سندرم تخمدان پلی‌کیستیک یک بیماری شایع است که روی کارکرد تخمدان‌های یک زن تاثیر می‌گذارد. زنان مبتلابه PCOS تجربه قاعدگی‌های نامنظم و دوز بالای هورمون‌های مردانه در بدن را تجربه می‌کنند. تخمدان پلی‌کیستیک دارای اندازه‌ای بزرگ‌تر از حد معمول است و در اطراف تخمک‌ها کیسه‌هایی پر از مایع تشکیل‌شده است. PCOS در 70 درصد موارد منجر به ناباروری در زنان شده و خطراتی جدی چون افزایش مقاومت به انسولین را در این زنان موجب می‌شود که همین عامل منجر به افزایش ریسک ابتلا به دیابت نوع دو و بیماری‌های قلبی عروقی در خانم‌ها می‌شود.
قاعدگی‌های نامنظم، رشد موهای زائد، جوش‌های پوستی (آکنه) و چاقی در زنان مبتلابه سندرم تخمدان پلی‌کیستیک مشاهده می‌شود. این عارضه می‌تواند در نوجوانی با دوره‌های قاعدگی نامنظم مشخص شود یا اینکه بعدها به دنبال افزایش وزن یا مشکل در باروری تشخیص داده شود.
علت دقیق سندرم تخمدان پلی‌کیستیک هنوز ناشناخته است. زنان مبتلا ممکن است به دلیل مشکلات به وجود آمده در تخمک‌گذاری، برای باردارشدن با مشکل مواجه شوند. تشخیص زودهنگام و شروع درمان می‌تواند به پیشگیری عوارض طولانی‌مدت آن مثل دیابت نوع ۲، بیماری‌های قلبی و سکته کمک کند. سندرم تخمدان پلی‌کیستیک با سندرم متابولیکی همراه است که همین امر منجر به افزایش امر ریسک بیماری‌های قلبی عروقی و دیابت نوع دو در زنان جوان مبتلابه این بیماری می‌شود.
حدود 5 تا 10 درصد زنان جوانی که در سن باروری هستند به PCOS این بیماری مبتلا می‌گردند و این بیماری در کمتر از 50 درصد زنان تشخیص داده می‌شود. مطالعات و پژوهش‌ها نشان میدهد که حدود 40 درصد از بیمارانی که مبتلابه دیابت و عدم تحمل گلوکز در سنین بین 20 تا 50 سال هستند به PCOS مبتلا هستند. حدود 5 تا 6 میلیون زن در ایالات‌متحده به PCOS مبتلا هستند.
ایزوفلاونوییدهای سویا نقش کلیدی دارند
مطالعه انجام‌شده در مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی اراک نشان داد که چگونه رژیم محتوی سویا می‌تواند در بهبود زنان مبتلابه بیماری PCOS موثر باشد. ایزوفلاوونوییدهای سویا بر پایه استروژن‌های گیاهی هستند و در دانه‌های سویا به وفور یافت می‌شوند. آن‌ها همچنین در دانه‌های سویا به مقدار فراوان وجود دارند. علاقه رو به رشدی به مصرف پروتئین سویا در بیماری‌هایی که مرتبط با اختلالات متابولیکی هستند دیده می‌شود. بررسی‌ها و تداخلات تغذیه‌ای از جمله مصرف سویا نشان میدهد که ایزوفلاونوییدهایی که در موادی چون سویا موجود است اثر محافظتی در مقابل اثرات یائسگی و ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی، سرطان و پوکی استخوان و جلوگیری از بیماری‌های مزمن کلیوی دارند.
مطالعات زنان شرکت‌کننده را در رنج سنی 18 تا 40 سال به دو گروه تقسیم کرد. این مطالعه روی 70 زن انجام شد که به یک گروه از زنان شرکت‌کننده به مدت 12 هفته رژیم غذایی حاوی سویا به مقدار 50 میلی‌گرم ایزوفلاون سویا که این مقدار معادل نیم لیتر سویا در روز بود داده شد و به گروهی دیگر دارونما داده شد. این زنان بعد از مدت 12 هفته ازلحاظ غدد درون‌ریز، میزان التهاب و بیومارکرهایی چون استرس اکسیداتیو در نمونه خونشان مورد بررسی قرار گرفتند. به این زنان توصیه می‌شد تا مقادیر معینی فعالیت بدنی را نیز در برنامه روزانه خود در نظر داشته باشند و همچنین از مصرف سایر مکمل‌های غذایی در طول این مدت جلوگیری کنند.
مصرف سویا میان مقاومت به انسولین و ریسک دوز کلسترول بالا را در این زنان به میزان مشخصی کاهش داده بود. در مقایسه با گروهی که به آن‌ها دارونما داده‌شده بود ایزوفلاون سویا به میزان مشخصی سطوح انسولین خون و بیومارکر های در ارتباط با سطح انسولین را کم کرده بود. مقاومت به انسولین عارضه‌ای است که در خلال آن نسوج بدن نسبت به انسولین مقاوم می‌شوند و درنتیجه این عملکرد منجر به افزایش انسولین واز طرفی افزایش قند خون شده و در نهایت در این زنان دیابت نوع دو را پدید می‌آورد. نتایج نشان داد که مصرف ایزوفلاونوییدهای سویا منجر به کاهش مقادیر تستوسترون و اندروژن و LDL در بدن زنانی که به انسولین مقاوم هستند می‌شود. تحقیقات نشان میدهد که مصرف ایزوفلاونوییدهای سویا در رژیم غذایی می‌تواند برای زنان مبتلابه PCOS موثر باشد. دکتر عزت‌اله عاصمی از دانشگاه علوم پزشکی کاشان در این خصوص می‌گوید:
در تحقیقات اولیه مشخص شد که زنانی که ایزوفلاونوییدهای سویا را در رژیم غذایی‌شان دریافت کرده بودند بدن آن‌ها در استفاده از سطوح انسولین دارای عملکرد بهتری بود و مقادیر کلسترول مضر در خون آن‌ها نیز به مقدار فراوانی کاهش‌یافته بود. پژوهشگران هیچ‌گونه علائم و اثرات مشخصی در مصرف مکمل سویا بر لیپیدهای دیگر و استرس اکسیداتیو یا اثر روی التهاب در این زنان مشاهده ننمودند. تمایل زیادی به مصرف پروتئین سویا در افراد دیده می‌شود.
محققان در این رابطه می‌گویند که نتایج تحقیقات ما نشان میدهد که مصرف سویا به‌طور منظم در زنان مبتلابه تخمدان پلی‌کیستیک می‌تواند به بهبود متابولیسم آنان و سلامت قلب و عروق در این زنان کمک کند. حتی زنان تحت درمان ناباروری نیز می‌توانند از مکمل سویا وفواید آن بهره‌مند شوند.
منبع: روزنامه سپید