معلمانی که دانش‌آموزانی دارند که دچار اختلال بیش‌فعالی هستند نسبت به این مسئله بسیار آگاه بوده و حواسشان هست که رویدادها و مسائل مختلف برای این کودک‌ها در خانه تا چه حد با ملایمت و آرامش سپری می‌شود. بعضی از این معلمان، روش‌های خاص خود را با ما به اشتراک گذاشته‌اند.
اگر پزشکی تشخیص داد که فرزندتان دچار اختلال بیش‌فعالی شده است، توجه معلم و مهم‌تر از آن برنامه آموزش فردی به او کمک خواهد کرد تا در کلاس بهترین عملکرد خود را داشته باشد. هم‌چنین این متخصصان نکات و راهکارهای بسیاری خوبی برای پیشرفت فرزندتان در خانه مطرح کرده‌اند که در اینجا به برخی از آنها می‌پردازیم.
استوار باشید
سعی کنید یک برنامه روزانه تدوین کنید تا بتوانید بلافاصله بعد از آنکه فرزندتان از مدرسه به خانه رسید آن را شروع کنید. خوردن اسنک، انجام تکالیف، زمان شام و خواب باید تا حد ممکن در زمان‌های مشخص و نزدیک به هم باشند. این برنامه، الگویی ایجاد کرده و به فرزندتان کمک خواهد کرد که بتواند روی کارهایش تمرکز کند.
اگر مشکلی هست با معلم درباره‌اش صحبت کنید
این مسئله بسیار حائز اهمیت است. ارتباطی که بین شما، فرزندتان و معلمش وجود دارد باید ارتباطی شفاف بوده و همواره با هم در ارتباط باشید. اگر هر روز نمی‌‌توانید، سعی کنید هر هفته، با معلم فرزندتان درباره اتفاقاتی که در مدرسه و خانه می‌افتد صحبت کنید. وقتی وظیفه یا برنامه مشخصی برای فرزندتان در نظر داشته باشید، این قضیه مسیر درست و کوتاهی برای او مشخص می‌کند. بعد از او بخواهید تا آنچه را به او گفته‌اید تکرار کند تا مطمئن شوید که به خوبی حرفتان را درک کرده است.
روی برنامه جلو بروید
سعی کنید برنامه مشخصی را روی دیوار خانه بزنید که هر آنچه قبل و بعد از ساعات مدرسه در خانه رخ می‌دهد نشان بدهد. این برنامه برای فرزندتان همان‌قدر تأثیرگذار و مفید خواهد بود که برنامه شخصیِ خودتان و به پیشرفت شما کمک خواهد کرد.
هر آنچه باعث حواس‌پرتی او می‌شود از بین ببرید
خاموش کردن تلویزیون هنگام انجام تکالیف مدرسه کاری بسیار ساده است، اما نکته مهم این است که زمانی که کودک شروع می‌کند به خواندن کتاب، تماشای تلویزیون و بازی‌های ویدئویی باید برای بقیه هم تعطیل باشد. حتی اگر صدایش کم باشد یا اصلا کسی در اتاق دیگری در حال بازی باشد، تنها دانستن این مسئله که کسی پای تلویزیون یا بازی است می‌تواند باعث پرت شدن حواس کودکی شود که دچار اختلال بیش‌فعالی است.
زمان بازی را کوتاه کنید
البته اکثر ما نیاز داریم زمانی را برای آرامش و تمدد اعصاب یا رفع خستگی جلوی تلویزیون سپری کنیم، اما نکته مهم برای کودکان مبتلا به بیش‌فعالی این است که تلویزیون و بازی‌های ویدئویی می‌توانند باعث افزایش میزان حواس‌پرتی شوند. در این میان والدین باید در کم کردن زمان تماشای تلویزیون بسیار فعال باشند. زمانی که فرزندتان کارهایش را تمام کرد، سعی کنید تماشای تلویزیون را به یک سیستم پاداش مثبت برای او تبدیل کنید، نه قبل از انجام کارها.
کوله‌پشتی‌اش را مرتب کنید
با به خاطر داشتن این مسئله سعی کنید زمانی که فرزندتان از مدرسه به خانه رسید، به او کمک کنید کوله‌اش را خالی کرده و لوازم و وسایل مختلف آن را تفکیک کند. وجود کلاه و دستکش، لباس‌های ورزشی، کتاب‌های کتابخانه، و غیره ممکن است باعث شلوغی و زیاد شدن حجم وسایل شده و نتوان به خوبی آنها را مرتب نمود. سعی کنید هر روز وسایل غیرضروری را از کوله‌اش بیرون بیاورید.
بر زمان خواب ثابت، اصرار داشته باشید
این یک چرخه معیوب است: اگر کودک شما یک شب دیرتر به رخت‌خواب برود، روز بعد به سختی می‌تواند برای انجام کارهایش تمرکز داشته باشد، و همین باعث خواهد شد برای انجام کارهایش دیرتر بخوابد چرا که تمرکز ندارد. سعی کنید از این مسئله اطمینان حاصل کنید که او هر شب به موقع و به اندازه می‌خوابد تا از تکرار این چرخه جلوگیری کنید.
کنار او باشید
نظارت نامحسوس شما روی فرزندتان حین انجام تکالیف مدرسه واقعا کمک بزرگی به او خواهد کرد. هر از گاهی گفتن کلماتی با انرژی مثبت مانند این‌که «واقعا داری تکالیفت را خوب انجام می‌دهی و پیشرفت داشتی!» و یا این‌که «باورم نمی‌شود که همه این تکالیف را انجام دادی!» به تمرکز فرزندتان کمک بسیاری خواهد کرد.
از جدول‌ها و لیست‌های یادآوری کمک بگیرید
به خاطر داشته باشید که تنها شما نباید منبع بازخورد فرزندتان باشید. وسایل ساده جهت یادآوری مانند جدول‌های مختلف و فهرست کارها و اسامی باعث می‌شود تا فرزندتان تمرکز بیشتری روی کارهای مدرسه‌اش داشته باشد، حتی زمانی که از مدرسه به خانه می‌آید. این جداول و چک‌لیست‌ها به کودک این امکان را می‌دهد تا خودش ناظر کارش باشد و دریابد تا چه میزان کارهایش را پیش برده و به چه چیزهای دیگری نیاز دارد.
کارها را تفکیک کنید
اگر می‌بینید که فرزندنتان به خاطر لیست کارهایی که باید انجام دهد دچار تشویش و اشتغال فکری شده است، به او کمک کنید تا کارها را به فعالیت‌های کوچک‌تر توأم با اقداماتی تبدیل کند که قابلیت مدیریت بیشتری داشته باشند. برای مثال اصلا در لیست کارها ننویسید: «پروژه علوم را انجام بده» بلکه بهتر است بنویسید: «نمودارهای درس علوم؛ انتخاب و خرید وسایل لازم برای آن» و غیره. هدف‌های کوچک‌تر دسترسی بیشتر و راحت‌تری خواهند داشت و درست انجام دادن و تیک زدن کارها از روی لیست هم بسیار لذت‌بخش است.
بهترین فعالیت‌ها برای کودک مبتلا به اختلال بیش‌فعالی
علاوه بر نکات فوق، فعالیت‌ها و تفریحات و ورزش‌های آخر هفته هم برای کودکان دچار اختلال بیش‌فعالی اهمیت زیادی دارد. بعد از یک روز طولانی در مدرسه، فعالیت‌های بعد از مدرسه (یا آخر هفته) این فرصت را به کودک بیش‌فعال می‌دهد تا انرژی خود را تخلیه کرده و اعتماد به‌نفس‌اش افزایش یابد. در اینجا به برخی از این فعالیت ها می‌پردازیم.
ورزش‌های طبیعت
اکثر کودکان، فرقی نمی‌کند که بیش‌فعالی داشته باشند یا نه، عاشق بیرون ماندن از خانه‌اند. فعالیت‌های بیرون از خانه مانند دوچرخه سواری و پیاده‌روی برای کودکانی که انرژی زیادی دارند بسیار خوب و مفید است. برخلاف بسیاری از ورزش‌های تیمی و گروهی مانند بسکتبال، بیسبال و فوتبال، این ورزش‌ها هیچ محدودیت زمانی ندارند. در واقع در این فعالیت‌ها، فرزندتان دائما در حال تحرک بوده و عضلاتش در حال فعالیت خواهد بود که همه این‌ها بر افزایش تمرکز تأثیرگذارند.
موسیقی
برخلاف سایر فعالیت‌هایی که باعث به‌کارگیری یکی از دو نیمکره چپ یا راست مغز می‌شوند، تمرین موسیقی هر دو نیمکره مغزی را به کار می‌اندازد و باعث می‌شود مغز بتواند چندین فعالیت را انجام دهد. اگر فرزندتان در یک گروه موسیقی یا ارکستر و یا گروه کُر فعالیت می‌کند، در واقع به نوعی فعالیت گروهی را هم یاد می‌گیرد که در روند بهبود اختلال بیش‌فعالی بسیار تأثیرگذار است.
شنا
شاید ندانید که مایکل فلپس قهرمان پرآوازه‌ی شنای المپیک در سن ۹ سالگی دچار اختلال بیش‌فعالی بود. فعالیت و تحرک مداوم باعث ارتقاء سطح انرژی فرزندتان می‌شود و انضباط شخصی که در این نوع ورزش‌ها نیاز است برای این کودکان بسیار مؤثر خواهد بود.
نمایش
حفظ دیالوگ و سطرها، تمرینات منظم، تلاش روی صحنه؛ همه مستلزم یک برنامه مشخص بوده، تمرکز را افزایش داده و باعث می‌شوند کودکانی که اختلال بیش‌فعالی دارند در مرکز یک تلاش گروهی قرار بگیرند.
بحث و گفتگو
مباحثات گروهی نه تنها کمک می‌کند تا فرزندتان در گروه‌هایی سهیم باشد که اهداف عادی دارند، بلکه می‌تواند نوعی چالش فکری شخصی را هم به همراه داشته باشد. مهارت‌های ارتباطی در این فعالیت‌ها محک زده می‌شود. از طرفی نبرد استدلال‌ها و شور رقابت‌طلبی باعث می‌شود که فرزندتان دوست داشته باشد بیشتر در این محافل شرکت کند.
دویدن
فرقی نمی‌کند که یک دوی گروهی باشد یا یک پیاده‌روی فردی در پارک، فعالیت دائمی و احساس پیروزی در کار خصوصا زمانی که فرزندتان متوجه می‌شود چه مسافت زیادی را طی کرده، دویدن را به یک سرگرمی بسیار عالی تبدیل خواهد کرد. هم‌چنین قابلیت این ورزش در آرام‌سازی ذهن آن را به فعالیتی فوق‌العاده تبدیل می‌کند که باعث خواهد شد فرزندنتان بعد از مدرسه کم‌کم آرامش خود را به دست بیاورد.
بازی‌های سنتی
پیش از آنکه هیچ قضاوتی بکنید به خاطر داشته باشید که بازی‌های ساده برای جلب حواس و تمرکز فرزندتان در بازه‌های کوتاه زمانی مناسب بوده و پیروزی‌های دائمی و کوتاه به افزایش خودباوری او کمک خواهد کرد و در نهایت اعتماد به نفس کافی برای انجام بازی‌های طولانی‌تر و استراتژیک‌تر را به دست می‌آورد.
منبع: parenting
توصیه‌های معلمین به والدین کودک مبتلا به اختلال کم‌توجهی-بیش‌فعالی
مهرناز زاوه
اگر پزشکی تشخیص داد که فرزندتان دچار اختلال بیش‌فعالی شده است، توجه معلم و مهم‌تر از آن برنامه آموزش فردی به او کمک خواهد کرد تا در کلاس بهترین عملکرد خود را داشته باشد.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟