پرهاکلامپسی نوعی اختلال است که در دوران بارداری رخ میدهد و از ویژگیهای بارز آن میتوان به فشار خون بالا در سه ماهه دوم یا سوم بارداری اشاره کرد. بیماریها یا عوامل مختلفی ممکن است به پرهاکلامپسی منتهی شوند، اما محققان هنوز به علت اصلی آن در تحقیقاتشان اشاره نکردهاند. در واقع در این تحقیقات بیشتر به اختلالات خودایمنی، مشکلات رگهای خونی، رژیم غذایی نادرست و عوامل ژنتیکی پرداخته شده و نمیتوان حکم قطعی درباره علت اصلی آن صادر کرد.
اگرچه همه زنان در معرض خطر هستند، آنهایی که چاقند، آنهایی که برای بار اول باردار میشوند و یا قرار است چندقلو بزایند، یا سنشان بالاتر از ۳۵ بوده، سابقه دیابت دارند، فشار خون بالا دارند و یا از بیماری کلیوی رنج میبرند، خطر پرهاکلامپسی در آنها بالاتر است.
به مانند اکثر بیماریها، شناسایی بهموقع پرهاکلامپسی منجر به درمان بهتر آن خواهد شد و دانستن نشانهها و علائم آن راز تشخیص سریع آن محسوب میشود. به خاطر داشته باشید که همه زنان دچار ناخوشی یا شکل حاد این بیماری نخواهند شد، اما پرهاکلامپسی که ممکن است در مواقعی خیلی حاد باشد، میتواند در قالب تشنج بارداری آغاز شده و پیشرفت کند؛ تشنجی که به بیماریهای مغزیای که فرد از قبل داشته هیچ ربطی ندارد. اگر خطر پرهاکلامپسی در شما بیشتر است، سعی کنید با پزشک متخصصتان درباره خطرات و تشخیص آن صحبت کنید.
آیا پرهاکلامپسی دارای علائم قابل تشخیص است؟
بسیاری از زنان بارداری دچار تورم پا، تورم صورت و دستها و نیز افزایش ناگهانی وزن میشوند، همه اینها میتواند نشانههای پرهاکلامپسی باشد. اگر از این علائم پرهاکلامپسی یا هر یک از عوامل زیر رنج میبرید، سعی کنید بلافاصله به پزشک متخصصتان مراجعه کنید:
-سردردهای مداوم
-درد سینه یا معده
-تندمزاجی
-کم شدن میزان ادرار
-حالت تهوع
-استفراغ
اگر وضعیتتان آمیختهای از فشار خون بالا، وجود پروتئین در ادرار و سایر علائم مادرانه باشد، پزشک تشخیص خواهد داد که دچار بیماری پرهاکلامپسی هستید. سندروم HELLP، که نوع حادی از پرهاکلامپسی است هم ممکن است در وضعیتی که سطح آنزیمهای کبدی یا میزان پلاکتهای غیرعادی خون بالا باشد، تشخیص داده شود.
نحوه درمان پرهاکلامپسی به چه صورت است؟
اگرچه زایمان یکی از راههای درمان پرهاکلامپسی محسوب میشود، پزشک شما تصمیم خواهد گرفت تا به طور دقیقتری وضعیت بارداریتان را در بیمارستان بررسی کند، و اگر پرهاکلامپسیتان خفیف باشد این کار در خانه انجام خواهد شد تا زمانی که نوزاد، شانس تولد سالم را داشته باشد. توصیههای پزشک عبارت است از:
-استراحت (روی تخت)، و ترجیحا خوابیدن به پهلوی چپ
-نوشیدن آب زیاد به طور روزانه
-چکآپهای مکرر برای اطمینان از اینکه وضعیت بچه خوب است
-مصرف داروهایی برای کمک به کنترل فشار خون (البته در پارهای موارد)
اگر هریک از علائم بیماریتان بدتر شده یا دچار علائم جدیدی شدید، بلافاصله پزشک را در جریان بگذارید. بر اساس سن بچه داخل شکم، آمپولهای استروئید به شما تزریق خواهد شد تا سرعت رشد ریههای نوزاد را افزایش دهد.
اگر پرهاکلامپسیتان حاد باشد، پزشک تصمیم خواهد گرفت بچه را زودتر به دنیا بیاورد، خصوصا اگر بچه داخل رحم وضعیت مناسبی نداشته و یا فشار خون شما خیلی بالا باشد. به طور طبیعی، پزشک در این شرایط تا هفته سی و هفتم بارداری صبر میکند و بعد وارد عمل میشود.
آیا ممکن است این بیماری اثرات طولانیمدت بر سلامتی مادر و بچه داشته باشد؟
مادرانی که نوزادشان را زودتر از موعد به دنیا میآورند دچار مشکلاتی خواهند شد. هرازگاهی مادر دچار مشکلات حادی از جمله مشکلات خونریزی، بازشدگی یا انفصال زودهنگام جفت از رحم و یا پارگی کبد خواهد شد. مرگ مادر به خاطر پرهاکلامپسی از موارد نادر است.
در اکثر موارد، میزان فشار خون ممکن است در هفته اول بعد از زایمان افزایش پیدا کند اما ظرف شش هفته بعد از زایمان به سطح عادی خود بازمیگردد. وقتی دچار پرهاکلامپسی باشید، خطر پیشرفت این بیماری در زایمانهای بعدی افزایش خواهد یافت.
تحقیقات نشان میدهد زنانی که سابقه پرهاکلامپسی دارند، خطر بالارفتن فشار خون در آنها چهار برابر، و خطر بیماری ایسکمیک قلب، حمله قلبی و سکته مغزی در مقاطع دیگری در زندگی آنها افزایش خواهد یافت.
حتی اگر بچهای در کار نباشد در موارد حاد پرهاکلامپسی، زنان و اعضای خانواده به لحاظ احساسی آسیب میبینند. مشاوره یکی از راهکارهایی است که همراه با حمایت سایر افرادی که تجربه مشابهی داشتهاند میتواند در حل این مشکل بسیار راهگشا باشد.
منبع: healthywomen