دکتر امیر بقایی، مشاور مرکز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو در گفتگو با برنامه «فراسو» شبکه رادیویی سلامت علت مسمومیت های دارویی را ناخواسته و سهوی دانست و افزود: ممکن است خطای پزشکی باشد یعنی دوز صحیح رعایت نشود یا خطای داروخانه و خطای بیمار باشد که دارو را به اشتباه بخواند و مصرف کند و چهارمین علت نیز تداخلات دارویی است.
وی با بیان اینکه مصرف دارو تا زمان تاریخ انقضاء قابل مصرف است، ادامه داد: حتی اگر یک روز از تاریخ انقضای دارو گذشته باشد، نباید مصرف شود. اگر تاریخ انقضاء دارو سپری شود، به احتمال بسیار زیاد تاثیر زیادی بر بیماری ندارد و همچنین ماده تجزیه و تبدیل به ماده ای که اثر درمانی ندارد و می تواند مشکل مسمومیت ایجاد کن، می شود.
بقایی در ادامه با بیان اینکه مرکز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم با شماره تلفن 1490 پاسخگوی سوالات شهروندان در رابطه با عوارض و نحوه مصرف آنها است، گفت: همچنین این سامانه جوابگوی موارد مسمومیت دارویی هم می باشد.
وی در پاسخ به این پرسش که به نظر شما داروهای گیاهی و مکمل ها، عوارض دارویی یا تداخلات دارویی ایجاد می کنند؟، افزود: بله، در این مورد افراد با داروساز یا سامانه 1490 مطرح کنند. البته اگر در کسی مصرف دارو مشکل ایجاد نمی کند، می تواند مصرف کند.
مشاور مرکز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو با بیان اینکه بعضی از داروها را می توان با هم مصرف کرد و برخی داروها را نمی توان همزمان با هم مصرف کرد، ادامه داد: به علت ایجاد تداخلات دارویی، نباید برخی داروها را همزمان با هم مصرف کرد؛ چون برخی داروها بر سطح جذب داروی دیگر اثرگذاشته و باعث افزایش و یا کاهش جذب می شوند. دوم اینکه بعضی داروها بر متابولیسم کبدی داروی دیگر اثر می گذارند. چون کبد، داروها را دفع می کند و ممکن است دارویی تجویز شود که بر داروهای قبلی، اثر تقویت کننده داشته باشد.
وی با تاکید بر اینکه اگر دارو در شرایط استاندارد مخصوص خودش نگهداری شود تا تاریخ انقضاء قابل مصرف است، تصریح کرد: به طور معمول روی جلد یا جعبه دارو تاریخ انقضا درج می شود. که یا بر اساس روز- ماه و سال عنوان شده است و یا بر اساس ماه و سال درج می شود که البته این دارو تا آخرین روز آن ماه قابل مصرف است.
بقائی در خصوص بروز تهوع بعد از مصرف دارو بیان کرد: در اثر مصرف بعضی از داروها ممکن است تهوع ایجاد شود. دارویی که تهوع ایجاد می کند را فرد باید بعد از وعده ناهار یا شام استفاده کند؛ اما اگر تهوع بعد از گذشت چند هفته از مصرف دارو ایجاد شود، با پزشک مشورت کند شاید به مسمومیت ربط داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه از لحاظ سنی در قشرهای خاص مثل کودکان و سالمندان مسمومیت دارویی بیشتر روی می دهد، گفت: کودکان به علت کنجکاو بودن، دارو را به دهان می برند و بنابراین نباید دارو در دسترس آنها باشد. در سالمندان مسمومیت دارویی زیاد است به علت اینکه تداخلات دارویی در این قشر زیاد است. گاهی هم این مساله مربوط می شود به فراموشی که یادش نیست دارو را مصرف کرده و دوباره مصرف می کند و دچار مسمومیت می شود که اطرافیان سالمند هم باید توجه کنند.
مشاور مرکز ملی اطلاع رسانی داروها و سموم سازمان غذا و دارو در پایان اظهارداشت: در صورت بروز هر نوع مسمومیت افراد با شماره 1490 تماس بگیرند و یا با اورژانس تماس بگیرند و خودسرانه اقدام نکنند.
منبع: سلامت نیوز