در ادامهی قسمت اول به مراحل پیشرفت آرتروز زانو، پیشگیری و درمان آن میپردازیم.
مرحله 3 -متوسط
در این مرحله، سطح آسیب به غضروف بالاست. فضای بین استخوانی کاهش یافته و اشعه ایکس نشان میدهد که غضروف از بین رفته است. در مرحله 3، افراد مبتلا به آرتروز زانو ممکن است درد و ناراحتی قابلتوجهی را حین انجام امور روزانه خود احساس کنند. دویدن، پیادهروی و خم شدن در این حالت باعث ناراحتی میشود. افراد مبتلا به آرتروز زانو ممکن است التهاب مفاصل را نیز تجربه کنند.
با پیشرفت آرتروز، غضروف نازکتر شده و به تدریج میشکند. استخوانها نیز در نتیجه این امر ضخیمتر میشوند و به سمت بیرون رشد میکنند. بافت پوشاننده مفصل نیز ملتهب شده و باعث تورم زانو میشود. این عارضه به اصطلاح پزشکی سینوویت نامیده میشود.
مرحله 4 -حاد
این مرحله، پیشرفتهترین فاز آرتروز است. در این مرحله، علائم و نشانههای آرتروز بسیار قابلتوجه هستند. فضای بین استخوانی به شدت کاهش مییابد و غضروف به طور کامل از بین میرود. در نتیجه، مفصل سفت شده و التهاب ایجاد میشود. اصطکاک بیشتر زانو باعث درد و ناراحتی حین حرکت خواهد شد. تصاویر اشعه ایکس از استخوان و مفاصل زانو این وضعیت را به وضوح نشان میدهند. در این مرحله، غضروف بسیار کمی باقی مانده یا به طور کامل از بین رفته است.
افراد مبتلا به آرتروز در این مرحله با تشکیل توده استخوانی مواجه شده و درد شدیدی را حین انجام کارهای ساده مانند پیادهروی احساس میکنند. در موارد حاد، استخوان به دلیل از دست رفتن غضروف تغییر شکل داده و خم میشود.
آرتروز زانو چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص آرتروز همیشه ساده نیست. همانطور که پیش از این گفته شد، اشعه ایکس ممکن است گاهی مشکلات زانو را نشان ندهد. اگر کسی درد زانو داشته باشد، پزشک سابقه پزشکی شخصی و خانوادگی او را بررسی خواهد کرد و با انجام معاینه فیزیکی و تستهای لازم، تشخیص نهایی را خواهد داد.
معمولا از بیمار خواسته میشود که هر گونه علائم از قبیل درد و ناراحتی را گزارش کند. در معاینه فیزیکی، دکتر مفاصل زانو را بررسی میکند و یک تست کلی از نحوه حرکت زانو میگیرد. هر بخشی که دردناک و متورم باشد، نیاز به بررسی بیشتر دارد.
اسکن امآرآی (تصویربرداری مغناطیسی) یا تست مایع موجود در مفاصل نیز به تشخیص علائم اولیه آرتروز کمک میکنند. در برخی موارد، آزمایش خون نیز به تشخیص به موقع کمک کرده و احتمال ابتلا به بیماریهای دیگر مانند نقرس و آرتریت روماتوئید را رد میکند.
درمان آرتروز زانو
گزینههای درمان آرتروز بسته به سطح و سرعت پیشرفت این عارضه متفاوت هستند. در مرحله صفر، وقتی که زانو در حالت طبیعی است، هیچ درمانی توصیه نمیشود. در صورتی که درد وجود داشته باشد، داروهای مسکن تجویز خواهد شد. در مرحله 1، علائم ممکن است از 6 تا 8 هفته طول بکشند و سپس از بین بروند. در این مرحله، از یک رویکرد محتاطانه برای تسکین درد و ناراحتی استفاده میشود. مصرف داروهای بدون نسخه نیز به تسکین درد و ناراحتی کمک میکنند. همچنین، تمرینات مشخصی وجود دارد که میتوانید از آنها برای افزایش قدرت و تحرک مفاصل زانو استفاده کنید.
رسیدن بیماری به مرحله 2 ممکن است چندین ماه به طول بیانجامد. مصرف داروهای مسکن و انجام فیزیوتراپی رایجترین شیوههای درمان هستند. پوشیدن محافظ زانو نیز به کاهش فشار روی سطح تماس مفصل و استخوان کمک میکند. افراد مبتلا به آرتروز زانو باید در نحوه انجام فعالیتهای معمول خود تجدید نظر کنند تا کمتر دچار درد شوند. تزریق کورتیزون و استفاده از روغن نیز به تسکین درد و ناراحتی کمک میکند.
آرتروز معمولا پس از 3 تا 6 ماه به مرحله 3 و 4 میرسد. در این مراحل، یا غضروف بسیار کمی باقی مانده یا به طور کامل از بین رفته است. جراحی تعویض مفصل آخرین گزینهای است که برای رهایی از درد آرتروز زانو توصیه میشود.
جلوگیری از آرتروز زانو
این روزها دیگر آرتروز بخش جداییناپذیر پیری محسوب نمیشود؛ البته به شرط وجود ترکیبی از عوامل. عواملی که با تغییر و رعایت آنها میتوانید خطر ابتلا به آرتروز زانو را کاهش دهید.
اجتناب از استفاده بیش از اندازه از مفاصل و حفظ وزن متعادل، مهمترین نقش را در این میان بازی میکنند. در صورت داشتن اضافه وزن، فشار مضاعفی بر زانوها وارد میشود.
در صورتی که افراد تا مراحل 3 یا 4 به فکر حل این مشکل نباشند، درمان آن بسیار دشوار خواهد شد. در این مراحل آسیب وارد شده آنقدر زیاد است که غیرقابل بازگشت است و اغلب روشهای درمانی شدید مانند جراحی تنها گزینهی پیشرو خواهد بود.
منبع: medicalnewstoday
با آرتروز چگونه ورزش کنیم