دکتر آناهیتا صادقی
استادیار گروه داخلی دانشکده پزشکی تهران
روز گذشته 15 بهمن ماه،خبر بد و ناگهانی فوت حسن جوهرچی همه مان را شوکه کرد.دلیل فوت حسن جوهرچی،بیماری کبدی اعلام شد.به همین بهانه،خانم دکتر آناهیتا صادقی،درباره ی بیماری ها و نارسایی های کبدی توضیحاتی را ارائه می دهند.
دوقسمت عمده کبد سلولهای کبدی یا هپاتوسیت ها و مجاری کبدی است. آسیب به هر کدام از آنها سبب علایم و درنهایت نارسایی کبد می گردد که ممکن است نیاز به پیوند کبد داشته باشند.
آسیب حاد کبدی
عوامل مختلفی میتواند سبب آسیب حاد کبدی شود که مهمترین آنها عبارتند از: هپاتیت های ویروسی A, B, E ، بیماری اتوایمیون کبدی، داروها و مسمومیت ها و برخی بیماریهای کمتر شایع کبد مانند ویلسون و هموکروماتوز
علایم نارسایی خاد کبدی زردی ،کاهش سطح هوشیاری یا انسفالوپاتی کبدی (از خواب آلودگی تا کمای کامل)، اختلالات خونریزی دهنده، بزرگی طحال و کبد و دردشکم و تهوع میباشد.
برای تعیین علت بیماری حاد کبدی، شرح حال گرفتن (مثلاً مصرف داروهای گیاهی یا سایر داروها با عوارض کبدی، مصرف الکل، …) و معاینه ممکن است کمک کننده باشد، اما در اکثر اوقات، تست های آزمایشگاهی و سونوگرافی و سایر تصویربرداری های کبد مانند MRI یا CT scan برای تعیین علت ایجاد کننده بیماری کبدی ضروری است.
نارسایی مزمن کبدی
بیماری های مزمن کبدی معمولا علامت اختصاصی ندارند و خیلی وقت ها ممکن است فرد تنها احساس خستگی کند.
شایع ترین علت نارسایی مزمن کبدی عفونت ویروسی ( هپاتیت (B,C، الکل و کبد چرب غیر الکلی است. اخیراً با توجه به واکسیناسیون هپاتیت بی و مراقبت های بهداشتی در جهت پیشگیری از هپاتیت B,C ، و از طرفی یکی از مهم ترین دلایل نارسایی مزمن کبدی ،کبد چربNonalcoholic Steatohepatitis (NASH) غیر الکلی است.
زندگی کم تحرک امروزی و مصرف غذاهای چرب و Fast food وشیوع چاقی و دیابت سبب شده شیوع کبد چرب افزایش یابد.