بسیاری از کارشناسان و صاحب نظران حوزه خانواده معتقدند،زن و مرد دو عنصر متفاوت از یکدیگر به شمار می روند که در عین وجود وجه تمایزات و تفاوت های جدی،مکمل یکدیگر نیز محسوب می شوند و نادیده گرفتن یا کم توجهی به این نقش و کارکردِ مکمل و تکمیلی، ظهور و بروز انسدادها و مشکلات احتمالی را در زیر سقف مشترک تسهیل و تسریع می کند.
مریم فضلی،جامعه شناس و آسیب شناس مسائل اجتماعی، با اشاره به این نقش و کارکرد حائز اهمیت میان زوجین اظهار داشت:گذشت،سعه صدر و افزایش آستانه تحمل زنان در مواقعی که همسر آنها در معرض استرس ها و فشارهای روحی،روانی و مالی متعددی قرار گرفته،نقش بسزایی در برون رفت از ناملایمات مذکور ایفا خواهد کرد.
وی افزود:چنین ایفایِ نقش سازنده ای در مواقع بحرانی،یکی از رموز موفقیت در برون رفت از چالش ها و عبور از فراز و نشیب های زندگی مشترک به شمار می رود که تحقق آن مستلزم رعایت اصول و قواعد خاص به خود خواهد بود.
حفظ خونسردی،نخستین گام موثر در مدیریت بحران
فضلی با اشاره به لزوم حفظ خونسردی زوجه در مواقع حساس و بحرانی زندگی گفت:به واقع نقطه سرنوشت ساز در هر زندگی به زمانی معطوف می شود که قرار است تصمیمات جدی و موثر اتخاذ شود و لازمه و پیش نیاز تحقق این امر خطیر را باید در حفظ خونسردی جستجو کرد.
وی افزود:طبیعتا در شرایط عادی،امور به سادگی طی طریق می کند،اما توان مدیریت بحران در مقاطع حساس زندگی، مولفه ای خطیر در مرتفع نمودن و پشت سر گذاشتن مشکلات و چالش های احتمالی محسوب می شود.
این آسیب شناس اجتماعی گفت:بعضا مشاهده می شود که برخی از زوجه در مواقع حساس و بحرانی،رفتارهای توام با استرس،اضطراب و ترس و تشویش از خود نشان می دهند که تجربه ثابت کرده چنین رویه و رفتارهایی،ثمره ای جز پیچیده تر ساختن شرایط در پی نخواهد داشت.
وی افزود:نشان دادن تلاش سازنده با آرامش و حفظ روحیه لازم،مولفه ای تاثیرگذار در تحکیم،تثبیت و تقویت روحیه مرد در مقاطع حساس و بحرانی زندگی محسوب می شود و به نوعی این آرامش،طرف مقابل را نیز برای مدیریت صحیح بحران آماده می سازد.
قطرات اشک ویران کننده
گریه کردن و اشک ریختن از نمونه واکنش هایی است که به واسطه آن مغز انسان در مواقع حساس و بحرانی آرام می شود و به نوعی می توان آن را عکس العملی در قبال شرایط پیچیده،سخت و دشوار زندگی محسوب کرد که با اتکای آن می توان بخشی از فشارها و آلام روحی و روانی را دفع نمود.با همه این اوصاف،کارشناسان و صاحب نظران علم روان شناسی معتقدند،این روش،در تمامی موارد و مواقع موثر نیست و در برخی برهه ها،قطران اشکی که می تواند تسکین دهنده آلام باشد به عاملی برای تخریب و تضعیف روحیه همسر یا اطرافیان فرد تبدیل می شود.
فضلی با اشاره به روحیه خاص و پیچیده مردان و لزوم شناخت دقیق از لایه های رفتاری این طیف گفت:اساسا در مواقعی که مرد خانواده با انبوهی از مشکلات روبرو می شود،فرو غلتیدن قطرات اشک زوجه،نه تنها کمکی به حل مسائل نخواهد کرد،بلکه باعث عصبی تر شدن و تشدید تشویش و اضطراب های درونی مرد خواهد شد و توجه به این نکته ظریف از سوی زوجه جوان،از ضروریاتی است که با رعایت آن،می توان بستر و زمینه مناسب تری را برای حل و فصل مشکلات مرد ایجاد کرد.
توکل و رفتارهای آرامش بخش
نوید فیروزیان،کارشناس امور خانواده، با اشاره به نقش نافذ وتاثیرگذار حفظ آرامش روحی و روانی در مواقع بحرانی عنوان کرد:بر زبان راندن واژه هایی که موید آرامش روحی و روانی زوجه است مولفه ای لازم در مواقع بحرانی به شمار می رود،اما برای برون رفت و مهار و کنترل دامنه فشارهای تحمیل شده بر مرد خانواده کافی به نظر نمی رسد.
وی افزود:به واقع در کنار بیان چنین واژگانی،باید رفتار زوجه نیز آرامش را به نوعی تداعی کند و به تصویر بِکِشَد.
فیروزیان گفت:این آرامش از راه رفتن زوجه تا انجام امور روزمره زندگی بصورتی عادی و طبیعی،نمود و ظهور پیدا می کند و به نوعی مولفه مذکور،نشان دهنده همسانی و انطباق رفتاری با آنچه که در گفتار بیان می شود خواهد بود.
وی افزود:پیش نیاز چنین رفتارهای آرامش بخش و تسکین دهنده ای نیز به توکل به خداوند متعال معطوف می شود و به واقع هر آنچه ایمان فرد به قدرت پروردگار بیشتر شود،به همان میزان،حفظ آرامش درونی در مواقع حساس و بحرانی نیز تسهیل خواهد شد.
وی در خاتمه یادآور شد:هر آنچه زوجه قادر باشد در مواقع حساس و بحرانی،امور روزمره و جوانب و حواشی آن را بصورت عادی و معمول به انجام برساند،امکان کاهش اضطراب ها و استرس های ایجاد شده ناشی از چالش ها و مشکلات ایجاد شده به نحو شایسته تری فراهم خواهد شد،ودر نهایت مجموعه این مولفه ها بِسانِ حلقه های متصل به یکدیگر،تکمیل و تامین کننده،الزامات و پیش نیازهای مدیریت بحران در مواقع اضطراری خواهد بود.
گفتنی است نقش مرد خانواده نیز در قبال همسر خویش در مواقع بحرانی بسیار مهم و حائز اهمیت است که تلاش می شود در آیند ای نزدیک،ابعاد و زوایای این موضوع نیز مورد تحلیل و واکاوی قرار گیرد.
منبع: باشگاه خبرنگاران