بیماری گوشه (Gaucher’s disease) چیست و چه علائمی دارد؟

jalalvand
بیماری گوشه، بیماری ذخیره‌ای لیزوزومی، مرتبط با کار لیزوزوم‌ها است. در این بیماری به علت کمبود یکی از آنزیم‌های لیزوزوم، مشکلاتی برای بدن ایجاد می‌شود که ماده زائد (موکو پلی‌ساکارید) در بدن ذخیره شده و به سلول آسیب می‌رساند. به بیان دیگر، در بیماری گوشه، چربی در لیزوزوم ماکروفاژها تجمع می‌یابد و متابولیزه نمی‌شود.

لیزورزوم چیست؟

اما لیزورزوم چیست؟ درداخل تمام سلول‌های بدن، ارگانی وجود دارد به نام لیزوزوم که بوسیله آنزیم‌هایی که درون آن وجود دارد، مواد زائد موجود در سلول تجزیه شده و از بین می‌روند.

بیماری گوشه، با نقص در فعالیت یا کمبود آنزیم بتا – گلوکوسربروزیدا و در نتیجه تجمع گلوکوسربروزید در ماکروفاژهای بافتی که در کبد، طحال و مغز استخوان و گاهی در ریه، کلیه و روده یافت می‌شوند، تشخیص داده می‌شود.

بیماری گوشه مرتبط با کار لیزوزوم ها است، به این معنی که در این بیماری به علت کمبود یکی از آنزیم های لیزوزوم اختلالاتی در کارکرد بدن به وجود می‌آید که باعث ذخیره سازی ماده زائد( موکو پولی ساکارید) در بدن شده و به سلول آسیب می‌رساند.

گوشه یک بیماری اتوزومال مغلوب است، یعنی به صورت ژنتیکی و وابسته به DNA افراد از یک نسل به نسل دیگر منتقل می‌شود.

  • علائم بیماری گوشه

بسته به بافتی که در بدن این مشکل را پیدا کند، علائم بیماری متفاوت است.به عنوان مثال چشم، استخوان، کبد ، طحال و سیستم عصبی مرکزی ممکن است درگیر شوند و در نتیجه علائم مخصوص این ارگان‌ها،  ایجاد می‌شود.

بیماری گوشه دو نوع دارد: در نوع اول و دوم، کمبود یک نوع آنزیم، باعث بیماری می‌شود و در هر دو نوع، کبد و طحال درگیر شده و بزرگ می‌شوند.اما در نوع اول، بیماری از دوران جنینی شروع شده و اختلال رشد و ناهنجاری‌های استخوانی و شکستگی‌ها بروز می‌کند اما درگیری سیستم مغزی وجود ندارد.

نوع دوم بیماری گوشه، از دو 2 سالگی به بعد ایجاد می‌شود. در نوع دوم، ناهنجاری‌های استخوانی وجود ندارد اما سیستم عصبی مرکزی ( مغزی ) درگیرشده و عقب افتادگی ذهنی ایجاد می‌شود و این مشکل با افزایش سن پیشرفت می‌کند ودر نهایت احتمال دارد بیماری، به فلج ختم شود.

  • درمان

گفته شده این بیماری درمان خاصی ندارد و تنها راهی که روی آن تحقیق شده است، مهندسی ژنتیک است یعنی از طریق اصلاح ژن‌های  موجود در DNA کمبود آنزیم را برطرف می‌کنند.

اما نکته مهم در بیماری گوشه درمان‌های حمایتی آن است. درگیری‌های استخوانی در بیماری گوشه دردناک بوده و بیماران ممکن است به ضد درد نیاز داشته باشند. بیماران اغلب دچار بحران حاد استخوانی – درد شدید می‌شوند.

 تعدادی از فرآورده‌های مختلف ERT برای درمان بیماری گوشه وجود دارند.

با تشخیص زودهنگام بیماری گوشه، می توان از پیشرفت این بیماری جلوگیری کرد. بروز علائم بهترین راه تشخیص بیماری گوشه است. علاوه بر تشخیص زودهنگام، از آنجایی که بیماری گوشه یک بیماری ارثی و ژنتیکی است که نسل به نسل منتقل می‌شود، گفته شده، دستکاری ژنتیکی و دوباره‌سازی سلول‌های آسیب دیده بهترین راه درمان  بیماری گوشه است. 

منبع: همشهری آنلاین

لینک مرتبط: آیا غربالگری ژنتیک اجباری می شود؟

ژنتیک چه نقشی در سرطان پستان دارد؟

آیا این مطلب برای شما مفید بود؟
مطالب پیشنهادی

نظر خود را وارد نمایید
لغو پاسخ