علت بروز این بیماری به طور دقیق مشخص نیست اما گفته می شود عوامل ژنتیکی و برخی عوامل محیطی مانند آلودگی هوا و سبک نادرست زندگی در بروز آن نقش دارند.
این بیماری با از دست دادن حافظه کوتاه مدت، فراموش کردن آدرس ها و اسامی آغاز می شود و به تدریج تا جایی پیش می رود که فرد بیمار حتی مسیر بازگشت به خانه خود را فراموش می کند.
این بیماری سبب از دست رفتن تدریجی و مداوم مغز شده و حتی می تواند روی صحبت کردن، فکر کردن و انجام فعالیت های روزانه فرد تاثیر بگذارد؛ البته میزان تحلیل مغز در همه افراد مبتلا یکسان نیست برخی در همان مراحل اولیه بیماری توانایی انجام فعالیت های روزانه خود را از دست می دهند، اما برخی دیگر ممکن است در مراحل بعدی بیماری با این مشکلات مواجه شوند.
آلزایمر معمولا در سنین بالای 60 سال بروز می کند؛ البته گرچه در جامعه ما به دلیل جمعیت بالای جوان، شمار مبتلایان به این بیماری کمتر از سایر کشورها به خصوص کشورهای اروپایی است، اما با توجه به جمعیت در حال رشد سالمندان کشور، لازم است در زمینه راه های پیشگیری از این بیماری ناتوان کننده از همین اکنون اندیشیده شود.
دکتر محمدتقی جغتایی رئیس انجمن علوم اعصاب ایران در این مورد توضیح داد: وضعیت ما نسبت به کشورهای دیگر بهتر است زیرا هنوز جمعیت سالمند ما به اندازه کشورهای اروپایی نشده و افراد سالمند در خانواده ها و اجتماع حضور بهتری دارند ولی نگرانی هایی در این زمینه وجود دارد زیرا سن امید به زندگی در حال افزایش است و ادامه همین روند منجر به افزایش شمار مبتلایان به این بیماری در کشور می شود.
علل بروز
رئیس انجمن علوم اعصاب ایران با یادآوری اینکه علت دقیق بروز آلزایمر هنوز ناشناخته است، گفت: با این حال در مطالعات صورت گرفته عوامل ژنتیکی و عوامل محیطی مانند آلودگی هوا، زیاد ماندن در فضاهای بسته، انجام بازی هایی که خلاقیت در آنها نیست، استفاده بیش از حد از رسانه ها، بی تحرکی، رژیم غذایی نامناسب و حاوی چربی ها، کربوهیدرات ها و قندها از جمله عوامل موثر در بروز آلزایمر عنوان شده اند.
پیشگیری
جغتایی بر اصلاح سبک زندگی و داشتن فعالیت بدنی و رژیم غذایی مناسب در پیشگیری از آلزایمر تاکید و اظهار کرد: زمانی که فردی تحرک بدنی یا فعالیت خلاقانه دارد، فاکتورهای رشد مغز او اگر در دوران کودکی باشد، رشد می کند و اگر در دوران بزرگسالی باشد، سبب حفظ توانایی های مغز شده و آنها را ارتقا می دهد.
وی افزود: حدود سه دهه پیش این فاکتورهای مغزی شناسایی شدند؛ مطالعات نشان می دهد وقتی فرد فعالیت بدنی و فعالیت خلاقانه دارد، میزان فاکتورهای رشد مغز او زیاد می شوند.
جغتایی به نقش تغذیه سالم در حفظ توانایی فاکتورهای مغزی اشاره کرد و گفت: همچنین زمانی که فرد از مواد حاوی آنتی اکسیدان ها مانند میوه ها و همچنین حبوبات استفاده می کند، میزان فاکتورهای رشد مغزی او زیاد می شود و میزان توانمندی های مغزی او افزایش می یابد.
وی با تاکید بر لزوم کاهش استرس های روزانه افزود: انجام امور خلاقانه مانند حل کردن جدول در میانسالی، حل مسائل ریاضی، اندیشیدن در مورد حل مشکلات و مسائل پیچیده زندگی و مسافرت با خانواده نیز می تواند در پیشگیری از این مساله موثر باشد.
جغتایی ادامه داد: برخی تصور می کنند که اگر حفظیات خود را افزایش دهند به حافظه کمک می کند این درحالی است که این روش موجب جلوگیری از اختلالات حافظه نمی شود؛ زمانی از بروز اختلالات حافظه جلوگیری می شود که فرد ذهن خلاق داشته باشد، کارهای خلاقانه انجام دهد، مشکلات پیچیده را حل کند، در محیط های علمی باشد، کتاب بخواند و کمتر تلویزیون تماشا کند.
آلزایمر جوانی
رئیس انجمن علوم اعصاب ایران در مورد برخی مطالب منتشرشده که در آن از بروز آلزایمر جوانی نام برده شده است، گفت: نام فراموشی هایی را که در سن جوانی بروز می کند، نمی توان آلزایمر گذاشت؛ اینها اختلالات موقتی در حافظه و یادگیری هستند که از آنها تحت عنوان فراموشی های موقتی نام برده می شود و بیشتر به دلیل مشغله های زیاد زندگی های ماشینی، بروز می یابند.
جغتایی افزود: البته ممکن است برخی افراد به دلیل داشتن سابقه ژنتیکی قبل از دوره میانسالی یا در آستانه ورود به این دوره به این بیماری مبتلا شوند.
برنامه وزارت بهداشت برای پیشگیری از افزایش آلزایمر
مشاور وزیر بهداشت و دبیر شورای راهبردی توانبخشی اظهار کرد: وزارت بهداشت با توجه به افزایش جمعیت سالمند کشور در حوزه معاونت بهداشت و دفتر سالمندی با همکاری حوزه توانبخشی وزارتخانه برنامه ای در راستای راه اندازی کلینیک های حافظه در کشور در دست انجام دارد.
جغتایی افزود:همچنین دوره های آموزشی برای روانشناسان، پزشکان، پرستاران و کارشناسان روانپزشکی طراحی شده تا آنها آموزش ببینند و در این کلینیک ها که به تدریج در کشور توسعه می یابد، ارائه خدمت کنند.
وی ادامه داد: در این کلینیک ها افرادی که در معرض اختلالات حافظه هستند و ممکن است این اختلالات در آینده به آلزایمر تبدیل شود، شناسایی شده و با انجام مداخلات شناختی و درمانی، اقدامات پیشگیرانه برای آنها آغاز می شود.
لینک مرتبط: با این تست ساده آلزایمر را زودتر تشخیص دهید!