طبق گفته روانشناسان، تیپ شخصیتی به معنای خصوصیات جسمی و روانی خاصی است که آدم‌ها را از همدیگر مجزا می‌کند. به بیان دیگر، آدم‌هایی که تحت یک تیپ شناسایی می‌شوند، رفتارها و اندیشه‌های تقریبا مشابهی دارند. به اعتقاد کارشناسان، هر فردی مدل شخصیتی ویژه خود را دارد و با توجه به مدل شخصیتی‌اش با هر موضوعی رفتار می کند.به عبارتی هر انسانی در دنیا براساس زندگی و تجربیاتش به یکی از این مدل ها(تیپ ها) نزدیک تر است.برای آشنایی با این تیپ‌ها و خصوصیات هرکدام، با یک کارشناس ارشد روانشناسی به گفت و گو نشستیم. به گفته زهرا قاهری یکی از نظریه های ملموس برای تیپ‌های شخصیتی دسته بندی زیر را ارایه می دهد:
تیپ1)اصلاح گر
این افراد، سختگیر و مشکل پسندند.تعجب نکنید اگرچندین بار برای خرید بروند و دست خالی بازگردند، دایم ایراد می گیرند، انتقاد می کنند، بسیار تمیز و منظم هستند، مودبند، کمی وسواسی اند، بهترین ها را می‌خواهند، کیفیت برایشان اهمیت خاصی دارد. افرادی وظیفه شناس و با اخلاق همراه باحسی قوی از بایدها و نبایدها هستند. به شدت خواهان بهبود اوضاع فلاکت بارند،به خصوص فلاکت اخلاقی، آنها حتی به قیمت قربانی شدنشان خواهان ارزش های والا هستند. تاریخ پر از تیپ هایی است که زندگی راحت خود را رها کرده و به دنبال چیزی خارق‌العاده رفتند، چون احساس می کردند چیز برتری آنها را فرامی خواند. مثلا گاندی همسر، خانواده و شغل وکالتش را رها کرد تا طرفدار دوره گرد استقلال هندوستان و تغییرات اجتماعی مسالمت آمیز شود.
تیپ2)مددکار
افراد متعلق به این گروه شدیدا مهربانند و عاشق کمک کردن به دیگران. اغلب برای کمک منتظر درخواست دیگران نیستند و به محض اینکه احساس کنند جایی حضورشان نیاز است درنگ نمی کنند. افرادی همدل، صادق و مهربان هستند، بسیار دوستانه برخورد می کنند، سخاوتمند و فداکارند، آنان اعتقاد دارند که همیشه باید دیگران را بر خود مقدم بدارند.
تیپ3) موفقیت طلب
تیپ سه، برای پیشرفت سخت کار می کنند و جویای نام و مقامند. افرادی پرکار و رقابت جو هستند و برای پیشرفت کردن، دست به هر اقدامی که لازم باشد، می زنند. پرانرژی، فعال، کاردان، هدف گرا و با اعتماد به نفس هستند. این افراد دوست دارند مفید واقع شوند و یک لحظه هم بیکار نمانند. برای آنها مهم است که موفق باشند. موفقیت های دیگران را با خود می سنجند و ارزش گذاری می کنند.
تیپ4)رمانتیک
رمانتیک ها بسیار احساساتی و زودرنجند. معمولا غمگینند و حالات روحی متغیر دارند و هرروز ممکن است حالت روحی متفاوت با روز قبل داشته باشند. احساس افسردگی در این گروه متداول است و ممکن است منجر به این شود که روزها در رختخواب به سر ببرند و مدام به اشتباهات غیرقابل جبران گذشته فکرکنند و به ندرت در زمان حال زندگی می کنند. اشتغال ذهنی آنها با امور از دست رفته است. آنچه در دسترس است، بی‌ارزش است و آنچه به دست‌آوردنش سخت است را می‌خواهند. خواستار توجهند و عدم توجه آنها را غمگین می‌کند.
تیپ5)کنجکاو و فکور
این افراد بسیار درونگرا هستند(از بودن در جمع لذت نمی برند و اجتماع گریزند)قادر به ابراز احساسات خود نیستند. به این افراد معمولا کنجکاو و محقق می گویند، چون آنان بیشتر از دیگر تیپ های شخصیتی به دنبال فهمیدن چرایی و چگونگی اشیا و پدیده ها (در کهکشان‌ها، دنیای میکروسکوپی، حیوانات، گیاهان و… و حتی دنیای درونی شخصیت خودشان) هستند. آنان می خواهند بدانند که دنیا چگونه کار می کند و همیشه در حال جست وجو، پرسش و تعمق در چیزهای گوناگونند.
تیپ6)شکاک
افراد در این تیپ به همه چیز سوء ظن دارند. افرادی محتاط هستند و می خواهند بدانند که در ذهن دیگران راجع به آنها چه می گذرد، افرادی وظیفه شناسند، معمولا اضطراب دارند و دوست دارند وظیفه آنها در جایی که هستند، مشخص و تعریف شده باشد.
تیپ7)خوش بین و خوش‌گذران
اینان اعتقاد دارند که باید خوش بین بود و برای داشتن یک زندگی خوب از همه امکانات استفاده کرد .آنان به دنبال گزینه های لذت بخش هستند و خوش بین و ماجراجو هستند و از رنج و زحمت دوری می کنند. همچنین برون‌‌گراترین تیپ و اجتماعی و رفیق باز هستند.
تیپ8)حامی و قدرت طلب
تیپ هشت به دنبال قدرت و تسلط بر دیگران هستند. دوست دارند مدیر و رهبر باشند و دستور بدهند و نمی خواهند تحت کنترل دیگران باشند یا قدرت در دست دیگری باشد. بسیار کنترل کننده هستند و آمرانه با دیگران رفتار می کنند. اگر دیگران خصوصا زیردستان آنها، از آنان اطاعت نکنند، سخت بر آشفته می شوند.در عین حال حمایت کننده هم هستند و از زیر دستان خود حمایت می کنند، ولی به این شرط که افراد، مطیع اوامرشان باشند.
تیپ9) صلح طلب
اینان دنبال آرامش و صلح و آشتی با دیگرانند. همواره می خواهند میانجی شوند تا بین دیگران آشتی بر قرار کنند. دنبال توازن بوده و پذیرا، مهربان و آسان گیر هستند. به این تیپ صلح طلب گفته می شود؛ به این دلیل که این افراد بیشتر از تیپ های دیگر برای رسیدن به صلح و آرامش برای خود و دیگران فداکاری می کنند.
منبع: سلامت نیوز