احتمالا درباره رژیم غذایی کتوژنیک در قالب راهی برای لاغر شدن در کنار خوردن کره و خامه غلیظ چیزهای زیادی شنیدهاید. اما ببینیم این رژیم واقعا چگونه کار کرده و چه تأثیری میتواند روی شما داشته باشد. از بونی تابدیکس، متخصص تغذیه و نویسنده کتاب «قبل از اینکه آن را بخوری، بخوان» و کری گلسمن متخصص تغذیه خواستیم تا در این مورد در موضوع ما مشارکت داشته باشند.
در شروع کار، هر دوی آنها گفتند که به هیچ وجه این رژیم را برای کاهش وزن توصیه نمیکند. تابدیکس گفت: «کم کردن میزان کربوهیدرات معمولا زمینه را برای پرخوریِ آنها در جای دیگری فراهم میکند. برای آنکه رژیم غذاییای داشته باشید که با کمک آن وزن کم کنید، هیکل خوب و حس خوبی داشته باشید به هیچ وجه این رژیم را توصیه نمیکنم.» خانم گلسمن هم در این باره افزود: «برای کاهش وزنی مطمئن و بیخطر، کاهش میزان کربوهیدرات عملی افراطی و شدید است.»
اما چیزهایی که باید بدانید به این شرح است:
از این رژیم در دهه ۲۰ میلادی برای درمان صرع استفاده میشد. در واقع این رژیم میتوانست تشنج را در برخی کودکان کنترل کند، اما اکثرا این رژیم برای افراد بزرگسال توصیه نمیشود؛ چرا که دنبال کردن گزینههای محدود غذایی، کار را در ادامه دشوار خواهد کرد. اخیرا بازار سیاهی برای این رژیم در ارتباط با کاهش وزن ایجاد شده است.
نحوه کار
بدن شما به طور طبیعی برای به دست آوردن انرژی به کربوهیدرات نیاز دارد. در واقع کربوهیدرات به گلوکز تجزیه میشود که منبع اصلی سوخترسانی بدن است. زمانی که مصرف کربوهیدرات را متوقف میکنید و چنین چیزی عملا دیگر در بدن وجود ندارد، بدنتان برای به دست آوردن انرژی، طی فرآیندی به نام کتونزدگی از چربی خود استفاده کرده و چربی به سوخت مورد نیاز بدن تبدیل میشود.
چه چیزهایی میتوانید بخورید؟
در یک کلام: چربی. یک عالم چربی.
میزان مطلوب در رژیم غذایی کتوژنیک ، مصرف ۳ تا ۴ گرم چربی به ازای هر ۱ گرم کربوهیدرات و پروتئین است، که در واقع معادل ۷۵ تا ۸۰ درصد از میزان کالری روزانه شماست که از چربی تأمین میشود. شما میتوانید غذاهایی مانند کره، خامه غلیظِ زدهشده، مایونز و انواع روغن را مصرف کنید. خانم گلسمن در ادامه گفت نمونهای از منوی غذایی روزانه شما میتواند شامل تخممرغ با روغن زیتون و آووکادو در کنارش برای صبحانه باشد؛ سبزیجات برگدار، ماهی سالمون، آجیل و روغن زیتون هم برای نهار گزینهای عالی بوده و استیک، جوانه گیاهان، سبزیجات و روغن برایتان بسیار خوبند.
تمام این رژیم، درباره نسبت تبدیل چربی به کربوهیدرات / پروتئین است، بنابراین با آنکه واقعا تعداد کالریها را نمیشمارید، اما باید به طور دقیق برای غذایتان برنامهریزی داشته باشید تا بر اساس فرمول و متد خوبی باشد.
از خوردن چه چیزهایی باید پرهیز کرد؟
کربوهیدرات. این بدان معناست که نباید نان، پاستا، غلات، انواع شیرینی و چیزهایی نظیر اینها بخورید. شما باید عمیقا مراقب باشید؛ چرا که حتی خمیردندان هم حاوی قند است. خانم گلسمن افزود که رژیم غذایی کتوژنیک میزان مصرف کربوهیدرات شما را به اندازه ۲ تا ۴ گرم کالری پایین میآورد. نکتهای که باید به آن اشاره داشت این است که یک رژیم غذایی استاندارد، ۴۵ تا ۵۵ درصد کالری مورد نیاز بدن را از کربوهیدراتها تأمین میکند.
آیا کسی میتواند با این رژیم وزن کم کند؟
بله. شما میتوانید با رژیم غذایی کتوژنیک وزن کم کنید. یک دلیلش آن است که بدنتان چربیهای خود را میسوزاند تا سوخت بدن را تأمین کند. دلیل دیگر این است که میتوانید بسیاری از غذاهای مورد علاقهتان را بخورید؛ مثلا نان، چیپس سیبزمینی و یا شیرینهای سرشار از شکر. علاوه بر آن، همه این چربیها شما را سیر نگه میدارند، بنابراین تنها کاری که باید بکنید این است که دیگر اسنک ساعت ۳ بعد از ظهر را بیخیال شوید چون گرسنه نیستید.
متخصصان تغذیه میگویند اگر واقعا میخواهید لاغر شوید این راهش نیست. خانم گلسمن در این باره میگوید: «در کل، هر زمانی که کاری مثل این انجام بدهید، در واقع عملی افراطی است. اکثر چیزهای افراطی ممکن است باعث کاهش وزنتان شوند، اما دلیل بر خوب بودن یا سالم بودنشان نیست.
این رژیم چه تأثیراتی روی بدن دارد؟
خانم تابدیکس در این باره میگوید: «از آنجایی که این رژیم تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن را تأمین نمیکند، مجبورید از مکملها و یا مولتیویتامینها استفاده کنید. همچنین باید از این مسئله مطمئن شوید که سیستم گوارشتانبه خوبی کار میکند؛ چرا که میزان فیبر موجود در این رژیم غذایی بسیار کم است.»
ایشان در ادامه هشدار داد که رژیم غذایی کتوژنیک، یک رژیم بسیار محدودکننده است که بسیاری از افراد نمیتوانند تا آخر آن را دنبال کنند و اصلا نباید به دیدِ کاهش وزن آن را انجام داد. افرادی که بیماری قلبی یا دیابت دارند هم باید از دنبال کردن این رژیم پرهیز کنند.
منبع: msn