اشاره به طرح پژوهشی”بررسی فتالات ها در برندهای مختلف چای کیسه‌ای” تصریح کرد: در برخی از کشورهای آسیای جنوب شرقی تحقیقات جدید نشان می‌دهد، برخی از برندهای چای به ترکیبات فتالات ها آلوده هستند و با توجه به اهمیت این موضوع در ایران نیز تحقیقات پیرامون آلودگی برندهای چای به ترکیبات فتالات ها انجام شد.
وی با بیان اینکه ایران یکی از کشورهای مصرف‌کننده چای شناخته میشود، خاطرنشان کرد: چای از محصولات پرمصرف در ایران محسوب میشود، بنابراین آلودگی چای میتواند سلامت مصرف‌کننده را در معرض خطر قرار دهد.
کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات محیط‌زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه فتالات ها می‌توانند به محیط زیست آسیب برسانند، تأکید کرد: محصولات بدون استفاده مانند زباله‌ها و پسماندهای حاوی پلاستیک به دلیل ماندگاری بالا و تجزیه‌پذیری پایین در طول زمان آزادسازی در محیط‌زیست، خطر سمی برای ارگانیسم‌ها دارند.
ابراهیم با بیان اینکه ترکیبات فتالات ها دارای فاکتور تجمع پذیری زیستی است، تصریح کرد: این ترکیبات در بدن موجودات زنده از باکتری تا انسان تجمع پیدا می‌کند و از طریق مصرف فرآورده‌های دامی و گیاهان وارد چرخه غذایی انسان میشود و سلامتی او را به خطر می‌اندازد.
وی با اشاره به اینکه در بازار ایران برندهای چای ایرانی سهم کوچکی از بازار را در دست دارند، اظهار کرد: بیشتر چای موجود در بازار ایران در کشورهای دیگر مانند هند تولید میشود و شرکت‌های واردکننده بیشتر بسته‌بندی چای را بر عهده دارند.
کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات محیط‌زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با بیان اینکه تحقیقات نشان می‌دهد که چای سفید که از جوانه‌های چای تهیه میشود آلوده به ترکیبات فتالات ها نیست، تصریح کرد: اما در طول مراحل مختلف فرآوری مانند خشک‌کردن، بسته‌بندی و افزودن مواد معطر و طعم‌دهنده و همچنین اقدامات ثانویه مانند استفاده از کودهای خاص و… در طول رشد برگ چای امکان ایجاد آلودگی به ترکیبات فتالاتی در چای‌های کیسه‌ای وجود دارد.
ابراهیم ادامه داد: میزان آلودگی با فتالات ها میان برندهای مختلف نیز با یکدیگر متفاوت است. ممکن است برخی برندهای چای سبز بیشتر از چای سیاه، با ترکیباتی که به عنوان طعم‌دهنده در مرحله فرآوری در کشور تولیدکننده به آنها افزوده میشود، منشأ اصلی این آلودگی باشد.
وی با بیان اینکه نتیجه طرح‌هایی مانند” بررسی فتالات ها در برندهای مختلف چای کیسه‌ای” به سازمان‌های مرتبط مانند جهاد کشاورزی اعلام میشود، تأکید کرد: مرکز تحقیقات محیط زیست به شکل عمومی برای معرفی برندهای چای آلوده به ترکیبات فتالات ها با محدودیت مواجه است، اما نام برندهای آلوده برای کنترل بیشتر به سازمان‌های تصمیم‌گیرنده فرستاده میشود که تاکنون حدود 20 برند شناسایی شده است.
کارشناس پژوهشی مرکز تحقیقات محیط‌زیست دانشگاه علوم پزشکی اصفهان با اشاره به اینکه طرح بررسی فتالات در برندهای مختلف چای کیسه‌ای برای اولین بار است که در ایران انجام میشود، گفت: در حوزه استان اصفهان تاکنون پژوهشی پیرامون این مبحث انجام‌نشده اما باید موضوع آلودگی با فتالات ها جدی گرفته شود چراکه در حال حاضر در این زمینه ضعیف عمل شده است.
منبع: سلامت نیوز