یک فوق تخصص زنان و درمان ناباروری عضو هیات علمی پژوهشگاه ابن سینا گفت: خواص پلاکتها به ویژه در بازسازی بافتها به طور گسترده شناخته و پذیرفته شده است.
دکتر سهیلا انصاری پور فوق تخصص زنان و درمان ناباروری درباره عملکرد پلاکتها گفت: عملکرد پلاکت، تسریع بهبودی و کمک به لخته شدن خون در محل زخم است. پلاسمای غنی از پلاکت (Plated-rich Plasma) که به اختصار PRP نامیده میشود، پلاسمای تغلیظ شده خون است که دارای مقادیر فراوان پلاکت، حدود ۴ تا ۵ برابر تعداد پلاکتهای طبیعی موجود در گردش خون است. همچنین پلاکتها حاوی فاکتورهای رشدی هستند که باعث بازسازی سلولها در بدن میشوند.
وی PRP را پلاسمای غنی از پلاکت خواند و اضافه کرد: PRP حاوی چندین فاکتور رشد و سایر سیتوکین ها است که میتواند پروسه ترمیم بافت را تحریک کند. درمان با PRP یک روش قدیمی است و به صورت گسترده در حوزههای پوست (جهت درمان ریزش مو، ترمیم زخم، جوانسازی پوست و…)، ارتوپدی (به ویژه در آسیبهای لیگامانها)، طب ورزشی و دندانپزشکی استفاده میشده است.
به گفته انصاری پور، PRP از خون خود فرد تهیه میشود و بنابراین خطر انتقال بیماریهای ویروسی و واکنشهای ایمونولوژیکی وجود ندارد.
وی درباره روش تهیه PRP نیز گفت: پلاسمای غنی از پلاکت یا PRP را از خون محیطی میگیرند. ابتدا مقدار خونی که لازم است، تهیه میشود، سپس سلولهای قرمز و سفید خون جدا می شوند و از پلاکت های خون استفاده میشود. البته در تکنیک تهیه آن نیز نکات مهمی قابل توجه و نوع ترکیب آن نیز در فرآورده های مختلف، متفاوت است.
وی در مورد کاربرد جدید PRP در درمان ناباروری افزود: اخیرا در مواردی که زوج نابارور بیش از ۲ بار درمان میکرواینجکشن استفاده کرده باشد و بارداری رخ نداده است، استفاده از تزریق داخل رحمی PRP جهت افزایش شانس بارداری مطرح شده است .
انصاری پور درباره نحوه استفاده از این روش هم گفت: تزریق داخل رحمی PRP، معمولا ۴۸ ساعت قبل از انتقال جنین صورت میگیرد.
به گفته انصاری پور، همچنین مطالعات محدودی که انجام شده، نشان داده است در مواردی که در سیکلهای انتقال جنین فریز، بافت اندومتر رحم به صورت مناسب رشد نمیکند، PRP میتواند در رشد مناسب اندومتر مؤثر باشد و شانس حاملگی را افزایش دهد. در مطالعهای نیز از تزریق داخل تخمدانی این فرآورده در مبتلایان به کاهش شدید رزرو تخمدان و در معرض یاِئسگی زودرس استفاده شده است. در تمام این موارد نیاز به مطالعات وسیع تر مطرح است.
وی اضافه کرد: این روش برای درمانRIF (شکست مکرر در درمان های ناباروری) و سایر موارد مانند اندومتر نازک و یا افزایش رزرو تخمدان، جدید و نوپا است.
مدیر کلینیک سقط مکرر مرکز درمان فوق تخصصی ناباروری ابن سینا همچنین تصریح کرد: در شکست مکرر لانه گزینی عوامل متعدد جنینی، اندومتر و تعامل این دو بر یکدیگر دخالت دارند و اصولا PRP تنها بر فاکتور اندومتر رحم تاثیر گذار است.
بنابر اعلام روابط عمومی پژوهشگاه ابن سینا، وی در ادامه اضافه کرد: در تحقیقاتی که به بررسی ژنتیکی جنین پیش از لانه گزینی در شکست مکرر لانه گزینی پرداختهاند، در حدود ۶۰ درصد موارد آنالیز کروموزومی جنین غیر طبیعی بوده است. همچنین درصدی از شکست IVF را تکنیک انتقال جنین به خود اختصاص میدهد. بنابراین شکست لانه گزینی پدیدهای چند عاملی است و قاعدتا با بهکارگیری یک روش و تاثیر بر روی یک عامل نمیتوان موفقیت بسیار بالایی را انتظار داشت.
انصاریپور گفت: تحقیقات بسیار گستردهای در دنیا درباره افزایش موفقیت بهدنبال IVF در حال انجام است، ولی برای بررسی میزان موفقیت روش PRP در افراد مبتلا به شکست مکرر لانه گزینی (RIF)، نیاز به جمع آوری دادههای کاملتر، در زمان بیشتر و انجام کارازماییهای بالینی با طراحی مناسب تحقیقاتی است تا بتوان اظهار نظر بهتر و قطعیتری داشت.