منشا توده از کپسول مفصلی مچ دست و گاهی اوقات از غلاف سینوویال تاندون
می‌آید. علت بروز این توده به روشنی مشخص نشده، با این حال ممکن است ضربات
مکرر وارده به مچ یا حرکات مکرر و یکنواخت مچ دست موجب این بیماری شود. به
این توده غلیظک هم می‌گویند.
علائم بالینی گانگلیون
شایع‌ترین
علامت این بیماری که موجب مراجعه بیمار به پزشک می‌شود، وجود یک توده
برجسته در پشت مچ دست است. این توده سطحی نرم و گرد و یکنواخت دارد. گاهی
اوقات توده نرم بوده ولی در اکثر موارد سفت است. توده ممکن است دردناک باشد
و در مواردی درد بیمار تظاهر بیشتری از برجسته بودن آن دارد. از دیگر
علائم گانگلیون فشار آن به اعصاب مچ دست است. این فشار می‌تواند موجب فلج
عصب و بروز علائمی مانند بی‌حسی یا گزگز کند. از دیگر علائم گانگلیون احساس
ضعف و ناراحتی در دست است.
شایع‌ترین محل گانگلیون پشت مچ دست است. دومین محل شایع قدام (جلو) مچ دست
نزدیک شریان رادیال است و سومین محل شایع گانگلیون در قدام و قاعده
انگشتان دست. گانگلیون‌های خلف (پشت) دست معمولا ثابت، نرم و گرد هستند.
درون کیست‌های گانگلیونی، مایعی زردرنگ، ژلاتینی و چسبناک وجود دارد. گانگلیون‌های کف دست معمولا سفت و دردناک هستند .
سیر بالینی گانگلیون
کیست‌های
گانگلیونی ممکن است به مرور زمان بزرگتر یا کوچکتر شده یا حتی محو شود، پس
اندازه آن متغیر است. معمولا هنگامی که بیمار فعالیت‌های زیادی را با مچ
دست انجام می‌دهد کیست بزرگتر می‌شود. کیست ممکن است مدتی محو شده و پس از
مدتی دوباره عود کند. در بسیاری اوقات بیماری حتی بدون درمان پس از چند سال
محو می‌شود.
درمان گانگلیون
گانگلیون توده خوش‌خیم و بی‌ضرری است و در بسیاری اوقات خودبخود خوب
می‌شود، پس معمولا نیازی به درمان ندارد و پزشک به بیمار اطمینان می‌دهد که
توده مشکلی برای وی ایجاد نخواهد کرد. در صورتی که گانگلیون دردناک باشد
استفاده از بریس‌های مچ دست می‌تواند به رفع درد کمک کند.
بعضی
درمان‌ها بصورت سنتی انجام می‌شوند، مانند ضربه ناگهانی به توده و ترکاندن
آن یا گذاشتن یک سکه روی توده و بستن آن. تاثیر این درمان‌ها مشخص نیست.
درمان‌های دیگری مانند خارج کردن مایع کیست با سوزن و تزربق کورتیکوستروئید
در درون کیست هم وجود دارد.
در
همه درمان‌های ذکر شده احتمال عود توده وجود دارد. مطمئن‌ترین درمان با
کمترین احتمال عود، درمان جراحی است. این جراحی در صورتی که با بیهوشی
عمومی انجام شود احتمال عود کمتری در مقایسه با جراحی با بی‌حسی موضعی
دارد.
روش
دیگر برداشتن کیست با روش آرتروسکوپی است که زخم محل جراحی در این روش
کوچکتر از روش‌های جراحی سنتی است. در تمام روش‌های ذکر شده کل کیسه بافتی
که توده را درست کرده، همراه با مایع درون آن یکجا از بدن خارج می‌شود.
منبع: روزنامه سپید
دلایل برجستگی پشت مچ دست یا گانگلیون