یکی از خوانندگان ایران بانو ضمیمه روزنامه ایران پرسیده است: خانم 29 سالهای به مطب مراجعه میکند. یک کودک پنج ساله دارد، حدود دو سال کودکش را شیر داده، اما همچنان ترشح شیر، از سینه دارد. سیکل ماهانه نامرتب است هردو، سه ماه یکبار عادت میشود. معاینه سینه نرمال است. فقط با فشاردادن سینه، ترشح شیری رنگی از سینه خارج میشود، می خواهد علت این ترشح نابجا را بداند و ترشح شیر قطع شود.
پاسخ متخصص:
ترشح نوعی مایع شیری از سینه در زمانی غیراز شیر دهی دراصطلاح گالاکتوره گفته میشود. گالاکتوره سفید یا شفاف است اگر ترشح زرد یا سبز باشد دیگر گالاکتوره نیست و باید بیماریهای موضعی سینه بررسی شود و در صورتی که ترشح خونی باشد باید بدخیمیها ارزیابی شوند. خانمی که سابقه بارداری ندارد اما ترشح شیری از سینه دارد یا خانمی که حداقل یکسال از شیر گرفتن کودکش گذشته اما همچنان خروج شیر از سینه دارد تحت عنوان گالاکتوره ارزیابی میشود. خروج شیر ممکن است از یک سینه یا هردو سینه باشد. گالاکتوره میتواند باعث بهم خوردن سیکل عادت ماهانه شود بهصورتی که عادت ماهانه تأخیر داشته باشد یا حتی باعث نازایی شود.
علل مختلفی برای تولید و ترشح شیر از سینه در زمان نامناسب وجود دارد. بعضی از داروها میتوانند باعث این مشکل شوند در صورتی که با قطع دارو ترشح قطع شد، تشخیص مشخص میشود. گاهی کم کاری تیروئید مسبب گالاکتوره است و با تجویز هورمون تیروئید ترشح شیر قطع میشود. مصرف بیش از حد استروژن مثلاً در قرصهای ضد بارداری با دوز بالا هم میتواند باعث ترشح شیر نابجا شود و 3 تا 6 ماه بعد از قطع قرص، ترشح شیر قطع میشود. البته چون بیشتر قرصهای بارداری با دوز کم مصرف میشود این پدیده نادر است. یکی از علل مهم وقابل توجه گالاکتوره، تومورهای هیپوفیز است که ممکن است همراه سردرد باشند و با روشهای تصویربرداری مشخص میشوند.
برای قطع ترشح شیر ابتدا باید علت آن را پیدا کرد وبراساس علت درمان کرد. یکی از روشهای تشخیصی، آزمایش خون واندازهگیری هورمون شیردهی یا همان پرولاکتین است درصورتی که مقدار هومون شیردهی بالا باشد میتوان از داروهایی مثل بروموکریپتین و کابرگولین برای درمان استفاده کرد.با درمان گالاکتوره و پایین آمدن سطح هورمون شیردهی بسیاری از مشکلات خانم ها از جمله نازایی و تأخیر قاعدگی هم درمان میشود.
لینک مرتبط: آیا شیر مادر نوزاد را در برابر عفونت محافظت می کند؟!