ناهید پارسا با بیان اینکه اسیدفولیک یکی از ریزمغذی‌های مهم است که کمبود آن می‌تواند پیامدهای زیانبار بهداشتی، اجتماعی، اقتصادی و… متعددی به همراه داشته باشد، اظهار کرد: افزایش موارد نقایص مادرزادی لوله عصبی، بیماری‌های قلبی و عروقی و حتی برخی از سرطان‌ها به کمبود اسیدفولیک نسبت داده می‌شود.
وی با بیان اینکه اسیدفولیک یکی از ویتامین‌های گروه B و محلول در آب به شمار می‌رود، افزود: نقش اسیدفولیک در عملکرد طبیعی مغز حیاتی است و نقش مهمی در سلامت روانی ایفا می‌کند.
کارشناس مامایی و پرستاری مرکز بهداشت صومعه‌سرا با اشاره به اینکه اسیدفولیک به تولید DNA و RNAکمک می‌کند و در دوران‌های رشد سریع مانند کودکی، سنین بلوغ و بارداری مهم است، خاطرنشان کرد: اسیدفولیک ارتباط نزدیکی با ویتامین B۱۲ برای تنظیم تشکیل گلبول‌های قرمز داشته و به عملکرد مناسب آهن در بدن کمک می‌کند.
وی با یادآوری اینکه اسیدفولیک همراه با ویتامین‌های B۶ و B۱۲ میزان هموسیستئین خون را کنترل می‌کند، گفت: کمبود اسیدفولیک می‌تواند موجب کاهش رشد، التهاب زبان، کاهش اشتها، تنگی نفس، اسهال، تحریک‌پذیری، فراموشی، خواب‌آلودگی و اختلالات روانی شود.
پارسا، زنان باردار و سالمندان را بیشتر در معرض خطر کمبود اسیدفولیک دانست و عنوان کرد: در دوره سالمندی به علت مصرف کم میوه و سبزی و سوء تغذیه، دریافت اسیدفولیک کم است. سالمندانی که در خانواده‌های کم‌درآمد زندگی می‌کنند بیشتر در معرض خطر قرار دارند.
وی با بیان اینکه دلایل متعددی می‌تواند منجر به افزایش خطر کمبود اسیدفولیک شود، تصریح کرد: مصرف ناکافی مواد غذایی حاوی فولات در برنامه غذایی روزانه، روش‌های غذایی غلط مانند طبخ غذا در مدت طولانی و با آب زیاد، سوء جذب به علت بیماری‌های روده کوچک و بیماری‌های معده، افزایش نیاز در دوران بارداری و شیردهی، نوزادان نارس و در سنین بلوغ از جمله دلایل منجر به افزایش خطر کمبود اسیدفولیک است.
پارسا با اشاره به اینکه افرادی که دچار کمبود آهن یا کمبود ویتامین Cهستند در معرض خطر کمبود اسیدفولیک قرار دارند، گفت: اسیدفولیک از چند راه می‌تواند از قلب محافظت کند. فولات می‌تواند عوامل خطر بیماری‌های قلبی شامل کلسترول و هموسیستئین بالا را کاهش دهد. این عوامل می‌توانند به عروق خونی لطمه بزنند.
وی با بیان اینکه فولات نه تنها از بروز آترواسکلروز پیشگیری می‌کند بلکه به عملکرد بهتر عروق خونی کمک می‌کند تا جریان خون را به قلب افزایش دهد، افزود: این مهم از بروز آنژین صدری و حملات قلبی پیشگیری کرده و خطر مرگ ناشی از حملات قلبی را کاهش می‌دهد.
کارشناس مامایی و پرستاری مرکز بهداشت صومعه‌سرا ادامه داد: مطالعات نشان می‌دهد بیمارانی که میزان هموسیستئین آنها بالا است، حدود ۱.۷ بار بیشتر در معرض پیشرفت بیماری‌های عروق قلب قرار می‌گیرند. همچنین این افراد ۲.۵ بار بیشتر در معرض حمله‌قلبی قرار دارند.
وی با یادآوری اینکه اسیدفولیک و ویتامین B۱۲ برای سلامتی سیستم عصبی و کاهش هموسیستئین خون حیاتی هستند، متذکر شد: هموسیستئین بالا ممکن است در ایجاد بیماری‌هایی مانند بیماری‌های قلبی، افسردگی و آلزایمر موثر باشد.
پارسا با بیان اینکه مطالعات نشان داده است که افسردگی با میزان اسیدفولیک بیش از هر ماده مغذی دیگری ممکن است در ارتباط باشد، ابراز کرد: کمبود اسیدفولیک در شیوع بالای افسردگی در سالمندی نقش مهمی دارد.
وی با اشاره به اینکه اسیدفولیک احتمالا در پیشگیری از بروز برخی از انواع سرطان‌ها بویژه سرطان کولون، سینه، مری و معده موثر است، گفت: اکثر منابع غذایی غنی از اسیدفولیک علاوه بر افزایش میزان دریافت فولات مورد نیاز بدن، می‌توانند از طرق دیگری در سلامتی فرد نقش مهمی را به دلیل اینکه منابع خوبی از ویتامین‌ها و مواد معدنی، دارای فیبر بالا، دارای چربی کم و فاقد کلسترول هستند، ایفا کنند.
پارسا، منابع حاوی اسیدفولیک را شامل اسفناج، سبزی‌های برگ سبز و تیره، شلغم، چغندر، لوبیای سویا، سبزی‌های ریشه‌ای، غلات کامل، جوانه گندم، انواع حبوبات، ماهی آزاد، پرتقال و توت فرنگی دانست و عنوان کرد: در حدود ۵۰ تا ۹۰ درصد از اسیدفولیک در هنگام ذخیره، طبخ با درجه حرارت بالا یا فرآیند مواد غذایی از دست می‌رود.
- راه‌های حفظ اسید فولیک در مواد غذایی
کارشناس مامایی و پرستاری مرکز بهداشت صومعه‌سرا در پایان به نکات و راه‌های حفظ اسیدفولیک در مواد غذایی اشاره و اظهار کرد: میوه‌ها و سبزیجات به صورت خام مصرف شود، سبزی‌ها با آب کم پخته شود، در صورت پختن سبزی‌ها در آب، مجددا آب آن در انواع سوپ و خورش‌ها استفاده شود. سبزی‌های تازه در یخچال نگهداری شوند و از خیساندن مواد غذایی در آب به مدت طولانی ممانعت شود.
آیا کسی به کمبود اسیدفولیک مبتلا می شود؟