بدن انسان از ده‌ها هزار عصب تشکیل شده است. این عصب‌ها نقش بسیار مهمی در بدن انسان دارند و آسیب دیدن آنها باعث ایجاد مشکلات بسیاری می‌شود. بسیاری از عصبهای بدن، از جمله عصبهای پری‌فرال که مانند شاخه‌های یک درخت هستند، وظیفه انتقال پیام‌ها به مغز را بر عهده دارند. وقتی همه چیز طبق روال پیش برود، مغز شما اطلاعات لازم را به ماهیچه‌ها و اندام‌های حیاتی بدن منتقل خواهد کرد. همچنین از عهده تشخیص درد و تثبیت عملکرد اندام‌های داخلی بر خواهد آمد. اما وقتی این عصب‌ها آسیب ببینند، مسئله فرق خواهد کرد. در این شرایط، یک ورزش ساده مانند پیاده‌روی نیز می‌تواند شما را به چالش بکشد. حتی ممکن است دچار یک آسیب‌دیدگی جدی بشوید، بدون اینکه از علت ظاهری آسیب مطلع باشید.
حدود ۲۰ میلیون آمریکایی از آسیب عصبی رنج می‌برند که به اصطلاح پزشکی «نوروپاتی» نامیده می‌شود. دیابت یکی از علل اصلی بروز آسیب عصبی است. بدشانسی نیز نقش به‌سزایی در بروز آسیب‌های عصبی دارد. افزایش سن، کمبود ویتامین، قرار گرفتن در معرض مواد سمی (از جمله الکل و داروهای ضدسرطان)، عفونت و اختلالات خود ایمنی مانند هپاتیت سی، دیفتری، اچ‌آی‌وی (ایدز) و آرتریت روماتوئید نیز در این امر دخیل هستند. در عین حال، حدود 30% از موارد نوروپاتی، «ایدیوپاتیک» هستند؛ یعنی هیچ‌گونه علت مشخصی ندارند.
ایشا گوپتا، متخصص مغز و اعصاب در مرکزدرمانی IGEA در نیوجرسی نیویورک می‌گوید: «آسیب عصبی به طور کلی به آهستگی رخ می‌دهد. این بدان معناست که می‌توانید قبل از عود کردن مشکل به دنبال حل آن باشید. اما تشخیص درست همیشه آسان نیست. بهترین کاری که می‌توانید بکنید چیست؟ شما می‌بایست به یک پزشک متخصص مراجعه کنید تا علائم مربوطه را در شما بررسی کند.»
1. احساس بی‌حسی، سوزن سوزن شدن و سوزش می‌کنید
این احساس ممکن است از دست و پا شروع شود و به تدریج به شانه و بازو برسد. فشردن عصبهای حسی (در زمان خواب) تاثیر قابل‌توجهی در رفع علائمی مانند بی‌حسی یا سوزش دارند. اما اگر احساس سوزن سوزن شدن برطرف نشود، باید به پزشک مراجعه کنید تا تحت معاینه قرار بگیرید.
2. حرکت دادن قسمتی از بدن مشکل یا غیرممکن می‌شود
آر.گلن اسمیت، روانشناس موسسه هوستون در این باره می‌گوید: «اگر عصبهای حرکتی تحت تاثیر قرار بگیرند، ممکن است دچار ضعف و یا حتی فلج عضلانی شوید. این علائم حاکی از آن است که یک مشکل اساسی دارید که باید سریعا مداوا شود. بنابراین بهتر است سریعا به یک پزشک متخصص یا بخش مراقبت‌های ویژه مراجعه کنید. ممکن است مشکوک به سکته باشید. در این شرایط، باید سریعا تحت مراقبت‌های پزشکی قرار بگیرید.»
3. درد محسوسی در یک پایتان حس می‌کنید
درد ثابت، سوزش و سوزن سوزن شدن در قسمت تحتانی کمر از علائم سیاتیک هستند؛ این بدان معنی است که عصب سیاتیک شما به لطف تضعیف یا فرسودگی دیسک کمر فشرده شده است.
4. بیش از حد معمول دست و پا چلفتی شده‌اید
آیا ناگهان سکندری می‌خورید یا حس سقوط به شما دست می‌دهد؟ اگر عصبهای موثر بر حواس پنجگانه شما آسیب دیده باشند، احتمال دارد دچار عدم هماهنگی در ارگان‌های مختلف بدن خود شوید. مثلا ممکن است بدون دلیل احساس سقوط به شما دست دهد. همچنین ممکن است پارکینسون داشته باشید. عارضه‌ای که در آن سلول‌های عصبی مغز به شدت آسیب می‌بیند.
5. دائما دستشویی می‌روید
عصبهای آسیب‌دیده می‌توانند پیام‌های معیوبی به مثانه ارسال کنند. بنابراین ممکن است بدون دلیل احساس ادرار به شما دست دهد. این عارضه ممکن است شما را به طور دائم در مسیر سرویس بهداشتی نگه دارد. خانم‌هایی که زایمان طبیعی می‌کنند و کسانی که دیابت دارند، بیشتر در معرض خطر بی‌اختیاری ادرار قرار دارند.
6. سردردهای کوتاه و شدید دارید که مانند شوک الکتریکی به نظر می‌رسند
ممکن است دچار نورالژیاکسی‌پیتال باشید؛ این عارضه زمانی رخ می‌دهد که یکی از عصبهای گردن تحت فشار قرار بگیرد. در این شرایط، باید برای مسدود کردن آن عصب اقدام کنید تا انتقال پیام درد از جانب آن به طور موقت قطع شود.
7. بیش از حد یا کمتر از حد نیاز عرق می‌کنید
ممکن است عصبهای حامل پیام‌های مغز به غدد تعریق دچار اختلال شوند. پزشک می‌تواند برای اندازه‌گیری مقدار تعریق و ضربان قلب چند آزمایش از شما بگیرد.
8. چون نتوانستید چیزی را که می‌بایست حس کنید، آسیب دیده‌اید
این عصبهای حسی هستند که باید به مغز شما بگویند فلان سطح خطرناک است. از این رو، اگر عصبهای حسی مختل شوند، بیش از پیش در معرض خطر قرار خواهید گرفت. اگر دچار سوختگی، بریدگی یا آسیب‌های دیگر می‌شوید، بدون اینکه متوجه دست زدن به یک چیز داغ، تیز یا غیره شوید، حتما باید به پزشک مراجعه کنید.
منبع: prevention