این روزها وقتی حرف از بیماری مهلک به میان می‌آید ناخودآگاه ذهن بسیاری به سوی بیماری‌هایی مانند سرطان یا بیماری‌های قلبی و عروقی می‌رود؛ بیماری‌هایی که جسم انسان را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و پس از مدتی نیز باعث مرگ بیمار می‌شود.
اما بیماری‌ای مانند آلزایمر که آمار آن هر روز رو به افزایش است سلامت روح و مغز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و در درازمدت مرگ را در فراموشی به ارمغان می‌آورد. بسیاری از داروهای شیمیایی و گیاهی برای درمان آلزایمرهای خفیف و کنترل آلزایمرهای پیش‌رونده تولید و در بازار توزیع شده‌اند اما خیلی از داروهای شیمیایی با عوارض تأثیرگذار بر دستگاه گوارش همراه بوده و داروهای گیاهی نیز هنوز از پشتوانه علم امروزی برخوردار نیستند. محققان ایرانی بعد از سال‌ها مطالعه و تحقیق علمی موفق شدند از گیاه بادرنجبویه داروی «ملیتروپیک» را که یک محصول مؤثر در پیشگیری از پیشرفت آلزایمر است به مرحله تولید برسانند. این تحقیق علمی در معتبرترین مجله روانپزشکی دنیا و بسیاری از خبرگزاری‌های خارجی بازتاب گسترده‌ای داشته است. این تحقیقات برای نخستین‌بار در دنیا انجام‌شده و از مرحله تحقیق تا تهیه عصاره و تولید آن در داخل کشور و در پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی انجام گرفته است. دکتر شمس علی‌رضازاده، رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، از این موفقیت بزرگ علمی در طب سنتی و طب مدرن و تولید دارویی که آلزایمر را کنترل کرده و باعث کاهش علائم تحریک‌پذیری می‌شود، می‌گوید.
یک تحقیق؛ آغاز یک انقلاب
هزینه و عوارض بیماری‌هایی مانند آلزایمر یا دیابت برای بیمار و خانواده‌اش بسیار بیشتر از سرطان است. بیماری‌ای مانند آلزایمر به‌دلیل اینکه به شکل مزمن اتفاق می‌افتد بسیاری از خانواده‌ها متوجه آن نمی‌شوند. آلزایمر یا فراموشی، بیماری‌ای است که با بالا رفتن سن و از ۶۰ سالگی به بعد آغاز می‌شود و ۲ یا ۳درصد افراد بالای ۶۰ سال درگیر این بیماری می‌شوند و در افراد بالای ۷۰ یا ۷۵ سال، درصد شیوع آن به ۱۰ درصد می‌رسد. پیشگیری از این بیماری اگر در شرایط خفیف انجام گیرد موثر است و اگر به مرحله انتهایی برسد درمان آن به سختی خواهد بود و فرد تمام حافظه‌اش را از دست می‌دهد و به این‌ترتیب شرایط حادی برای خود و خانواده‌اش به‌وجود خواهد آورد.
دکتر شمس علی‌رضازاده، رئیس پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد‌دانشگاهی با بیان اینکه در بیماری آلزایمر، همه خانواده بیمار با این بیماری درگیر هستند، درباره تحقیقات انجام شده برای ساخت داروی ملیتروپیک اینگونه می‌گوید:«از سال ۱۳۸۳ با همکاری مرکز تحقیقات روانپزشکی روزبه، مطالعاتی روی ۴۲ بیمار مبتلا به آلزایمر خفیف تا متوسط در سنین بین ۸۰-65 سال انجام دادیم و به این افراد عصاره گیاه بادرنجبویه تجویز کردیم و به دسته‌ای دیگر دارونما دادیم. پس از پایان ۴ماه مطالعه، شاخص‌های فراموشی، فعالیت‌های شناختی و عوارض جانبی مورد پایش قرار گرفتند و نتیجه آن، تغییر قابل توجه و معناداری را بیان می‌کرد. افرادی که از عصاره بادرنجبویه استفاده کردند، نسبت به افرادی که دارونما مصرف کردند میزان آلزایمر آنها به خوبی کنترل شد و عارضه اضطراب و تحریک‌پذیری به شکل محسوسی در دسته اول نسبت به دسته دوم کاهش پیدا کرد. بادرنجبویه دارای آثار آرامبخش، ضدباکتری و ضد‌اسپاسم است. نتیجه آزمایش عصاره آن در موش، آثار آرامبخش و فعالیت ضد‌درد محیطی را به همراه داشت. این پروتکل درمانی در مقایسه با داروهای شیمیایی ویژگی‌های مثبت ویژه‌ای داشت. همان اثربخشی اما با عوارض جانبی کمتری را در این مطالعه روی داروهای گیاهی مشاهده کردیم. در ارتباط با داروهای شیمیایی عوارض گوارشی و برخی برانگیختگی‌ها را شاهد بودیم اما در ارتباط با داروی گیاهی ملیتروپیک عارضه خاصی در بیماران مشاهده نکردیم. این دارو در کنار اثربخشی در افزایش حافظه و پیشگیری از آلزایمر، کاربردهای مفید دیگری نیز دارد که می‌توان به افزایش تمرکز، بهبود خواب، کاهش عوارض گوارشی که همراه با مصرف این فرآورده اتفاق می‌افتد اشاره کرد».
90درصد تولید در داخل
دکتر رضا‌زاده ادامه می‌دهد: «ما برای نخستین‌بار در دنیا این گزارش را ارائه کردیم و این کار برای نخستین‌بار توسط تیم ما انجام گرفت. کاربرد درمانی گیاه دارویی بادرنجبویه برای نخستین‌بار توسط متخصصان ما گزارش شد و این دارو با توجه به توسعه و پیشرفت آلزایمر در جامعه کهنسال و با توجه به افزایش امید به زندگی که در جامعه اتفاق افتاده است کاربرد زیادی خواهد داشت. ویژگی خاص این فرآورده این است که نه تنها از مرحله کاشت مزرعه‌ای تا مرحله تهیه عصاره و تولید آن در کشورمان، (نزدیک به ۹۰ درصد) آن در خود پژوهشکده گیاهان دارویی اتفاق می‌افتد و هیچ‌گونه خروج ارز برای تولید این فرآورده اتفاق نمی‌افتد بلکه بحث کشاورزی و بحث تولید عصاره و بخش تولید داروی گیاهی ما با ورود این دارو و داروهای مشابه دیگر توسعه پیدا می‌کند.
او درباره برنامه تولید این دارو و توزیع آن می‌گوید: برنامه‌ریزی ما برای تولید این فرآورده با ۵۰ هزار جعبه در ماه شروع شده است و با توجه به نیاز بازار و برنامه‌های صادراتی که داریم تا سقف ۲۰۰هزار جعبه در ماه قابل افزایش است. داروی درمان آلزایمر ملیتروپیک در داروخانه‌های برگزیده کشور توزیع می‌شود.
همچنین اخیرا داروی گیاهی لیورسیل را برای درمان دیابت معرفی کرده‌ایم که با استقبال خوبی از سوی مردم مواجه شده است و براساس ارزیابی که از بازار انجام داده‌ایم بیش از ۸۰درصد رضایتمندی در مصرف‌کننده‌ها وجود دارد و بر همین اساس، این دارو و داروهای بعدی در حوزه گوارش و دیابت خواهد بود و به‌زودی آنها را وارد بازار خواهیم کرد.
منبع: همشهری آنلاین