یکی از چالش‌های موجود، مشکلات داروخانه‌ها به خاطر عدم پرداخت بدهی‌ها توسط سازمان‌های بیمه‌گر است؛ طرح تحول سلامت بدون توانمندسازی داروخانه‌ها ابتر باقی می‌ماند و این تجربه‌ای است که بسیاری از صاحبنظران به آن اذعان دارند.
انجمن داروسازان ایران، این خواسته‌ها و مطالبات را به صورت مدون و دسته بندی شده تهیه و ارائه کرده است اما هنوز پاسخ درخوری دریافت نکرده است.
سید هادی احمدی، عضو کارگروه اقتصاد انجمن داروسازان ایران اظهار داشت: متاسفانه داروخانه‌داران با سازمان‌های بیمه‌گر بر سر موضوع عدم پرداخت و عدم پاسخگویی مسئولان بیمه به داروخانه‌ها همچنان مشکل دارند.
وی گفت: ریشه این مشکلات به طرح تحول سلامت بازمی‌گردد؛ از آنجایی‌که برای طرح تحول سلامت، بستر مناسبی ایجاد نشده و منابع لازم دیده نشده، داروخانه‌داران را دچار معضلاتی کرده است و از طرفی منابع موجود تخصیص یافته نیز بیشتر به سمت کارانه پزشکان رفته است.
احمدی، ادامه داد: در واقع هزینه اختصاص یافته به کارانه پزشکان، از جیب داروسازان و داروخانه داران صرف شده است در صورتیکه طرح تحول سلامت یک چرخه است و قسمتی از این چرخه، داروخانه‌هاست؛ هرگاه یکی از این زنجیره‌ها نچرخد، این طرح دچار مشکلات عدیده می‌شود؛ علاوه بر هزینه از جیب داروخانه‌ها، پزشکان علوم آزمایشگاهی و کل کادر پزشکی نیز از طرح تحول سلامت متضرر شده‌اند.
بدهی بیمه‌ها به داروخانه‌داران، یک بحران ملی سلامت به وجود آورده است
این عضو کارگروه اقتصاد انجمن داروسازان ایران با بیان اینکه درحال حاضر، سازمان‌های بیمه‌گر در حدود 10 هزار میلیارد تومان بدهکار شده‌اند، افزود: همین امر باعث شده، بیمه نتواند به تعهدات خود نسبت به داروخانه‌ها، مراکز پزشکی و بیمارستان‌ها عمل کند؛ این وضعیت، یک بحران ملی سلامت به وجود آورده و باعث شده علیرغم تبلیغ بیمه‌ها برای ارائه خدمات به بیماران، دیگر داروخانه‌داران توان ارائه خدمات به بیمارانشان را نداشته باشند.
وی عنوان کرد: مدتی است که داروخانه‌ها توان خرید انسولین و داروهای گران قیمت را ندارند؛ دلیل این موضوع این است که بیمه سلامت از اسفند ماه سال 94 بدهی خود به داروخانه‌ها را پرداخت نکرده است؛ سازمان تامین اجتماعی بدهی خود برای دی ماه سال 94 را پرداخت نکرده و از خرداد 95 به بعد نیز پایبند به قراردادها نبوده و به تعهدات خود عمل نکرده است.
احمدی، با بیان اینکه داروخانه، ظرفیت و بنیه اقتصادی محدودی دارد، گفت: وقتی که طلب و بدهی ما پرداخت نشود، دیگر توان خرید دارو نداریم؛ اکثر همکاران تلاش می‌کنند، کار مریض خود را راه بیندازند اما مشکل تهیه دارو دارند؛ توان اقتصادی داروخانه‌ها کاهش یافته و امکان خرید برای برخی داروخانه‌داران وجود ندارد.
سازمان‌های بیمه گر، قانون و مصوبه مجلس شورای اسلامی را اجرا نمی‌کنند
این مسئول فنی داروخانه، گفت: در خصوص بیمه‌ها، مطابق نص صریح ماده 38 قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، مصوب 26 اسفند سال 93 ، سازمان‌های بیمه‌گر موظف به تامین ضرر و زیان موسسات پزشکی هستند؛ معادل نرخ اوراق مشارکت و باتوجه به اینکه موضوع پرداخت خسارت در مجلس تصویب و به تایید شورای نگهبان رسیده است، تعیین خسارت دیرکرد پرداخت، برای داروخانه‌ها کاملا قانونی است و از فروردین 94، عدم محاسبه و پرداخت آن به داروخانه‌ها تخلف محسوب می‌شود؛ این درحالیست که سازمان‌های بیمه گر تخلف می‌کنند و قانون و مصوبه مجلس شورای اسلامی را اجرا نمی‌کنند.
نقض سخن رهبری توسط سازمان‌های بیمه‌گر با عدم پرداخت به‌موقع بدهی‌ها
وی گفت: روی دفترچه سازمان بیمه خدمات درمانی، پیامی از مقام معظم رهبری چاپ شده است مبنی براینکه “بیمار و خانواده‌اش نباید دغدغه و رنجی، جز رنج بیماری داشته باشند”، در صورتیکه وقتی عملا وارد بحث کارکرد بیمه‌ها می‌شویم، مشاهده می‌کنیم که بیمه‌ها با عدم پرداخت به موقع، بیانات رهبری را نقض کرده‌اند.
احمدی، ادامه داد: اگر میخواهیم بیمار رنجی جز بیماری نداشته باشد، یک قدم این است که بدهی داروخانه‌ها پرداخت شود تا داروخانه توانایی خرید اقلام دارویی را داشته باشد؛ اخیرا مجلس شورای اسلامی در مصوبه‌ای تصویب کرد که 8 هزار میلیارد تومان اوراق مشارکت را در اختیار سازمان‌های بیمه‌گر قرار داده است؛ منتهی تا تامین منابع این اوراق و تبدیل به پول و پرداخت به داروخانه‌ها، زمان زیادی نیاز است.
این عضو کارگروه اقتصاد انجمن داروسازان ایران، با تاکید براینکه پرداخت بدهی سازمان‌های بیمه‌گر به داروخانه‌ها موجب تحقق بیانات رهبری است، گفت: طرح تحول سلامت طرحی است که به شرط ایجاد بستر مناسب و تامین منابع، بسیار خوب است؛ بدون منابع و بسترسازی مناسب نمی‌توان کار اقتصادی بزرگ کرد و تحول عظیمی را در ساختار نظام سلامت به وجود آورد.
منابع طرح تحول سلامت، بیشتر به سمت کارانه پزشکان رفته است
وی بار دیگر متذکر شد: مشکل اساسی طرح این است که منابع آن بطور کامل تخصیص نیافته و منابع تخصیص یافته، به طور مناسب توزیع نشده و بیشتر به سمت کارانه پزشکان رفته و به نوعی زیرمیزی تبدیل به رومیزی شده است؛ همین امر موجب شده تعدادی از پزشکان وارد این طرح شوند و به بیمارستان‌های دولتی بروند؛ درحالی که منابعی که برای این طرح اختصاص یافته باید به طور متناسب بین همه گروه‌های پزشکی تقسیم شود.
احمدی، با تصریح اینکه ما معتقدیم در این طرح داروخانه‌ها نادیده گرفته شده‌اند؛ افزود: به عنوان مثال در این طرح، ضریب K که برای خدمات دارویی درنظر گرفته شده بسیار ناچیز است؛ نباید خدمات دارویی که در داروخانه انجام می شود به ازای هر نسخه، 2 هزار و صد تومان باشد؛ افزایشی که برای سایر پزشکان در سال جدید در نظر گرفته شده بسیار بیشتر است اما برای داروسازان این افزایش و ضریب آن بسیار ناچیز است.
این داروخانه‌دار در پایان درخواست خود را مطرح کرد و گفت: انتظارمان این است که وزیر بهداشت در طرح تحول سلامت، داروساز و داروخانه‌دار را مورد اهمیت قرار دهد؛ چیزی جز اجرای قانون نمی‌خواهیم؛ اگر طرحی کپی برداری شده و قرار است در ایران اجرا شود، باید تمام جوانب آن دیده شده و منابعش به طور مساوی بین نیروهای پزشکی تقسیم شود.
عدم وجود منابع پایدار برای ادامه طرح تحول سلامت، گردش مالی داروخانه‌ها را دچار آسیب کرده است
عبدالمجید چراغعلی، رئیس دانشگاه داروسازی بقیه الله(عج) گفت: بدهی سازمان‌های بیمه‌گر به داروخانه‌ها به تعویق افتاده است و این باعث شده گردش مالی داروخانه‌ها آسیب ببیند؛ در نتیجه داروخانه‌ها نقدینگی لازم را برای خرید مجدد داروها ندارند.
وی افزود: اگر این شرایط ادامه پیدا کند و تصمیم جدی برای آن گرفته نشود، ممکن است عرضه دارو در داروخانه‌های کشور به خصوص بخش خصوصی که منابع مالی آنها به فروش دارو بستگی دارد، دچار مشکل شود.
رئیس دانشگاه داروسازی بقیه الله(عج) گفت: به طورکلی مشکلاتی در پرداخت‌های مالی بخش سلامت وجود دارد که وزیر بهداشت نیز اخیرا در مصاحبه با جراید به آن اشاره کرد و گفت؛ حدود 10 هزار میلیارد تومان بدهی سازمان‌های بیمه‌گر به نظام سلامت است که شامل بدهی به داروخانه‌ها و کارانه‌های پزشکان و … می‌شود.
چراغعلی خاطرنشان کرد: منابع مالی طرح تحول سلامت باید تأمین شود، افرادی که این طرح را از ابتدا اجرا کرده‌اند باید به فکر تأمین پایدار منابع مالی آن می‌بودند که احتمالاً به خوبی درباره این موضوع فکر نکرده‌اند؛ یکی از انتقاداتی که به طرح تحول سلامت وارد است در عین نکات مثبتی که داشته و موجب رضایتمندی بیماران شده و در خوب بودن برخی جنبه‌های طرح تحول سلامت تردیدی نیست، اما انتقاد وارده، عدم وجود منابع پایدار برای ادامه این طرح است.