2 B: عوارض کمبود: B2 یا ریبوفلاوین
نشانه‌های احتمالی کمبود ریبوفلاوین عبارتند از:
– زخم و سوزش لب‌ها، دهان و زبان، افتراق بین تغییرات زبان و دهان. در کمبود ریبوفلاوین از کمبود نیاسین، اسیدفولیک، تیامین، پیریدوکسین و کوبالامین دشوار است.
– ترک لب وگوشه دهان
– گلوسیت (التهاب زبان)
– زبان ارغوانی. در کمبود ریبوفلاوین زبان ارغوانی شده در‌حالی که در کمبود آهن زبان رنگ پریده است. به‌طور کلی در کمبود ویتامینهای گروهB زبان به رنگ قرمز مانند گوشت گاو در می‌آید.
– هیپرتروفی یا آتروفی پرزهای زبان
– وضعیت‌های پاتولوژیک چشم مانند التهاب ملتحمه، ایجاد رگ‌های سطحی در قرنیه، زخم قرنیه و ترس از نور
– کم‌خونی نورموکروم و نورموسیتیک
– نوروپاتی
ویتامینهای مجاز در دوران بارداری:
اسیدفولیک
دکتر نوشین نظری متخصص زنان و زایمان می‌گوید: در سه ماهه اول و سه ماهه قبل از باردار شدن مادر حتما اسیدفولیک به میزان 400میکروگرم دریافت کند. با این حال میزان دقیق مصرف اسید فولیک در دوران بارداری باید توسط پزشک معالج تجویز شود چراکه در برخی افراد ممکن است بنا به شرایط خاص، نیاز باشد بدن مادر اسیدفولیک بیشتری دریافت کند. دکتر پیام فرحبخش متخصص تغذیه اضافه می‌کند: «اگر مادری قبل از بارداری اسیدفولیک مصرف نکند و اسیدفولیک خونش پایین باشد، مستعد باز بودن لوله عصبی و بیماری‌هایی مثل مننگوسل و بیماری میلومننگوسل (اینها بیماری خطرناکی‌اند و با زنده ماندن جنین منافات دارند) خواهد بود. این ویتامین نه‌تنها سه ماه قبل از بارداری بلکه سه ماه بعد از بارداری هم باید توسط مادر مصرف شود.
ید
طی سه ماهه اول ما مجاز هستیم برای افراد ویتامین c و ید تجویز کنیم. دکتر نظری می‌گوید: در کشور ما افراد با کمبود ید مواجه هستند و به‌خاطر اینکه ید روی سیستم عصبی و تشکیل مغز جنین خیلی موثر است، به محض اینکه متوجه باردار شدن فرد شدیم باید غیر از اسیدفولیک از مکمل‌های حاوی ید هم برای او استفاده کنیم. برای همین به‌تازگی توصیه می‌شود مادران باردار از مکمل یدوفولیک که در داروخانه‌ها موجود است، استفاده کنند. از دو الی سه ماهه اول بارداری مصرف یدوفولیک و ویتامینهای مشتقات گروه B مجاز هستند.
آهن و کلسیم
دکتر فرحبخش درمورد مصرف کلسیم و آهن می‌گوید: «ویتامین دیگری که در دوران بارداری باید مورد مصرف قرار گیرد، قرص آهن آن هم از ابتدای ماه چهارم است. به این دلیل که در این ماه از بارداری یکسری از سیستم‌های بدن مادر در حال تکامل است و به‌علاوه جنین هم در این دوران شروع به وزن‌گیری می‌کند، به‌همین دلیل هم مادر و هم جنین در این ماه از بارداری نیاز به تامین آهن دارند. توصیه می‌شود مصرف آهن تا دوران شیردهی ادامه داشته باشد.» وی همچنین در ادامه درمورد مصرف کلسیم در دوران بارداری می‌گوید: «بحث دیگر درمورد کلسیم است، یک فرد بالغ روزانه باید 1000میلی‌گرم کلسیم دریافت کند که این میزان کلسیم را می‌تواند با مصرف 4واحد شیر و لبنیات در روز تامین کند. در دوران بارداری این میزان دریافت کلسیم بین 20 تا 30درصد افزایش پیدا می‌کند. برای همین توصیه می‌شود خانمها چه در دوران بارداری و چه در دوران شیردهی به جای 4واحد، روزانه 5واحد لبنیات مصرف کنند تا کلسیم موردنیاز روزانه‌شان تامین شود.
بهترین مکمل‌ها در دوران یائسگی
بدن خود را ایمن کنید!
بسته به شرایط گوارشی و استخوانی چون جذب کلسیم بسیار کاهش پیدا می‌کند، مشکل پوکی استخوان به شدت در این سنین افزایش پیدا می‌کند. دکتر نوشین نظری به افرادی که یائسه شده‌اند توصیه می‌کند: «علاوه بر لبنیات و مواد غذایی سرشار از کلسیم، از مکمل‌های حاوی کلسیم، ویتامین B، زینک و منیزیم که اینها مجموعا کمک می‌کنند کلسیم، بهتر جذب استخوان شود، به‌صورت روزانه و تحت‌نظر پزشک استفاده کنند.» همچنین اضافه می‌کند: «برخی از کلسیم‌ها ممکن است در کلیه رسوب پیدا کنند، به‌همین دلیل خیلی از پزشکان کلسیمی را توصیه می‌کنند که این احتمال را ندارد. پس همه این مکمل‌ها (کلسیم و منیزیم و ویتامین‌ها و…) تحت‌نظر پزشک باید مصرف شوند.
ویتامین کهنسالی!
دکتر فرحبخش درمورد دریافت ویتامین در دوران کهنسالی می‌گوید: «در کهنسالی درمورد مصرف ویتامینهای موردنیاز باید به این نکته اشاره کنم که بنا به بیماری و مشکلاتی که فرد مبتلاست باید ویتامین دریافت کند. به‌عنوان مثال، اگر فرد جزو بیماران دیابتی باشد باید از مکمل‌های مخصوص دیابتی و اگر مشکل کلیه داشته باشد از مکمل‌های مخصوص بیماران کلیوی استفاده کند. برای همین نمی‌توان یک تجویز کلی برای همه افراد کرد و باید قبل از تجویز مکمل موردنیاز آزمایش‌های لازم انجام شود. اما اگر فرد کهنسال ما از سلامت کامل برخوردار باشد و مبتلا به بیماری خاصی نباشد، می‌توان گفت باید میزان ویتامین12 B این افراد چک شود و اگر با کمبود این ویتامین مواجه بودند، از مکمل آن استفاده کنند، چراکه در سنین بعد از 50سالگی دیگر عملا از معده مواد خوب جذب نمی‌شود چون فاکتور داخلی که عامل جذب ویتامین12 B است، کاهش پیدا می‌کند. برای همین توصیه می‌شود افراد بالای 50سال ماهی یک‌بار از مکمل تزریقی این ویتامین استفاده کنند. همچنین اگر فردی با کمبود این ویتامین مواجه شود دچار کم‌خونی خاصی می‌شود که گلبول‌های قرمز فرد بزرگ می‌شود و با علائمی مثل اختلال در اکسیژن‌رسانی مواجه می‌شود. همچنین مکمل ویتامین3 D هم جزء ویتامین‌هایی است که افراد مسن باید آن را دریافت کنند.»
قبل از مصرف بخوانید
دکتر نوشین نظری بر این تاکید دارد که افراد از مصرف خودسرانه ویتامین‌ها پرهیز کنند و زمانی مکمل‌ها و ویتامین‌ها را مصرف کنند که مطمئن باشند بدن‌شان با کمبود آن ویتامین مواجه است. با این حال درمورد دوران بارداری می‌گوید: «در دوران بارداری مقدار نیاز به مواد غذایی افزایش پیدا می‌کند اما ممکن است مقدار مواد غذایی که وارد بدن مادر می‌شود برای تامین املاح، مواد معدنی و ویتامین‌ها کافی نباشد. همچنین با بالا رفتن سن بارداری، رشد رحم و فشار آوردن به معده، حجم دستگاه گوارش کاهش پیدا می‌کند به‌همین دلیل مادر با مقدار کمی غذا، احساس سیری و سنگینی می‌کند، بنابراین توصیه می‌شود علاوه بر مواد غذایی سالم، در هر دوره بارداری از ویتامینهای موردنیاز آن‌هم زیرنظر پزشک متخصص استفاده شود.
علائم کمبود ویتامین‌ها را بشناسید
ویتامین محلول در آب: B1:
عوارض کمبود B1یا تیامین
کمبود تیامین در انسان به شکل بی‌اشتهایی، کاهش وزن و علائم قلبی و عصبی مشخص می‌شود.
– در مرحله آخر بیماری کبدی مزمن تغییرات موجب تخلیه تیامین کبدی و درنهایت منجر به اختلال در عملکرد مغزی ثانویه به کمبود تیامین می‌شود.
– درنتیجه کمبود تیامین در انسان نهایتا بربری ایجاد می‌شود که علائم آن شامل اغتشاشات ذهنی، تحلیل عضلانی، ادم در بری‌بری مرطوب، نوروپاتی محیطی، تاکی‌کاردی و کاردیو مگالی است.
عوارض مصرف زیاد B1 یا تیامین
درمورد قدرت سمیت تیامین اطلاعات بسیار محدودی در دسترس است. مقادیر بالا مثلا 1000برابر موردنیاز تیامین به شکل تجاری تیامین هیدروکلراید منجر به سرکوب مرکز تنفس و مرگ می‌شود. مقادیر تزریقی در حدود 100برابر میزان توصیه شده منجر به سردرد، تشنج، ضعف عضلانی، آریتمی قلبی و واکنشهای آلرژیک می‌شود.
علائم کمبود ویتامین B6
انسانها علائم ضعف، بیخوابی، نوروپاتی محیطی، کیلوز، التهاب زبان، التهاب حفره دهان و اختلال ایمنی سلولی را نشان میدهند.
کمبود ویتامین A
منجر به نقص عملکردهای سیستمیک می‌شود که به‌صورت اختلال تکامل جنین و اختلال اسپرماتوژنز مشخص می‌شود.
منبع : مجله ی سیب سبز