اگر ماهی یک بار به سرتان می‌زند و ساعت ۲ بعد از نصفه‌شب از خانه بیرون می‌زنید و دنبال مغازه شیرینی‌فروشی می‌گردید، حدس می‌زنید چه مشکی برایتان پیش آمده باشد؟ شما طبیعی هستید. فعالیت مجدد هورمون‌های سیستم تناسلی می‌تواند بر قاعدگی، باروری و میل جنسی و حتی وضعیت روانی و چرخه خواب و اشتهایتان تأثیر بگذارد. در اینجا به چند هورمونی که باعث بروز چنین اختلالاتی می‌شوند می‌پردازیم.
۱.استروژن
استرادیول (یا هورمون جنسی ماده) در واقع رحم را برای باروری آماده می‌سازد. میزان متعادل و ثابت آن می‌تواند قدرت و میل جنسی و کارکرد سیستم ایمنی را افزایش دهد.
اثرات اصلی: استروژن سیگنال‌های «رشد» را به هر یک از سلول‌های بدن می‌فرستد، از سینه‌ها گرفته تا استخوان‌ها. اما میزان زیاد آن می‌تواند منجر به بروز سندروم پیش از قاعدگی و حتی سرطان سینه شود که دشمن باروری است. میزان کم آن هم می‌تواند به بروز پوکی استخوان بیانجامد.
فعالیت متعادلکننده: لاغر بودن زیاد از حد می‌تواند در تولید این هورمون اختلال ایجاد کند، از طرفی سلول‌های چربی زیاد هم نوعی استروژن تولید می‌کنند که همراه با استرادیول، سیستم داخلی بدن را دچار مشکل می‌کند. راه حل، داشتن وزن متعادل و متناسب است. سعی کنید شاخص حجم بدن‌تان بین ۱۸.۵ و ۳۰ باشد.
۲.پروژسترون
پروژسترون هر ماه جداره داخلی رحم (یعنی بستر یا جایگاه جنین) را می‌سازد.
اثرات اصلی: پروژسترون اثر تسکین‌دهنده خفیفی به همراه دارد که می‌تواند منجر به خوابِ راحت و عالی شود. از طرفی می‌تواند میزان حفظ آب، نفخ شکم و یبوست را افزایش دهد.
فعالیت متعادلکننده: از آنجایی که تنظیم این هورمون برای شکل‌گیری جنین بسیار مهم است، بسیاری از مادرانی که آرزوی بچه‌دار شدن را دارند به استفاده از کرم‌های بدون نسخه روی می‌آورند. توصیه می‌شود این کار را نکنید. تحقیقات نشان داده این کرم‌ها هیچ فایده‌ای ندارند. چیزی که می‌تواند به شما جواب دهد پنج دقیقه مراقبه یا مدیتیشن در روز است.
۳.تستسترون
این هورمون آندروژن می‌تواند عمل منظم تخمک‌گذاری و میل جنسی پرشور و حرارت شما را پوشش دهد.
اثرات اصلی: میزان بسیار بالای آن –که اغلب با بروز سندروم تخمدان پلی‌کیستیک مرتبط است– می‌تواند منجر به آکنه، شوره یا رشد موهای تیره در نواحی غیرعادی بدن شود. از طرفی کمبود آن می‌تواند قدرت و تمایل جنسی و میزان تندرستی شما را کاهش دهد.
فعالیت متعادلکننده: تستسترون زیاد ارتباط بسیار نزدیکی با چاقی دارد، بنابراین سعی کنید شاخص حجم بدن‌تان در حد متعادل باشد. اگر این شاخص پایین است، خوردن غذاهای سرشار از «روی» مانند حمص می‌تواند میزان آن را افزایش دهد.
۴.پرولاکتین
این هورمون در مغز تولید شده و اصلی‌ترین کار آن، کنترل انتشار تخم و تحریک تولید شیر در مادرانی است که تازه زایمان کرده‌اند.
اثرات اصلی: میزان بسیار بالای آن در موارد نادر می‌تواند میل جنسی شما را دچار اختلال کرده و منجر به بروز علائمی شبیه علائم یائسگی شود. افزایش مختصر میزان این هورمون بر روی تخمک‌گذاری تأثیر می‌گذارد. بعد از زایمان، میزان متعادل این هورمون به شما کمک خواهد کرد سریع‌تر وزن کم کنید.
فعالیت متعادلکننده: اختلال در خواب باعث افزایش میزان هورمون استرس می‌شود، هورمونی مانند کورتیزول و پرولاکتین. با هفت تا هشت ساعت خواب بی‌وقفه و متعادل، این هورمون هم در سطح متعادل خود خواهد بود.
۵.FSH / LH
هورمون تحریک‌کننده غدد لنفاوی (FHS) تخم‌ها را برای بار اول آماده کرده و هورمون لوتئین‌ساز (LH) باعث کاهش آن می‌شود.
اثرات اصلی: میزان مطلوب FSH / LH هم می‌تواند مسبب میزان متعادلی از پروژسترون شود در شرایطی که افزایش میزان آن با مشکلات حافظه، بی‌خوابی و آکنه همراه است.
منبع: prevention
نشانه‌های اختلال هورمونی