ممکن است فکر کنید که متخصص مجاری ادراری چیزی است در مایههای متخصص بیماریهای مردانه؛ در واقع این حرف درست است که آنها در زمینههای اختلالات مردانه در اندامهای تولیدمثل از جمله نعوظ ناقص و سرطان پروستات تخصص دارند.
این میان، تخصصی در حوزه مجاری ادراری وجود دارد که مختص سلامت زنان است. در واقع متخصصان آن به طور ویژه مثانه زنان را معاینه نمیکنند، بلکه یکسری مشکلات را بررسی خواهند کرد که به شکلی باورناپذیر بعد از بارداری و زایمان بسیار شایع بوده و در کل زندگی فرد با او همراه است از جمله بیاختیاری ادراری، درد لگنی و عفونت مجاری ادراری.
اگر دیدید مشکلتان فراتر از حوزه تخصصی متخصص زنان بود و یا به مشکلی جدی و مزمن تبدیل شد – چنانکه اکثر این بیماریها با بالا رفتن سن حالت مزمن پیدا میکنند – پزشک متخصص زنان، شما را به یک متخصص مجاری ادراری معرفی خواهد نمود. در اینجا میخواهیم به نکاتی اشاره کنیم که این متخصص دوست دارد شما درباره بیماریتان بدانید.
۱.مشکلات زیرشکمی در دوران یائسگی شایعتر میشود
زمانی که میزان فعالیت هورمونها کم و زیاد میشود، در وضعیت کارکرد اندامهای جنسی هم تغییراتی رخ خواهد داد. کفِ لگن، مثانه، میزراه و واژن نسبت به کم شدن استروژن بسیار حساس خواهند شد. مشکلات مربوط به عضلات کف لگن مانند عفونت مجاری ادراری، بیاختیاری ادرار و فروافتادگی اندامهای لگنی شایعتر میشود. یک متخصص مجاری ادراری میتواند در پیشگیری از چنین مشکلاتی، نقش مهمی داشته باشد. او این کار را با اقداماتی نظیر تجویز مکمل عصاره زغال اخته، استروژن جایگزین واژنی، لاکتوباسیلوس (نوع خاصی پروبیوتیک) و حتی دُز کمی از آنتیبیوتیکها بعد از فعالیت با ریسک بالا انجام میدهد. همچنین متخصص مجاری ادراری میتواند با کارهایی تجویز دارو، فیزیوتراپی و در صورت نیاز جراحی در درمان این مشکلات هم نقش مهمی داشته باشد.
۲.اصلا طبیعی نیست که هر یک ساعت در روز ادرار کرده یا به سمت دستشویی هجوم ببرید
اما بسیاری از زنان این کار را هر روز انجام میدهند و اصلا درباره این مسئله نمیاندیشند. اگر مثانه بیشفعال دارید، چنانکه حدود ۴۰ درصد زنان چنین هستند، تحقیقات نشان میدهد که باید تغییر سادهای در سبک زندگیتان اعمال کنید، کارهایی مانند قطع مصرف کافئین که خودش تحریککننده مثانه است؛ یا نوشیدن مایعات کمتر، برنامهریزی برای رفتن به دستشویی، و انجام تمرینات مخصوص عضلات لگن. در موارد حادتر میتوان از برخی داروها، درمان از طریق تحریک الکتریکی، ایمپلنت کلاژن و جراحی با حداقل میزان پیشروندگی استفاده نمود.
۳.نیمی از زنانی که دچار بیاختیاری ادرار هستند هیچوقت درباره آن با متخصص صحبت نمیکنند
ممکن است از گفتن این مسئله خجالتزده شوید و یا فکر کنید که ترشح ادرار یکی از بخشهای طبیعی روند بالا رفتن سن است یا شاید هم فکر میکنید که نمیتوان کاری برای درمانش انجام داد. تحقیقات نشان میدهد که بیش از ۷۵ درصد از زنان ۴۰ تا ۶۰ سال تا حدودی از بیاختیاری ادراری رنج میبرند، حتی اگر این مشکل هنگام خندیدن، سرفه کردن و یا عطسه زدن رخ دهد و یا زمانی که وضعیت خیلی خراب است (بیاختیاری شدید ادراری). به خاطر داشته باشید که بارداری و زایمان، خطر بیاختیاری ادراری شما را افزایش خواهد داد، اما سایر عوامل خطرزا مانند یائسگی، رحمبرداری، چاقی، عفونتهای مجاری ادرای، اختلالات کارکردی و یا شناختی، سرفه مزمن و یبوست همه و همه هم در تشدید این خطر تأثیرگذار است. متأسفانه بسیاری از زنان این باور غلط را دارند که این مشکل را با عمل نمیتوان درمان نمود اما این میان، گزینههای درمانی با پیشروندگی کمتر و یا بیشتر هم وجود دارد، مانند درمان عضلات کف لگن، مصرف داروهایی مانند داروهای خنثیکننده استیلکولین، توکسین بوتولینم (بوتاکس) و انواع دیگری از روشهای تحریککننده عصب.
۴.متخصص بعدی شما باید در زمینه اندامهای زنانه تخصص داشته باشد
بله، تمرینات کگل میتوانند عصلات کف لگن را سفت کنند، اما تحقیقات نشان داده است که اکثر ما این تمرینات را به درستی انجام نمیدهیم. بنابراین اگر واقعا به دنبال پیشگیری از بروز بیاختیاری ادراری یا درمان آن هستید، متخصص مجاری ادراری توصیه میکند تا به یک فیزیوتراپیست کف لگن مراجعه نمایید. اگر دیدید متخصص در دسترستان نبود، میتوانید از یک سری دستگاهها برای واژن خود استفاده کنید که عضلات کف لگن را تحریک کرده و مانع از پیشروی و بدتر شدن این وضعیت میشود مثلا استفاده از دستگاهی به نام Intone که در درمان بیاختیاری ادراری تأثیرگذار است. روش غیرپیشرونده دیگری هم به نام لیزر Femilift وجود دارد که ظاهرا میتواند بیاختیاری ادراری را درمان کند اما هنوز شواهد کافی برای تأیید کارکرد آن وجود ندارد.
منبع: prevention
قسمت دوم را اینجا بخوانید
چگونه بعد از زایمان از بیاختیاری ادرار جلوگیری کنیم؟