با نزدیک شدن به زمان بارداری، دهانه رحم به طور معمول نرم‌تر شده و گشوده می‌شود تا آماده تولد نوزاد باشد. اگر زایمان به طور طبیعی در موعد مقرر رخ ندهد، باید به شیوه مصنوعی دست به کار شوید که القای زایمان نام دارد.
حتی با وجود اینکه القای زایمان یک عمل بسیار رایج است، متخصصان امر به زنان توصیه می‌کنند که درباره این عمل و داروهای لازم برای تحریک روند زایمان، مطالعه بیشتری داشته باشند تا بتوانند تصمیم بهتری در این رابطه بگیرند. وقتی به دلایل پزشکی مجبور به انجام القا می‌شوید، باید بدانید این کار به نفع شما و نوزادتان است و شما را از مشکلات احتمالی در امان نگه می‌دارد.
زایمان شما ممکن است به یکی از دلایل زیر به شیوه القایی انجام بگیرد:
• از زمان مقرر برای زایمان شما 1 تا 2 هفته گذشته است.
• مشکلی دارید (فشار خون بالا، جدا شدن جفت، عفونت، بیماری‌های ریه، پره اکلامپسی و دیابت) که ممکن است سلامت شما یا نوزادتان را به خطر بیاندازد.
• کیسه آمنیوتیک پاره شده و انقباضات لازم شروع نشده است.
• نوزاد شما مبتلا به بیماری است و باید تحت درمان قرار بگیرد؛ به طوری که انجام زایمان طبیعی پرخطر در نظر گرفته می‌شود. همچنین، اگر زایمان طبیعی به تشخیص پزشک برای نوزاد مضر باشد، از شیوه القایی برای زایمان استفاده می‌شود.
برخی از خانم‌ها تمایل دارند علی‌رغم برخورداری از شرایط لازم به شیوه القایی زایمان کنند. گاهی اوقات نیز پزشکان به دلایل غیرپزشکی دست به این کار می‌زنند. مثلا اگر دور از بیمارستان زندگی کنید و نتوانید تا رسیدن به بیمارستان تحمل کنید، از شیوه القایی استفاده می‌شود. در این شرایط، دکتر صبر می‌کند تا حداقل وارد هفته سی‌ونهم شوید، چون این زمان بهترین موعد برای به دنیا آوردن کودک است.
وقتی زایمان به شکل طبیعی رخ نمی‌دهد، از شیوه القا از طریق سزارین کمک گرفته می‌شود. همچنین، اگر شیوه القای زایمان نیز جواب ندهد، از یک روش دیگر استفاده می‌شود. در برخی موارد، بسته به شرایط موجود، عمل سزارین برای مادر و کودک بهترین گزینه ممکن است.
روش‌های القای زایمان
روش‌های مختلفی برای القای زایمان وجود دارد که در این بخش به آنها می‌پردازیم:
• از دارو برای نرم کردن دهانه رحم و تسهیل روند زایمان استفاده می‌شود.
• از دارو برای تسریع انقباضات رحم استفاده می‌شود.
• از یک کاتتر بالونی (مانند سوند فولی) برای گشودن دهانه رحم استفاده می‌شود.
• اگر دهانه رحم نرم و کمی باز شده باشد، چاک دادن غشاء یا پاره کردن کیسه آمنیوتیک (آمنیوتومی) می‌تواند باعث تسریع یا افزایش انقباضات رحم شود.
داروهای مورد استفاده برای القای زایمان
• میزوپروسترول (سایتوتک) یک قرص خوراکی است که با دوز کمتر به صورت واژینال نیز استعمال می‌شود. این دارو برای درمان زخم رحم مورد تایید قرار گرفته است. به علاوه، از این دارو برای آماده‌سازی دهانه رحم و تسهیل روند زایمان نیز استفاده می‌شود.
• اکسی‌توسین (پیتوسین) در مقادیر کم به صورت وریدی تزریق می‌شود تا دهانه رحم را آماده زایمان کند. این دارو معمولا زمانی تزریق می‌شود که دهانه رحم منقبص و به اندازه کافی نرم شده باشد. زایمان القا شده با استفاده از اکسی‌توسین معمولا به سختی شروع می‌شود و به تدریج روی روال عادی می‌افتد. اگر اکسی‌توسین عمل نکند یا اگر ضربان قلب کودک بالا برود، باید از سزارین برای به دنیا آوردن نوزاد استفاده شود.
• دینوپروستون (مانند سرویدیل یا ژل پرپیدیل) به عنوان یک شیاف واژینال مورد استفاده قرار می‌گیرد. ژل دینوپروستون نیز باید به آرامی به دهانه رحم مالیده شود. در این شرایط، هر وقت که دهانه رحم گشوده شود، زایمان به طور طبیعی اتفاق می‌افتد.
دهانه رحم زمانی برای زایمان آماده خواهد بود که به اندازه کافی نرم و گشوده شده و نوزاد در بخش تحتانی لگن قرار گرفته باشد. اگر دهانه رحم به اندازه کافی نرم نباشد، از دارو برای تسهیل انقباضات استفاده می‌شود.
استفاده از کاتتر بالونی برای کمک به القای زایمان
یک کاتتر بالونی مانند سوند فولی، لوله‌ای باریک است که یک بالون کوچک در انتهای آن تعبیه شده است. پزشک آن را به دهانه رحم الصاق کرده و بالون را باد می‌کند. این کار کمک می‌کند که دهانه رحم به آرامی گشوده شود. کاتتر آنقدر در دهانه رحم می‌ماند تا رحم به اندازه کافی گشوده شده باشد. با باز شدن دهانه رحم، بالون خود به خود می‌افتد. (تقریبا 3 سانتیمتر)
چاک دادن غشاء برای کمک به القای زایمان
چاک دادن یا پاره کردن غشای آمنیوتیک اولین کاری است که برای شروع زایمان انجام می‌گیرد. چاک دادن غشاء باعث می‌شود که غشای آمنیوتیک به اندازه کافی از رحم جدا شود و پروستاگلاندین ترشح شود. این مواد شیمیایی به انقباضات رحم و زایمان کمک می‌کنند. بعد از آنکه دهانه رحم به اندازه کافی باز شد، پزشک یا ماما این کار را برای شما انجام خواهد داد.
چاک دادن یا پاره کردن غشای آمنیوتیک در هر 8 مورد تنها 1 بار موثر واقع می‌شود. این بدان معنی است که این کار بدون نیاز به استفاده از اکسی‌توسین یا ایجاد پارگی مصنوعی در غشاء انجام می‌گیرد. برای انجام این کار، دکتر یا ماما انگشت خود را وارد دهانه رحم کرده و سپس آن را در اطراف لبه داخلی واژن به حرکت در می‌آورد.
چاک دادن غشاء یک کار کم‌خطر است و خطر ابتلا به عفونت را افزایش نمی‌دهد. فقط ممکن است کمی احساس ناراحتی کنید و دچار انقباضات نامنظم شوید.
پارگی مصنوعی غشاء برای کمک به القای زایمان
برای شروع یا سرعت بخشیدن به زایمان، ممکن است پزشک کیسه آمنیوتیک شما را به شیوه مصنوعی پاره کند. این کار باعث نرم شدن دهانه رحم شده و سر نوزاد را در لگن ثابت نگه می‌دارد. اگر غشاء زودتر از موعد پاره شود، این خطر وجود دارد که بند ناف در زیر یا اطراف سر نوزاد پیچ بخورد. همچنین اگر بند ناف دور سر نوزاد یا استخوا‌ن‌های او فشرده شود، ممکن است جریان خون انتقالی به کودک کاهش یابد یا متوقف شود.
برای پاره کردن کیسه آمنیوتیک، پزشک یک دستگاه پلاستیکی استریل را داخل واژن شما قرار می‌دهد. این دستگاه ممکن است شبیه میل قلاب‌دوزی به نظر برسد. از قلاب برای جلو و عقب کردن کیسه آمنیوتیک استفاده می‌شود. این کار آنقدر ادامه می‌یابد که کیسه پاره شود. این کار معمولا درد ندارد. پس از پارگی کیسه، مایعات زیادی از داخل آن به بیرون سرریز می‌شود. رحم تا جایی به ترشح مایع آمنیوتیک ادامه می‌دهد که نوزاد متولد شود. بنابراین ممکن است به دفعات احساس نشت کنید، مخصوصا اگر انقباضات سخت باشید.
تشدید درد زایمان
زایمان به شکل طبیعی آغاز شده، اما انقباضات شما کند است یا به طور کامل متوقف شده است. در این شرایط، برای ادامه یافتن روند زایمان باید به فکر تشدید درد باشید. روش تشدید درد زایمان در موارد زیر به کار گرفته می‌شود:
• زایمان به شکل طبیعی آغاز شده، اما انقباضات شما ضعیف و نامنظم هستند یا به طور کامل متوقف شده‌اند.
• زایمان به شکل طبیعی آغاز شده، اما کیسه آمنیوتیک پاره نشده است. در این مورد، پزشک یا ماما کیسه آمنیوتیک شما را به شیوه مصنوعی پاره می‌کند. اگر پاره کردن هم جواب ندهد، از اکسی‌توسین استفاده می‌شود تا دهانه رحم گشوده شود.
• زایمان به شکل طبیعی آغاز شده و کیسه آمنیوتیک هم خود به خود پاره شده است، اما زایمان به سرانجام نمی‌رسد. در این شرایط، از اکسی‌توسین (پیتوسین) برای نرم کردن و گشودن دهانه رحم استفاده می‌شود.
اگر زایمان علی‌رغم چاک دادن غشای آمنیوتیک، استفاده از اکسی‌توسین و یا ترکیبی از این اقدامات به سرانجام نرسد، باید از طریق عمل سزارین نوزادتان را به دنیا بیاورید.
منبع: webmd
هرآنچه باید درباره القای زایمان بدانید
مهرناز زاوه
حتی با وجود اینکه القای زایمان یک عمل بسیار رایج است، متخصصان امر به زنان توصیه می‌کنند که درباره این عمل و داروهای لازم برای تحریک روند زایمان، مطالعه بیشتری داشته باشند تا بتوانند تصمیم بهتری در این رابطه بگیرند.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟