وقتی یک خانم وارد مراحل اولیه یائسگی شده یا به طور کامل یائسه می‌شود، طبیعی است که با علائم خاصی روبه‌رو شود. سردرد یکی از علائمی است که برخی از خانم‌ها در طول این مرحله تجربه می‌کنند. علائم احتمالی، مانند خود یائسگی، عمدتا نتیجه مستقیم یا غیرمستقیم تغییرات طبیعی بدن هستند. با این حال، علائم در همه خانم‌ها به یک شکل و با یک شدت رخ نمی‌دهد.
یائسگی چیست؟
به طور خلاصه، یائسگی زمانی رخ می‌‌دهد که چرخه قاعدگی یک زن متوقف می‌شود. وقتی تخمدان دیگر تخمک تولید نکند، یک سری تغییرات هورمونی در بدن رخ می‌دهند که علائم خاص خود را دارند. یائسگی نشانه این است که فرد دیگر نمی‌تواند در زندگی‌اش باردار شود.
بیشتر خانم‌ها در سنین 40 تا 58 سالگی یائسه می‌شوند. زمان آخرین عادت ماهانه‌ای که یک خانم در سنین یائسگی تجربه می‌کند، بسته به عوامل مختلف متفاوت خواهد بود. درکشورهای توسعه یافته، میانگین سن قاعدگی در خانم‌ها 51.4 سال است. عواملی مانند نژاد یا قومیت، سوابق پزشکی و شیوه زندگی در این مسئله دخیل هستند.
بر اساس مقاله منتشر شده در سال 2011 در مجله زنان و زنان آمریکا، گفته می‌شود که خانم‌های آمریکایی-آفریقایی تبار و لاتین حدودا 2 سال زودتر از خانم‌های سفید پوست یائسه می‌شوند. سن یائسگی در خانم‌های آسیایی نیز معمولا مشابه خانم‌های قفقازی است.
در این مقاله همچنین اشاره شده که عوامل اجتماعی و اقتصادی در سن یائسگی دخیل‌اند. مطالعات متعدد نشان داده است که طبقات محروم جامعه معمولا زودتر به سن یائسگی می‌رسند.
یکی از اشتباهاتی که در رابطه با تعریف یائسگی وجود دارد این است که اغلب افراد یائسگی را به عنوان یک اتفاق مشخص و منحصر به فرد در نظر می‌گیرند. این در حالی است که یائسگی معمولا طی سه دوره انتقالی و طی چند سال اتفاق می‌افتد. این مراحل به ترتیب عبارتند از:
1. پیش از یائسگی
در این مرحله خانم‌ها با اولین علائم و تغییرات روبه‌رو می‌شوند. این دوره می‌تواند از 8 تا 10 سال قبل از آخرین عادت ماهانه خانم شروع شود. اما در نهایت حدود 4 سال ادامه خواهد داشت. دوره پیش از یائسگی معمولا زمانی آغاز می‌شود که فرد وارد دهه چهارم زندگی‌اش شده است. در این دوره، قاعدگی هنوز رخ می‌دهد، اما ممکن است نامنظم باشد. باید توجه داشته باشید که خانم‌ها در این دوره هنوز از شانس بارداری برخوردارند. در این زمان، نرخ تولید استروژن و پروژسترون در بدن شروع به تغییر می‌کند که می‌تواند به ظهور علائم یائسگی منجر شود:
حساس شدن سینه
تشدید علائم سندروم پیش از قاعدگی
سنگین‌تر یا سبک‌تر شدن عادات ماهانه
سردرد
2. یائسگی
در این مرحله، چرخه قاعدگی در خانم‌ها به طور کامل متوقف می‌شود و دیگر خبری از عادت ماهانه نیست. تخمدان‌ها دیگر تخمک تولید نمی‌کنند و بدن استروژن و پروژسترون کمتری ترشح می‌کند. در این مرحله علائم مختلفی بروز پیدا می‌کند که شایع‌ترین آنها عبارتند از:
• سردرد
• گُرگرفتگی
• عرق کردن
• یخ کردن
• خشکی واژن
• احساس درد یا ناراحتی حین رابطه جنسی
• مشکلات خواب
• نیاز به ادرار کردن و نشت ادرار
• نوسانات خلقی، اضطراب یا افسردگی
• درد مفاصل
• سردرد
• قرمز شدن پوست
• افزایش یا کاهش وزن
3. پس از یائسگی
این مرحله زمانی آغاز می‌شود که حداقل 1 سال از زمان آخرین عادت ماهانه خانم گذشته باشد؛ در این دوره می‌توان با قطعیت گفت که فرد دیگر شانس بارداری ندارد. سال‌های پس از این رویداد، دوره پس از یائسگی نامیده می‌شود. برخی از علائم شایع یائسگی مانند گرگرفتگی در طول این دوره بهبود می‌یابند. در این دوره، به علت کاهش سطح استروژن در بدن، شانس ابتلای خانم‌ها به مشکلات بهداشتی و بیماری‌های قلبی افزایش می‌یابد. مصرف دارو و تغییر شیوه زندگی نقش قابل‌توجهی در کاهش خطر ابتلا به این عوارض دارند. بنابراین حتما با پزشکتان صحبت کنید.
یائسگی و سردرد
با اینکه سردرد معمولا اولین نشانه یائسگی نیست، اغلب خانم‌ها در طول یائسگی دچار سردرد می‌شوند. مطالعه محققان دانشگاه سینسیناتی در سال 2014 تایید کرده است که خانم‌ها در سال‌های اول پس از یائسگی به دلیل نوسانات هورمونی بیشتر دچار سردرد می‌شوند.
دکتر وینسنت مارتین، نویسنده ارشد این مطالعه معتقد است که نمی‌توان با  قطعیت گفت که نوسانات هورمونی با میگرن در ارتباط هستند، اما تعداد سردردها در طول این دوره افزایش می‌یابد. این چیزی است که خانم‌ها در آزمایشات مختلف نشان داده‌اند. یائسگی و یائسگی زودرس نیز برای خانم‌های مبتلا به میگرن یک تجربه ناراحت‌کننده هستند.
علائم میگرن در برخی از خانم‌ها با توقف عادات ماهانه بهبود پیدا می‌کند، اما سردرد تنشی تشدید خواهد شد. خانم‌هایی که در طول یائسگی تحت درمان جایگزینی هورمون قرار دارند، ممکن است با سردردهای بیشتر یا کمتری مواجه شوند. برخی نیز شاهد تفاوت خاصی نخواهند بود.
با توجه به تحقیقات اخیر در رابطه با سردرد و یائسگی، می‌توان گفت که سردرد شدید در خانم‌های میانسالی که تجربه سردرد نداشته‌اند، می‌تواند نشانه یائسگی زودرس باشد. با این حال، از آنجایی که تنها 10 درصد از موارد سردرد یک علت مشخص دارند، سخت است بگوییم که این عارضه نشانه بروز یائسگی است.
چه موقع باید به پزشک مراجعه کنید؟
بیشتر سردردها با مصرف مسکن قابل درمان هستند. اما اگر درد ادامه یافت یا تشدید شد، باید به پزشک مراجعه کنید. اگر سردرد شما را از انجام فعالیت‌های روزمره بازمی‌دارد، باید سریعا معاینه شوید. سردرد می‌تواند نشانه مشکلات جدی‌تری باشد. اگر هریک از علائم هشداردهنده زیر را دارید، به پزشک مراجعه کنید:
• سردرد پس از ضربه خوردن یا آسیب دیدن سر
• سردردی که با قرمز شدن چشم همراه است
• سردردی که با سرفه تشدید می‌شود
• سردردی که باتب، سفت شدن گردن، کاهش سطح هوشیاری و فراموشی همراه است
• سردردی که با علائم عصبی مانند کاهش بینایی، لکنت زبان، بی‌حسی یا تشنج همراه است
•    سردرد پس از هورمون‌درمانی
•  سردردی که به صورت ناگهانی رخ می‌دهد
یوگا و مدیتیشن دو راهکار خوب برای درمان سردرد یائسگی هستند. استامینوفن، آسپیرین، ایبوپروفن و ناپروکسن نیز معمولا برای درمان سردرد تجویز می‌شوند. فعالیت‌های کاهنده استرس مانند یوگا و مدیتیشن همین اثر را دارند. برخی از افراد نیز با گذاشتن یک لیف خنک یا کیسه یخ روی سرشان تسکین پیدا می‌کنند. برخی نیز با غذا خوردن و نوشیدن آب بهبود پیدا می‌کنند.
اگر دائما سردرد دارید یا سردردتان بهتر نمی‌شود، باید دارو مصرف کنید. خانم‌هایی که تحت درمان جایگزینی هورمونی قرار دارند، باید دوز استروژن کمتری دریافت کنند و حتما تست پوستی را انجام دهند.
سردرد چیست؟
سردرد به دردی گفته می‌شود که در ناحیه سر احساس می‌شود. درد می‌تواند در یک یا هر دو طرف سر یا صرفا در یک محل رخ دهد؛ همچنین ممکن است از محلی به محل دیگر منتقل شود. سردرد در افراد مختلف به شکل متفاوتی بروز پیدا می‌کند. سردرد در برخی از موارد با درد شدید همراه است، اما ممکن است با درد خفیف یا ضربان‌دار نیز همراه باشد.
موسسه ملی سردرد بیش از 15 نوع سردرد مختلف را در فهرست خود معرفی کرده است. در این فهرست، سردرد ناشی از آلرژی، میگرن ناشی از قاعدگی، سردردهای سینوسی و غیره جای دارند. برخی از سردردها تحت تاثیر عوامل داخلی، مانند تغییر سطح هورمون‌ها در دوران قاعدگی و یائسگی رخ می‌دهند. سایر سردردها نیز از عوامل خارجی، مانند خستگی چشم‌ها یا نور آفتاب نشأت می‌گیرند.
کدام سردردها شایع‌ترند؟
بر اساس انتشارات سلامت هاروارد حدود 95 درصد از سردردها به علت فعالیت‌های روزانه افراد و چیزهایی که با آنها سر و کار دارند رخ می‌دهند. مواردی مثل استرس، خستگی،  تغییرات آب و هوا و ترک کافئین.
شایع‌ترین سردردها عبارتند از:
سردرد تنشی
سردرد سینوسی
میگرن
علائم، شدت، عوامل خطرزا و عوارض هر نوع سردردی متفاوت است. برخی از آنها با تغییر در شیوه زندگی یا دارو قابل جلوگیری‌اند، در حالیکه در برخی مواقع به سادگی نمی‌توان این کار را کرد.
منبع: medicalnewstoday 

آیا خطر ابتلا به سرطان سینه در یائسگی بیشتر است؟