سرطان هایی که زنان و مردان مسن را تهدید می کنند- قسمت دوم

سرطان های شایع در مردان سالمند

سرطان پروستات
شاید هیچ سرطانی به اندازه سرطان پروستات در نوع بشر شایع نباشد. البته در بعضی جاها سرطان پروستات در رده دوم پس از سرطان پوست قرار می گیرد. سرطان پروستات شایع ترین سرطان در مردان است. امروزه برای بسیاری از بیماری ها و سرطان ها مارکر (Marker) های تقیقی تشخیص داده شده اند که با اندازه گیری آنها می توان پی به وجود یک بیماری خاص یا سرطان برد. اگر مارکر مربوط به سرطان باشد به آن تومور مارکر گفته می شود.
PSA تومور مارکر سرطان پروستات است، و در اینجا می خواهیم در مورد آن با شما خوانندگان گرامی صحبت کنیم. در بدن برای بسیاری از سرطان ها، مثل سرطان بیضه، سرطان تخمدان و سرطان دستگاه گوارش تومور مارکر وجود دارد، یعنی اگر ما میزان تومور مارکر مربوطه را در خون اندازه گیری کنیم و از یک میزان مشخصی بالاتر باشد، بیانگر وجود احتمالی یک سرطان بخصوص خواهد بود.
دقت تومور مارکرها در تشخیص سرطان متفاوت است، دقت تومور مارکر در تشخیص سرطان را با کلمه حساسیت مشخص می کنند، هر قدر میزان حساسیت یک تومور مارکر بیشتر باشد، دقت آن در تشخیص سرطان بیشتر است.
سرطان پروستات
سرطان پروستات شایع ترین سرطان مردان است و پس از سرطان ریه شایع ترین سرطانی است که مردها به علت آن فوت می کنند. هر قدر سرطان پروستات زودتر تشخیص داده شود درمان آن بیشتر موثرتر خواهد بود. متاسفانه در ایران اکثر مردان مبتلا به سرطان پروستات در مراحل پیشرفته بیماری تشخیص داده می شوند.
علائم سرطان پروستات همان علائم بزرگی خوش خیم پروستات هستند ولی چون سرطان پروستات به ناحیه ستون فقرات دست اندازی می کند، یکی از علائم آن می تواند درد در ناحیه کمر و ستون فقرات باشد. چون سرطان پروستات درت مراحل ابتدایی هیچ گونه علامتی ندارد، بنابراین تشخیص آن در مراحل ابتدایی که بهتر درمان می شود، خیلی مشکل است. مگر اینکه بیمار جهت چکاپ خود مراجعه کند.
اقدامات پیشگیری کننده از سرطان پروستات
بعد از 40 سالگی نسبت به آزمایش سرطان پروستات اقدام کنید.
رژیم غذایی سالم داشته باشید. بررسی ها نشان داده اند که خوردن غذای پر چرب خطر سرطان پروستات را افزایش می دهد. از طرف دیگر، مواد غذایی پر فیبر، میوه، سویا و گوجه فرنگی پخته شده، خطر ابتلا به سرطان پروستات را کم می کنند.
مواظب وزن خود باشید. چاقی خطر تعدادی از سرطان ها از جمله سرطان پروستات را زیاد می کند.
* به رور مرتب ورزش کنید.
* سیگار نکشید.
* با پزشک خود در مورد سایر اقدامات پیشگیری کننده مشورت کنید.
وسعت معضل سلامت و بهداشت در مردان
در سال 1920 طول عمر زنان فقط یک سال بیشتر از مردان بوده ولی امروزه این تفاوت بیش از 5 سال است؛ چرا؟ برای این که مردان:
* در سنین پایین تر و بیش از زنان از بیماری های قلبی عروقی، سرطان، دیابت، سکته و بسیاری دیگر از بیماری ها می میرند.
* همان قدر که خانم ها مواظب سلامتی خود هستند، مردان نیستند.
* بیشتر احتمال دارد که دارای رفتارهای غیربهداشتی باشند.
* موقع نیاز به پزشک، کمتر مراجعه می کنند.
* کمتر از خانم ها به اقدامات پیشگیری کننده از بیماری ها پایبند هستند.
* احتمال داشتن مشاغل پر خطر در آنها بیشتر است.
* بیشتر در معرض تصادفات و حوادث می باشند.

پیشگیری، پیشگیری و باز هم پیشگیری
ورزش کنید، از غذاهای کم چرب و پر فیبر استفاده کنید، سیگار را ترک کنید و به طور منظم بسته به سن خود چکاپ های دوره ای را انجام دهید. مردان تقریبا نصف زنان جهت چکاپ به پزشک مراجعه می کنند. (این رقم صرفنظر از مراجعه خانم ها به پزشک هنگام حاملگی است.) حتی وقتی یک مرد به پزشک مراجعه می کند، اکثرا نمی تواند تمام چیزی که لازم است با پزشک خود در میان بگذارد.
چرا مردان کمتر به سلامتی خود می اندیشند؟
مقداری از آن مربوط به چگونگی بزرگ شدن مرد است. ما به پسربچه می گوییم که چون یک مرد است، گریه نکند، شکایت نکند و اظهار ضعف و ناتوانی نکند. در دهه 20 مردان فکر می کنند که فناناپذیر هستندو فکر می کنند که مراجعه به پزشک، پول و وقت تلف کردن است. در دهه 30 زندگی مردان به شدت مشغول کار و گرفتار خانواده هستند و در دهه 40 مردان دوست ندارند یک بیماری در آنها کشف شود و یا پروستات آنها معاینه شو د.
در زندگی محکم و قوی بودن دارای مزایایی است ولی آن می تواند برای یک مرد کشنده باشد. بسیاری از بیماری هایی که زندگی را به مخاطره می اندازند، مثل سرطان ها، بیماری های قلبی و دیابت، اگر زود تشخیص و درمان شوند، ممکن است به طور کامل درمان شوند.

سرطان کلیه
کلیه ها دو عضو لوبیایی شکل هستند که در هر طرف در زیر دنده ها در ناحیه پهلوها قرار گرفته اند و مثل هر عضو دیگر بدن می توانند سرطانی شوند. کلیه ها مسئول دفع مواد زائد از بدن هستند. سرطان کلیه جزو سرطان های با مشی بد محسوب می شود. سرطان کلیه 2 درصد سرطان های بدن را شامل می شود. در آمریکای شمالی بیشترین میزان شیوع و در آسیا و آفریقا کمترین میزان شیوع را دارد.
در انگلستان سرطان کلیه هشتمین سرطان شایع در مردان و نهمین سرطان شایع در زنان است. در سال های اخیر به میزان شیوع سرطان کلیه در تمامی جوامع افزوده شده است. ما از وجود آمار سرطان کلیه در کشور خودمان اطلاعی نداریم ولی میزان بروز سرطان کلیه در 30 سال گذشته در انگلستان 2 برابر شده است. مقداری از این افزایش مربوط به پیشرفت در تکنیک های تشخیصی می باشد.
تعدادی از سرطان ها به آهستگی پیشرفت می کنند و تعدادی دیگر رشد سریع داشته و غیرقابل درمان هستند. هنوز شیمی درمانی موثر برای سرطان کلیه ابداع نشده است. سرطان کلیه اکثرا در افراد بالای 40 سال دیده می شود. هنوز  علت این بیماری به خوبی مشخص نشده است ولی یک عده فاکتورهای خطر وجود دارند که فرد را مستعد ایجاد سرطان کلیه می کنند.
این فاکتورهای خطر عبارتند از:
* کشیدن سیگار: کشیدن سیگار خطر ایجاد سرطان کلیه را دو برابر می کند.
* چاقی: افراد چاق بیشتر از افراد عادی مبتلا به سرطان کلیه می شوند.
* فشار خون بالا
* دیالیز طولانی مدت
* شغل: افرادی که با لنت ترمز و کادمیوم (صنایع تلویزیون سازی) سر و کار دارند، خطر ابتلا به سرطان کلیه در آنها زیاد می شود. ذرات پراکنده لنت ترمز در فضا ناشی از خوردگی لنت ترمز، سرطان زا است.
* جنس: مردان بیشتر از زنان مبتلا به سرطان کلیه می شود.
* سابقه فامیلی: کسانی که در یکی از افراد خانواده سابقه سرطان کلیه دارند، شانس ایجاد سرطان کلیه در آنها بیشتر از افراد عادی است.
اینکه تمامی افراد مبتلا به سرطان کلیه دارای عوامل خطر فوق باشند، اینطور نیست، بسیاری از افراد مبتلا به سرطان کلیه، دارای هیچ یک از فاکتورهای خطر فوق نیستند.

علائم و نشانه های سرطان کلیه کدام ها هستند؟
* شایع ترین علامت، وجود ادرار خونی است.
* درد مبهم در پهلوها که مداوم است و از بین نمی رود.
* وجود توده در پهلوها
* کاهش وزن
* تب
* خستگی، ضعف و بی حالی
ممکن است یک عفونت، کیست کلیه و سایر موارد نیز سبب علائم فوق شوند ولی بیمار باید هوشیار باشد که به موقع به پزشک مراجعه و بررسی شود.
تشخیص
پزشک ابتدا باید بیمار را معاینه کند، اگر مشکوک به سرطان کلیه باشد، بهترین تست تشخیصی CT اسکن است.
درمان
برای مشخص ساختن روش درمانی هر سرطانی باید ابتدا مشخص کرد که سرطان در کدام مرحله است (مراحل ابتدایی یا پیشرفته). سرطان کلیه دارای 4 مرحله است:
* مرحله یک: اندازه توده سرطانی کوچک تر از 7 سانتیمتر و محدود به کلیه است.
* مرحله 2: اندازه توده سرطانی بزرگتر از 7 سانتیمتر و محدود به کلیه است.
* مرحله 3: توده سرطانی از کلیه عبور کرده و نواحی اطراف کلیه را گرفتار کرده است ولی دست اندازی دور دست ندارد.
* مرحله 4: سرطان به نقاط دور دست مثل کبد و ریه دست اندازی کرده است.
متاسفانه سرطان کلیه شیمی درمانی موثر ندارد و در مقابل پرتودرمانی نیز مقاوم است، بنابراین درمان در هر مرحله ای، جراحی است. باید حداکثر سعی را کرد که تمام سرطان از بدن بیمار با جراحی خارج گردد. در جراحی برای سرطان کلیه هر آنچه را که در داخل فاسیای کلیه وجود دارد که شامل غده فوق کلیه نیز می شود، درآورده می شود. پس از جراحی بیمار باید به طور دقیق تحت نظر باشد و دستورات پزشک را اجرا کند. معمولا در ابتدا هر شش ماه CT اسکن، عکس سینه و آزمایشات خون انجام می شوند.

سرطان بیضه

سرطان بیضه یکی از سرطان های نسبتا شایع در مردان می باشد. از هر 250 نفر مرد، یک نفر آن در طول زندگی مبتلا به سرطان بیضه می شود. سرطان بیضه دارای اهمیت خیلی زیادی است. اکثرا مردان جوان را گرفتار می کند. حداکثر شیوع سنی آن مابین 40-20 سالگی است. در حقیقت آن شایع ترین سرطان در مردان 40-20 ساله است. سرطان بیضه یک درصد کل سرطان های بدخیم در مردان را شامل می شود. در حدود 3-2 درصد موارد سرطان بیضه دو طرفه است. سرطان بیضه اگر به موقع تشخیص داده نشود، به سرعت در بدن پخش می شود.
یک عده فاکتورهای خطر آفرین وجود دارند که سبب شیوع زیاد سرطان بیضه در افرادی می شوند که دارای این فاکتورهای خطر هستند. سرطان بیضه بندرت قبل از 15 سالگی دیده می شود ولی انواعی از سرطان بیضه وجود دارند که حتی در شیرخواران نیز دیده می شوند. خوشبختانه سرطان بیضه از جمله سرطان هایی است که درمان های موثر برای آن وجود دارد. اگر به موقع تشخیص داده شود و درمان صحیح انجام شود، تا 90 درصد موارد را می توان با موفقیت درمان کرد.
حتی در مواردی که سرطان بیضه به سایر نقاط بدن دست اندازی کرده است، تا 80 درصد موارد قابل درمان است. شایع ترین علامت سرطان بیضه وجود یک توده بدون درد در داخل نسج بیضه می باشد. مثلا بیمار یک توده سفتی به اندازه فندق در داخل نسج بیضه لمس می کند. تقریبا 99 درصد توده های سفت در داخل نسج بیضه سرطان هستند. بنابراین هر توده داخل نسج بیضه سرطان است مگر اینکه خلاف آن ثابت شود. بیمار نباید به علت خجالت کشیدن، از مراجعه به پزشک خودداری نماید.
علائم سرطان بیضه به قرار زیر هستند:
1. شایع ترین علامت وجود یک توده بدون درد در داخل نسج بیضه است.
2. احساس درد حاد یا مبهم در کیسه بیضه یا قسمت تحتانی شکم.
3. بزرگ شدن سینه ها، بعضی از تومورهای بیضه ماده ای ترشح می کنند که سبب بزرگ شدن سینه ها در مردان می شوند.
4. احساس درد در قسمت تحتانی کمر که به علت دست اندازی تومور بیضه به ناحیه شکم می باشد و در مراحل پیشرفته بیماری دیده می شود.
5. یکی از محل های شایع دست اندازی سرطان بیضه، ریه ها می باشند که در آن بیمار ممکن است دچار سرفه با خلط خونی شود. اگر این علامت ایجاد شود، متاسفانه نشاندهنده مراحل بسیار پیشرفته بیماری خواهد بود.

درمان سرطان بیضه
در ابتدا برای درمان سرطان بیضه، باید بیضه همان طرف در آورده شود ولی کل درمان را شامل نمی شود. نوع درمان بعدی پس از در آوردن بیضه، بستگی به تشخیص پاتولوژی و وسعت بیماری دارد. بسته به شرایط بیمار می توان از پرتودرمانی، شیمی درمانی و جراحی استفاده کرد.

سرطان مثانه

علل سرطان مثانه
سرطان مثانه جزو سرطان هایی است که فاکتورهای خطر بسیار شناخته شده دارد و ما در زندگی خود می توانیم با تغییر این فاکتورها، شانس ابتلا به سرطان مثانه را نیز تغییر دهیم. عواملی که سبب افزایش خطر ابتلا به سرطان مثانه می شوند، به قرار زیر هستند:
* کشیدن سیگار: بزرگ ترین فاکتور خطر برای سرطان مثانه است. هر قدر مدت زمان مصرف سیگار بیشتر و تعداد آن زیادتر باشد، امکان ابتلا به سرطان مثانه بیشتر است. دود سیگار حاوی مواد شیمایی است که خاصیت سرطان زایی دارند. خطر ابتلا به سرطان مثانه در سیگاری ها 2.2 برابر جمعیت عادی است.
* قرار گرفتن در معرض مواد  شیمیایی: افرادی که به علت ماهیت شغل خود با مواد شیمایی و رنگی سروکار دارند (نساجی، رنگرزی، خشکشویی، پلاستیک، لاستیک، قطران، قیر، ذغال و غیره) خطر ابتلا به سرطان مثانه در آنها بیشتر است. افرادی که با این مواد سروکار دارند باید به طور دوره ای از نظر وجود احتمال سرطان مثانه بررسی شوند.
* سن: سرطان مثانه در زیر سن 40 سالگی نادر است. چون مواد شیمایی، سیگار و مواد سرطان زا نیاز به زمان دارند تا اثرات خود را ظاهر سازند ولی سرطان مثانه در هر سنی قابل رویت است.
* جنس: سرطان مثانه در مردان خیلی شایع تر از زنان می باشد.
* عفونت مکرر: عفونت مکرر مثانه و سنگ مثانه، فرد را مستعد ابتلا به سرطان مثانه می کند منتهی معمولا نوع سرطان این افراد از نوع خطرناک تر می باشد.

درمان سرطان مثانه چگونه است؟