در این مطلب با دختر 9 ساله‌ای که گرفتار این مشکل شده و مادرش در این زمینه راهنمایی خواسته است همراهیم: «دختر 9ساله‌ای دارم که درطول زمستان مرتب دچار خشکی لب بود و متخصص پوست به او می‌گفت علتش سرما و خشکی هواست اما در حال حاضر که هوا گرم است، باز هم دخترم همچنان گرفتار این مشکل است. علت چیست و چه کمکی می‌توانم به او بکنم؟»
نقش تغذیه‌در خشکی لب
بسیاری از املاح و ویتامین‌ها در سلامت پوست نقش دارند و کمبود آنها در بدن باعث خشکی لب می‌شود. حتما باید این کودک از نظر تغذیه بررسی شود. از جمله این ویتامین‌ها می‌توان به ویتامین‌های A،C،E،B2وB6 اشاره کرد. آهن و روی هم جزو املاح ضروری هستند.
آهن در منابع غذایی حیوانی مثل انواع گوشت‌ها وجود دارد. حبوبات از جمله عدس و لوبیا هم منابع گیاهی آهن هستند که اگر با ویتامین C مصرف شوند، جذب خوبی دارند. روی در مغزها مثل بادام و پسته و البته در گوشت وجود دارد. برخی سبزیجات هم حاوی روی هستند.
ویتامین A پیش‌ساز بتاکاروتن است که در میوه و سبزیجات زردرنگ مثل کدو حلوایی، انبه و هویج، جگر و تخم‌مرغ و سبزیجات برگ سبز موجود است.
B6 در منابع گیاهی مثل برنج و در منابع حیوانی مثلا گوشت مرغ وجود دارد.
B2 در جگر و تخم‌مرغ و بروکلی یافت می‌شود. ویتامین E و C نیز در کلاژن‌سازی و بهبود وضعیت پوست و جلوگیری از تخریب و تحلیل پوست نقش دارند و جلوی روند پیری زودرس پوست را می‌گیرند. ویتامین E به وفور در روغن زیتون، جوانه گندم و روغن آفتابگردان موجود است. ویتامین C نیز پیش‌ساز کلاژن‌سازی است و در سبزیجات برگ سبز و مرکبات وجود دارد. فراموش نکنید برای حفظ سلامت پوست لب به اسیدهای چرب ضروری نیز نیاز دارید. ثابت شده حذف چربی از رژیم غذایی باعث خشکی لب می‌شود. سعی کنید حتما در برنامه روزانه خود و فرزندانتان اسید چرب امگا3 و اسیدهای چرب ضروری موجود در روغن‌های خوب از جمله روغن زیتون را بگنجانید. علاوه بر این‌ها، کم‌آبی بدن باعث خشکی لب می‌شود. روزانه حتما 8 لیوان آب بنوشید.
دکتر حسین ایمانی –عضو هیئت علمی دانشگاه تهران
دلیل اصلی خشکی لب
دلیل اصلی خشکی و ترک لب، نور خورشید است. در برخی شهرها به‌خصوص شهرهای مرکزی که هوا گرم‌تر است، به دنبال تابش نور خورشید و آب و هوای گرم، این خشکی بیشتر خواهد شد. در این شرایط باید پوست را با استفاده از کرم‌های ضدآفتاب و پوشش فیزیکی در برابر تابش خورشید حفظ کنید، در غیر این صورت، رطوبت آن کاهش می‌یابد و خشک می‌شود. این موضوع در مورد لب‌ها هم صادق است و نباید فراموش کنید به پوست لب هم ضدآفتاب بزنید. غیر از آفتاب، باد و هوای سرد هم پوست را خشک می‌کند. به تجربه ثابت شده در مناطقی که سوز سرد می‌دارد، خشکی لب بیشتر است. گاهی دلیل خشکی لب، التهاب اولیه است و یک ضایعه التهابی نزدیک لب باعث درگیری لب و خشکی می‌شود. مصرف برخی داروها مثل ترتینویئن و ویتامینA یا داروهای شیمی‌درمانی نیز باعث خشکی پوست لب می‌شود.
پوست انبه ماده‌ای سمی دارد که به پوست آسیب می‌رساند. بادام هم این‌گونه است و افرادی که به آن حساسیت دارند باید مراقب محصولات حاوی بادام باشند. کودک را از نظر حساسیت بررسی کنید. سرماخوردگی و برخی عفونت‌های قارچی هم می‌تواند باعث خشکی لب شود. خشکی لب در کودکان به‌دلیل عادات نادرست رفتاری شایع است و تنها راه درمان چرب کردن لب و ترک عادات نادرست مثل خیس کردن لب با بزاق است. لب پایینی به دنبال خشکی لب دچار ترک‌خوردگی می‌شود که آن هم در کودکان شایع است. فقط با چرب کردن، این مشکل برطرف نمی‌شود و باید حتما از پمادهای آنتی‌بیوتیکی استفاده کرد. در مواردی که اگزما باعث خشکی لب شده، استفاده از پمادهای کورتیکواسترویید موضعی ضعیف موثر است و باید 2 هفته مصرف شود.
دکتر محمدعلی نیلفروش‌زاده–رئیس انجمن متخصصان پوست و موی ایران
3 دلیل دیگر خشکی لب
1) تنفس از دهان به جای بینی: این کار باعث کم‌آبی و خشکی لب می‌شود. اگر فرد از دهان به جای بینی نفس بکشد، لب خشک می‌شود و پس از آن سعی می‌کند با زبان و بزاق لب را مرطوب کند. گرچه این کار ابتدا باعث مرطوب شدن لب می‌شود اما مجدد خشک می‌شود و تکرار این کار اوضاع را بدتر می‌کند. اگر لب‌های خشکی دارید باید سعی کنید از بینی نفس بکشید.
2) کم‌آبی بدن: اگر بدنتان به‌دلیل بیماری، روزه‌داری و گرمای هوا کم‌آب شده، میزان مایعات مصرفی خود را افزایش دهید تا دچار خشکی لب نشوید.
3) درماتیت آلرژیک: آلرژی به رژلب می‌تواند عامل التهاب و خشکی لب باشد. گاهی حتی خمیردندان و نخ‌دندان هم باعث خشکی لب می‌شود. مصرف برخی داروها مثل آکوتان و برخی بیماری‌های پوستی مثل پسوریازیس هم می‌تواند عامل بروز این مشکل باشد.
دکتر بهروز باریک‌بین–عضو سابق هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی
منبع: هفته نامه سلامت