دکتر غلامحسین رمضانی
فوق تخصص دندانپزشکی کودک، به این سوال پاسخ می‌دهد
برای کاهشدندان درد کودک چه کنیم؟
وقتی کودک‌تان درد دندان دارد اولین کار این است که آرامش خود را حفظ کنید. بعد از آن با یک پارچه نرم و تمیز صورت نوزاد را تمیز کرده و بزاق او را پاک کنید تا جلوی بثورات پوستی را بگیرید. بعد از آن می‌توانید از روش‌هایی برای کاهش درد استفاده کنید. با یک پارچه تمیز لثه‌های کودک را ماساژ دهید تا درد کمتر شود. می‌توانید از خوراکی‌هایی مثل هویج یا دندانک‌هایی که در داروخانه‌ها به فروش می‌رسند، استفاده کنید. به هیچ عنوان از مواد بی‌حس‌کننده برای تسکین درد استفاده نکنید. بهتر است بعد از 6ماهگی اولین مراجعه به دندانپزشک را برای کودک‌تان انجام دهید تا همه چیز تحت کنترل باشد.
زمان دندان درآوردن!
دندان درآوردن نوزادان معمولا در سنین ۶ تا ۲۴ماهگی اتفاق می‌افتد. اما ممکن است در اوایل ۳ماهگی یا حتی اواخر ۱۲ماهگی نیز رخ دهد. دندان‌های فک پایین جلو، اول از همه درمی‌آیند، بعد نوبت به دندان‌های فوقانی جلو می‌رسد. مسلما همه می‌دانیم که دندان درآوردن کودکان تا چه حد دردناک است و این موضوع می‌تواند گریه و بی‌قراری را به‌دنبال داشته باشد.
چه نشانه‌هایی دارد؟
با اینکه دندان درآوردن دردناک است، خیلی از نوزادان گریه نمی‌کنند. درواقع، آنها نمی‌توانند درد و ناراحتی محسوس در اطراف لثه خود را درک کنند، بنابراین گاهی به شکل دیگری با آن برخورد می‌کنند که در هر یک از نوزادان علائم مختلفی دارد. نوزاد از دهانش حباب خارج می‌کند و این مهم‌ترین نشانه‌ای است که هنگام دندان درآوردن نوزاد مشاهده می‌شود. آب دهان نوزاد به این خاطر سرازیر نمی‌شود که جلوی او دسر، شکلات یا آبنبات می‌خورید. او دارد دندان در می‌آورد.
ممکن است نوزاد تحریک‌پذیر شده و بی‌قراری کند. در این صو رت نوزاد داد می‌زند و بی‌دلیل صداهای بلندی از خود در می‌آورد. این مسئله جای نگرانی ندارد. این تنها راهی است که می‌تواند دردش را به شما نشان دهد. ناراحت نباشید، لثه‌های او را بررسی کنید. خواهید دید که نوزاد دارد دندان در می‌آورد.
شاید بی‌اشتها شود
ممکن است نوزاد از خوردن و نوشیدن سر باز زند. باید بدانید درد ناشی از دندان درآوردن اشتهای او را کور می‌کند. پس هرگز به زور به نوزاد غذا ندهید. در عین حال ممکن است انگشتان دست شما یا هر چیزی که نزدیکش باشد را گاز بگیرد. جویدن یا گاز زدن هر چیزی کمک می‌کند که لثه نوزاد تا مدتی تسکین پیدا کند.
چه کاری می‌توان انجام داد؟
وقتی مطمئن شدید که کودک‌تان در حال دندان درآوردن است، با توصیه پزشک سعی کنید از اقدامات زیر برای تسکین لثه دردناک نوزادتان استفاده کنید.
قبل از هر چیز آرام باشید: قبل از اینکه بتوانید به کودک‌تان رسیدگی کنید، باید بتوانید آرامش خود را حفظ کنید. وقتی آرام باشید می‌توانید به‌راحتی از پس مشکل دندان درد نوزاد برآیید. آرامش خود را به کودک‌تان هم منتقل کنید و سعی کنید او را آرام کنید.
سر و صورت نوزاد را تمیز نگه دارید:
یک پارچه نرم و تمیز بردارید و بزاق دهان نوزاد را از روی دهان و گردن پاک کنید تا نوزاد دچار بثورات پوستی روی صورت و گردن نشود. هر کاری می‌توانید، بکنید تا نوزاد از درد و ناراحتی رهایی پیدا کند. راه‌های زیادی برای اطمینان از بهداشت دهان و دندان نوزادان وجود دارد.
لثه‌ها را آرام کنید: از استعمال هر نوع ژل بی‌حس‌کننده برای تسکین درد نوزاد اکیدا خودداری کنید. فقط کافی است اگر می‌توانید لبه‌های برجسته دندان نوزاد را ببینید، موقع گریه و شیون با یک انگشت یا پارچه تمیز لثه او را ماساژ دهید.
از خوراکی‌ها استفاده کنید:
می‌توانید یک تکه سبزی سرد مانند هویج به نوزادتان بدهید تا به آن گاز بزند. اما حتما تمام مدتی که هویج دست نوزادتان است، مراقب باشید. اگر نوزاد یک تکه کوچک از هویج را گاز بزند و بخواهد قورت دهد، این احتمال وجود دارد که دچار خفگی شود.
از دندانی کمک بخواهید:
گاز زدن دندانی می‌تواند درد دندان درآوردن را کاهش دهد.
پس یک دندانی ژله‌ای، آبی یا پلاستیکی برای نوزادتان بخرید.
می‌توانید دندانی را در یخچال بگذارید تا سرد شود، اما از منجمد کردن آن خودداری کنید، چون به لثه نوزاد آسیب می‌رساند.
دارو باید آخرین گزینه شما باشد: سعی کنید از تمام راه‌های ممکن برای تسکین درد و ناراحتی نوزاد استفاده کنید؛ چون هیچ راه دیگری برای برطرف کردن درد ناشی از دندان در آوردن وجود ندارد. اگر نوزاد درد شدیدی را تحمل می‌کند، می‌توانید هر ۶ یا ۸ساعت یک‌بار از داروی پاراستامول استفاده کنید. البته در این باره حتما باید با پزشک مشورت کنید.
با اینکه شواهد علمی چندانی در این راستا وجود ندارد، گفته می‌شود که هومیوپاتی هم به تسکین درد نوزادان حین دندان درآوردن کمک می‌کند.
چه زمانی به دندانپزشک مراجعه کنید؟
با اولین رویش دندان کودک شما بهتر است به دندانپزشک مراجعه کنید. این ویزیت اولیه معمولا باید بین 6 تا 8ماهگی انجام شود و از آن به بعد فرزندتان تحت‌نظر دندانپزشک باشد.
برای مثال کودکانی که دچار مشکل رشدی هستند، شاید نیاز به کنترل بیشتری داشته باشند.
شاید فرزند شما دچار بیماری باشد که شما یا حتی پزشک اطفال‌تان آن را تشخیص نداده باشید چراکه اولین علائم برخی بیماری‌ها در دهان ظاهر می‌شوند. از این نظر بهتر است بین 6ماه تا یک‌سالگی ویزیت اولیه اطفال را انجام دهید. به‌علاوه بهتر است اولین مراجعه کودک به دندانپزشکی زمانی باشد که هیچ‌گونه مشکل خاصی نداشته باشد و تنها در حد یک ویزیت باشد چراکه باید اولین ویزیت با یک خاطره خوب انجام شود.
قسمت دوم این مقاله را از اینجا بخوانید
منبع: مجله ی سیب سبز