بدقلقی یا کج‌خلقی معادل عاطفی یک طوفان تابستانی است که سریع و ناگهان رخ می‌دهد و گاهی شدیدتر از آن است که تصورش را می‌کردید. دارید با فرزندتان در رستوران شام می‌خورید و از غذایتان لذت می‌برید که ناگهان کودک شروع به آه و ناله می‌کند و می‌گوید به خانه برگردیم. خوشبختانه، کج‌خلقی در سنین پیش دبستانی شیوع کمتری دارد. اما زمانی که یک کودک پیش دبستانی کج‌خلقی کند، همه چیز را به هم می‌ریزد. کج‌خلقی در این سنین می‌تواند تا سنین مدرسه نیز ادامه یابد و با علائم شدیدتری ظاهر شود.
شاید فکر کنید کج‌خلقی از نشانه‌های یک شخصیت پرتوقع است؛ اما کج‌خلقی تا حدی یک امر طبیعی است. کج‌خلقی رفتاری است که کودک در مواجهه با سرخوردگی ناشی از یک وضعیت خاص از خود نشان می‌دهد. وضعیتی که صرفا موجب ناراحتی او شده است.
داشتن احساسات ضد و نقیض اغلب علت اصلی کج‌خلقی کودکان پیش دبستانی است. البته این مسئله باعث نمی‌شود که کودک کنترل را از دست بدهد، اما ممکن است او را دچار لغزش کند. خستگی، ترس و طرد شدن توسط همسالان، از جمله مسائلی هستند که باعث بروز کج‌خلقی در کودکان می‌شوند.
کج‌خلقی صورت خوشی ندارد. کودک در این حالت با لگدپرانی، جیغ زدن یا بالا و پایین پریدن سعی در بروز احساسات درونی‌اش دارد که به تدریج فروکش کرده و به حالت عادی برمی‌گردد.
خونسردی خود را از دست ندهید. ممکن است بخواهید از اتاق بیرون بروید، اما این کار صرفا باعث تحریک بیشتر کودک می‌شود. طوفان احساسات برای کودک یک امر ترسناک است. بنابراین، باید در کنارش بمانید. هنگامی که فرزندتان کج‌خلقی می‌کند، به حرف‌هایتان گوش نخواهد کرد. با این حال، اگر سرش داد بزنید یا تهدیدش کنید، واکنش نشان خواهد داد.
توجه داشته باشید که شما یک فرد بالغ هستید. مهم نیست کج‌خلقی کودک تا کجا پیش برود، هرگز به خواسته‌های غیرمنطقی او تن ندهید و با کودک جیغ جیغوی خود مذاکره نکنید. در غیر این صورت، کودک از این رفتار برای فشار آوردن به شما استفاده خواهد کرد. مسئله‌ای که در آینده به بروز رفتارهای ناهنجار دیگر منجر خواهد شد. کج‌خلقی به اندازه کافی برای کودک ترسناک هست؛ اگر شما هم کنترل‌تان را از دست بدهید، از این هم ترسناک‌تر خواهد شد.
اگر کج‌خلقی کودک پیش دبستانی شما تا جایی پیش برود که منجر به ضرب و شتم افراد و حیوانات خانگی یا پرتاب کردن اشیاء شود، باید او را بردارید و به یک جای امن و بی‌خطر منتقل کنید تا نتواند به خود و دیگران آسیب بزند. دلیل این کار را به او بگویید و به او بفهمانید تا زمانی که آرام شود در کنارش خواهید بود.
پس از ختم قائله با کودک صحبت کنید. وقتی طوفان فروکش کرد، او را صدا زده و با او درباره اتفاقات پیش آمده صحبت کنید. ساده حرف بزنید و به او بفهمانید که احساس سرخوردگی‌اش را درک می‌کنید. به عنوان مثال، اگر کودک از غذا ناراضی است، بگویید «می‌دانم چون غذای امروز چندان مطابق میلت نبود، عصبانی شدی». اگر اینطور عمل کنید، خواهید دید که کودک واکنش بهتری به شما نشان خواهد داد. آرام باشید و با لبخند به او بگویید چون با جیغ و فریاد حرف می‌زده، متوجه منظورش نشده‌اید. اما حالا که آرام شده است، می‌توانید به حرف‌هایش گوش کنید و به مشکلش رسیدگی کنید. در آخر بهتر است او را در آغوش بگیرید.
سعی کنید از عوامل محرک کج‌خلقی دوری کنید. به عوامل محرک توجه کنید و فرزندتان را از آنها دور کنید.
• مطمئن شوید که او به اندازه کافی استراحت می‌کند و با شما غذا می‌خورد. بسیاری از موارد کج‌خلقی زمانی بروز پیدا می‌کنند که کودک خسته یا گرسنه است.
• قبل از شروع یک فعالیت جدید به آرامی به او هشدار دهید. بگذارید بداند چه موقع زمین بازی را ترک می‌کنید یا برای شام به اتاق پذیرایی می‌روید. با این کار، این شانس را به او می‌دهید که به جای واکنش نشان دادن، خود را با شرایط جدید وفق دهد.
• چند انتخاب محدود به او بدهید. کودک پیش دبستانی از یک سو با حس استقلال خود و از سوی دیگر با خواسته‌های گوناگون از جانب شما، دوستان و معلمانش مواجه است. بنابراین، به او اجازه دهید خودش انتخاب کند. هیچ‌کس دوست ندارد به او بگویند چه کار باید بکند. بنابراین بگذارید کودک خودش تصمیم بگیرد تا احساس کند کنترل اوضاع را در دست دارد.
مراقب نشانه‌های استرس باشید. کج‌خلقی روزانه یک بخش کاملا طبیعی از روال روزمره کودکان پیش دبستانی است؛ با این حال، باید مراقب مشکلات بزرگ‌تر باشد. آیا اخیرا تحولی در خانواده‌تان رخ داده؟ در چند وقت اخیر بیش از حد مشغول بوده‌اید؟ بین شما و همسرتان مشکلی وجود دارد؟ مسائلی از این دست می‌توانند کج‌خلقی کودک را تحریک کنند.
منبع: babycenter
چرا کودکم بدقلقی می‌کند و چطور آن را کنترل کنم؟
مهرناز زاوه
شاید فکر کنید کج‌خلقی از نشانه‌های یک شخصیت پرتوقع است؛ اما کج‌خلقی تا حدی یک امر طبیعی است. کج‌خلقی رفتاری است که کودک در مواجهه با سرخوردگی ناشی از یک وضعیت خاص از خود نشان می‌دهد. وضعیتی که صرفا موجب ناراحتی او شده است.
آیا این مطلب برای شما مفید بود؟