اگر کمتر از 40 سال سن دارید، انجام ماموگرافی بیش از آنکه به نفعتان باشد، سلامتتان را به خطر خواهد انداخت. این امر در مورد خانمهای 40 تا 49 ساله صدق میکند. اما خانمهایی که بالای 50 سال دارند، میتوانند از مزایای ماموگرافی استفاده کنند، چون خطر بروز سرطان سینه در خانمهای مسن بیشتر است. اما در اغلب موارد، ماموگرافی کمتر از آنچه فکرش را میکنیم موثر واقع میشود. در نهایت، تصمیم با شماست که غربالگری کنید یا از خیر آن بگذرید. اما قبل از تصمیمگیری باید به نکات زیر توجه کنیم:
ماموگرافی جان شما را نجات نمیدهد
انجمن سرطان آمریکا برای اولین بار در سال 1976 از خانمها خواست که در سنین بالای 40 ماموگرافی انجام دهند. نرخ انجام غربالگری در سال 2000 به اوج خود رسید، به طوری که 70.4 درصد از خانمهای 40 سال به بالا در طی 2 سال ماموگرافی کردند. با رواج یافتن ماموگرافی، شانس تشخیص سرطان سینه هم افزایش یافت. اما این رواج روزافزون کمکی به تشخیص سرطان سینه در مراحل نهایی نکرد. البته ماموگرافی در بسیاری از موارد به درمان خانمها کمک کرده است، اما این موارد اکثرا به سرطانهای خوشخیم و بیخطر مربوط میشود. نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان سینه به شکل قابلتوجهی کاهش یافته است، اما کارشناسان معتقدند که این امر نه به دلیل تشخیص زودهنگام، که به دلیل پیشرفتهای حاصلشده در زمینه درمان محقق شده است. به علاوه، نرخ مرگ و میر ناشی از سرطان سینه در بین خانمهای زیر 50 سالی که ماموگرافی کردهاند، کاهش چشمگیری داشته است.
حدود 20٪ از موارد ابتلا به سرطان سینه خودبهخود ناپدید میشود
ماموگرافی در تشخیضص سرطانهای خوشخیم که جان بیمار را تهدید نمیکنند و نیازی به درمان ندارند، بسیار موثر است؛ البته ماموگرافی در تشخیص سرطانهای سریع و بدخیم هم موثر است، اما کمکی به بهبود روند درمان بیماران نمیکند.
ماموگرافی جان ساندرا لی را نجات نداد
سرطان خانم لی در مرحله صفر، به عنوان سرطان کارسینوم مجرایی تشخیص داده شد که به طور کلی یک سرطان بیخطر است. رشد غیرطبیعی سلولهای دیواره مجاری شیر، برای اولین بار در اوایل 1980 مشاهده شد، اما در حال حاضر حدود یک چهارم از کل موارد سرطان سینه در ایالات متحده را شامل میشود. این سرطان فعلا به مجرای شیر محدود است و در سایر نقاط بافت سینه رشد نمیکند.
تشخیص اینکه چه چیزی باعث ابتلای لی به این سرطان شد غیرممکن است؛ اما احتمال مرگ و میر ناشی از این سرطان بسیار اندک است و معمولا کسی به دلیل این عارضه جان خود را از دست نمیدهد. خانم لی تصمیم گرفت که جراحی ماستکتومی انجام دهد. عملی که خطر ابتلا به سرطان سینه تهاجمی را حدود 1٪ کاهش میدهد. جراحی ماستکتومی یا لومپکتومی هنوز به عنوان یک درمان استاندارد برای جلوگیری از رشد غیرطبیعی سلولهای دیواره مجاری شیر شناخته میشود، اگرچه لزوم انجام آن به تحقیقات بیشتری نیاز دارد. چون به نظر میرسد این عمل جراحی تاثیر زیادی بر بهبود نرخ بقای خانمهای مبتلا به این عارضه ندارد. در حال حاضر، مطالعات متعددی در راستای تشخیص لزوم غربالگری و استفاده از داروهای پیشگیرانه به جای شروع درمان در دست انجام است.
ماموگرافی میتواند نتایج بدی به ارمغان بیاورد
از آنجایی که دارو هنوز نمیتواند احتمال مرگ و میر ناشی از یک تومور سرطانی را تشخیص دهد، برای درمان انواع سرطان باید ماموگرافی انجام شود (حدود 20 درصد از موارد ابتلا به سرطان سینه شامل این مسئله میشوند). بسیاری از روشهای نمونهبرداری مانند بایوپسی، ماستکتومی و شیمیدرمانی غیرضروریاند و خانمهای مبتلا به سرطان میتوانند بدون این موارد نیز درمان خود را ادامه دهند.
امکان گرفتن نظرات مثبت اشتباه بسیار زیاد است
یکی دیگر ازجوانب منفی ماموگرافی، گرفتن نظرات مثبت اشتباه است. در برخی موارد، از خانم خواسته میشود که برای عکسبرداری یا انجام بایوپسی به مطب مراجعه کند. اما در نهایت با وجود افزایش مبلغ صورتحساب پزشک یک چیز خیال بیمار را راحت میکند: اینکه به او گفته میشود سرطان ندارد. تحقیقات جدید نشان میدهد عوارض ناشی از یک تشخیص اشتباه به لحاظ احساسی و شخصیتی به خانمها ضربه میزند.
در سال 2013، یک هیئت پزشکی سوئیسی پس از بررسی مقالات حامی غربالگری ماموگرافی به این نتیجه رسید که انجام این روند ضرورتی ندارد.
ساندرا لی احتمالا نیازی به ماموگرافی نداشت؛ از این رو، ممکن است شما هم تا قبل از 50 سالگی نیازی به انجام آن نداشته باشید. خانم لی که 48 ساله است، در یک بازه سنی خطرناک به لحاظ خطر ابتلا به سرطان سینه قرار داشت.
با این حال، برخی از سازمانهای پزشکی به خانمها توصیه میکنند هر سال غربالگری کنند و این کار را تا اواخر 40 سالگی ادامه دهند، حتی اگر در سلامت کامل به سر میبرند. دیگران نیز توصیه میکنند بعد از 40 سالگی غربالگری کنید و هر چند سال یک بار تا سن 74 سالگی به این کار ادامه دهید. بر اساس شواهد موجود، گفته میشود که خانمهای هم سن و سال ساندرا لی بیش از آنکه از انجام ماموگرافی نفع داشته باشند، ضرر خواهند کرد.
در سال 2009، کارگروه خدمات پیشگیری از سرطان در ایالات متحده که یک ارگان دولتی است، شواهد علمی موجود در راستای پیشگیری از سرطان را به چالش کشید؛ آنها معتقد بودند که اساس انجام غربالگری برای خانمهای زیر 50 سال پشتوانه علمی ندارد. به گفته آنها، انجام ماموگرافی در سنین کمتر از 50 سال کمک چندانی به خانمها نمیکند. اما با افزایش فشار حامیان و طرفداران ماموگرافی مانند انجمن سرطان آمریکا و کالج رادیولوژی آمریکا، تا حد زیادی از شدت مخالفتهای این کارگروه کاسته شد و آنها در گزارش نهایی خود دیدگاه نرمتری ارائه کردند. کارگروه فوق معتقد است که خانمهای 40 ساله باید برای انجام غربالگری با دکترشان صحبت کنند تا آنها را در انجام این عمل یاری نماید. هرگونه تصمیمگیری برای شروع ماموگرافی در خانمهای کمتر از 50 سال باید یک تصمیم فردی باشد. خانمهایی که معتقدند غربالگری بیش از ضررهایی که دارد به نفعشان خواهد بود، غربالگری دوسالانه را در سنین 40 تا 49 سال آغاز میکنند.
اما تحقیقات تغییری نکرده است: برای آنکه ماموگرافی جان خانمهای 40 تا 49 ساله را نجات دهد، نزدیک به 2.000 خانم در این محدوده سنی باید به طور منظم و به مدت 10 سال غربالگری شوند. در محافظهکارانهترین حالت، حدود 20 نفر از خانمها به انجام بایوپسی، ماستکتومی، اشعهدرمانی یا شیمیدرمانی میپردازند که از این بین، 1.200 نفر تشخیص اشتباه دریافت میکنند.
تشخیص زود هنگام یک وعده اغراقآمیز است
اگر لی تصمیم گرفته بود در سن 50 سالگی غربالگری کند، باز هم چیز چندانی عایدش نمیشد. شاید هم یکی از آن یکپنجم خانمهایی بود که سرطانشان بدون درمان ناپدید میشود. یا شاید از جمله کسانی بود که سرطانشان وارد فاز 1 و 2 میشود. درمان سرطان سینه به اندازهای تکامل یافته که روشهای غربالگری دیگر تاثیر سابق را ندارند. چون پزشکان موفق شدهاند که انواع سرطان را در همان مراحل اولیه مهار و درمان نمایند. با این حال، باید بدانید که تشخیص زودهنگام سرطان در مراحل اولیه کمکی به بهبود روند درمان شما نخواهد کرد. درست مثل اینکه تشخیص سرطان زمانی صورت بگیرد که فرد متوجه رشد غیرعادی سلولی یا یک برآمدگی در سطح بدنش شده است. تشخیص زودهنگام چیزی نیست که خواهان آن باشید؛ این درمان صحیح است که جان شما را از این بیماری مهلک نجات میدهد.
اینکه ماموگرافی را به طور کامل کنار بگذارید، دیوانگی نخواهد بود
ونتا ماسون، پرستار 71 ساله اهل واشنگتن دی سی، آخرین ماموگرافی خود را در سن 56 سالگی انجام داد. او پس از بررسی مقالات علمی نتیجه گرفت که انجام غربالگری به طور منظم لزومی نداشت. از این رو، علیرغم اینکه خواهرش در اوایل 40 سالگی مبتلا به سرطان سینه تشخیص داده شده و در سال 1977 به دلیل همین عارضه جان خود را از دست داده بود، از ادامه دادن ماموگرافی سر باز زد. او میگوید: «بررسی تحقیقات پیشین و 20 سال تجربه مراقبت از خانمهای بیمار مرا به ترک غربالگری وادرا کرد. مشاهده آثار منفی غربالگری باعث شد که دیگر هر چند وقت یک بار غربالگری نکنم». سرطان سینه صرفنظر از اینکه غربالگری بکنید یا خیر، قابل درمان و در عین حال مهلک خواهد بود.
آینده ماموگرافی یک مسئله شخصی است
ماموگرافی هنوز جای پیشرفت دارد؛ این امر حداقل درباره تصمیمگیری در رابطه با لزوم انجام این عمل صدق میکند. اگر قرار باشد تصمیم نهایی به خانمهای بیمار واگذار گردد، باید ساز و کار دقیقتری برای تعیین خطرات احتمالی وجود داشته باشد.
منبع: prevention